"Thủ lĩnh băng Bộ Tư lệnh Cấp A (CCA) đã châm lửa đốt các tấm đệm trong buồng giam nơi nhốt các thành viên băng Bộ Tư lệnh Đỏ (CV) trước khi thực hiện vụ tấn công", Jarbas Vasconcelos, người giám sát hệ thống nhà tù bang Para, miền bắc Brazil, kể về vụ đụng độ đẫm máu trong nhà tù ở thành phố Altamira hôm qua khiến ít nhất 57 người thiệt mạng.
Vasconcelos cho biết vụ đụng độ bắt đầu vào khoảng 7h, khi các tù nhân đang dùng bữa sáng. Nhóm tù nhân thuộc băng CCA thoát khỏi buồng giam của mình và tấn công sang khu vực của CV, băng đảng ma túy khét tiếng hoạt động trên khắp Brazil, có nguồn gốc từ thành phố Rio de Janeiro.
Đám cháy lan ra rất nhanh khiến hàng chục tù nhân bị giam trong các container cũ thiệt mạng do ngạt khói. Các container này được cải tạo làm buồng giam trong khi một tòa nhà trong trại giam được xây dựng lại. Theo trang tin G1 của Brazil, trại giam Altamira có 343 tù nhân, nhiều gấp đôi so với sức chứa của cơ sở.
"Cảnh sát đã không thể tiến vào trong nhà tù trong suốt 5 tiếng do đám cháy lớn bùng lên ở ngay lối vào", Vasconcelos nói. "Đây là cuộc tấn công của một nhóm tội phạm nhắm vào đối thủ. Chúng xông vào, đốt lửa và tàn sát".
Nhóm CCA ban đầu bắt hai quản giáo làm con tin, nhưng sau đó phóng thích hai người này và tiếp tục tấn công các thành viên của băng CV. Khi cảnh sát dập tắt được đám cháy và tiến vào bên trong nhà tù, họ phát hiện 16 thi thể bị chặt đầu trên sàn nhà. Theo các nhân viên y tế tại bệnh viện địa phương, nhiều người bị thương rất nghiêm trọng.
Những người sống ở khu vực gần nhà tù cho biết họ nghe thấy tiếng súng và tiếng la hét. "Nó kéo dài khoảng 30 phút. Thật kinh khủng", Larissa Castro, người làm việc tại quầy lễ tân của một công ty cho thuê xe, chia sẻ.
Lực lượng quân cảnh đã được huy động để tăng cường an ninh tại sân bay gần nhà tù. Sau cuộc đụng độ, chính quyền tuyên bố 46 tù nhân liên quan tới sự cố sẽ bị chuyển tới trại giam liên bang.
Đây là cuộc đụng độ mới nhất trong hệ thống nhà tù của Brazil, vốn thường xuyên quá tải và là địa điểm tranh giành quyền lực của nhiều băng nhóm tội phạm.
Dân số thành phố Altamira bùng nổ trong những năm gần đây do người lao động tràn về để tham gia xây dựng đập thủy điện Belo Monte. Các cộng đồng ở ven sông phải chuyển tới sống tại thành phố đang phát triển này do nhiều khu vực bị ngập lụt. Sự tập trung của các cộng đồng thu nhập thấp khiến nạn tội phạm và ma túy lan rộng.
"Sự bùng nổ dân số làm gia tăng tình trạng bất bình đẳng và tạo ra thị trường cho nạn ma túy", Edson Ramos, giáo sư tại Đại học Liên bang Para, giải thích. Phần lớn cocaine ở Brazil được đưa tới bang Amazonas lân cận, nhưng loại ma túy này xuất hiện ngày càng nhiều ở bang Para.
Việc buôn bán ma túy ở bang Amazonas do băng đảng Familia do Norte (FDN) kiểm soát. FDN được cho là thủ phạm vụ thảm sát đầu năm 2017 tại một nhà tù ở thành phố Manaus, khiến 56 người thiệt mạng, trong đó có nhiều nạn nhân liên quan tới băng đảng đối thủ Primeiro Comando da Capital (PCC).
Sau vụ xung đột này, quyền lực của PCC trong khu vực suy giảm, tạo điều kiện cho băng đảng CV tăng sức ảnh hưởng. "Nhà tù Altamira do CCA kiểm soát. Cuộc tấn công là cách để họ răn đe CV khi sự hiện diện của băng đảng này tại bang Para ngày càng nhiều", giáo sư Aiala Couto tại Đại học Para giải thích. "Vụ thảm sát trong nhà tù có thể là cách CCA ngăn đối thủ tràn vào thành phố Altamira".
Ánh Ngọc (Theo Guardian)