Phó chủ tịch QH Mai Thúc Lân trả lời phỏng vấn VnExpress. |
- Thưa Phó chủ tịch, tại sao Báo cáo nhiệm kỳ của Quốc hội không kiểm điểm công tác điều hành các kỳ họp?
- Vấn đề này chi tiết quá, không tương xứng với báo cáo về hoạt động trong cả nhiệm kỳ của Quốc hội. Việc điều hành chỉ mang tính kỹ thuật, nên chỉ rút kinh nghiệm nội bộ thôi.
- Nhưng thực tế công tác điều hành ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng các kỳ họp của Quốc hội, nhất là khi thảo luận, chất vấn?
- Đúng vậy. Nhưng rút kinh nghiệm vấn đề điều hành thì rất khó. Ngay trong việc thảo luận, thông qua luật cũng đặt ra nhiều yêu cầu cho công tác điều hành. Ví dụ, đại biểu phát biểu thì tiếp thu thế nào hay chủ tọa điều hành phiên họp cứ yêu cầu ban soạn thảo đứng lên ngồi xuống giải trình. Tôi thấy làm thế này thì bên soạn thảo, thường chỉ có một người, cũng khó tiếp thu đầy đủ ý kiến của đại biểu. Chủ tọa đã có lúc để các đại biểu góp ý kiến một lượt, rồi tổng hợp để ban soạn thảo, đoàn thư ký, các chuyên gia cùng bàn bạc, tiếp thu. Sau đó mới gửi phần tiếp thu tới đại biểu.
Có ý kiến là không nên để địa phương nào cũng phát biểu, bởi sẽ lặp đi lặp lại. Thay vào đó tập trung vào những đại biểu có kinh nghiệm, phát biểu sâu, hay. Ý kiến khác cho rằng đoàn chủ tịch điều hành kỳ họp nêu ra vấn đề để các đại biểu tập trung tranh luận. Tuy nhiên, việc điều hành như trên cũng khó, bởi các đại biểu, các đoàn đại biểu bình đẳng với nhau, nên không thể địa phương thì phát biểu 2-3 ý kiến, địa phương khác không được ý kiến nào.
- Theo Phó chủ tịch, có thể rút kinh nghiệm thế nào khi việc điều hành đôi lúc làm một vài đại biểu “chạnh lòng”?
- Việc này thường xảy ra khi thảo luận, thông qua các dự án luật. Lúc đó hay có nhiều ý kiến khác nhau về một vấn đề. Đôi khi, có một ý kiến khác thôi mà cứ đưa lên phát biểu mãi, làm chậm việc thông qua luật. Tới đây, việc thảo luận về luật sẽ phải nghiên cứu, tổ chức lại để làm sao vừa lấy được ý kiến của nhiều người, chỉnh lý được hoàn hảo hơn, mà thông qua không mất thời gian như hiện nay.
Còn trong thảo luận kinh tế - xã hội và ngân sách, chúng tôi thường khống chế thời gian cho các đại biểu đóng góp ý kiến. Ai đó nói quá 15 phút quy định thì chúng tôi buộc phải cắt để người khác còn được góp tiếng. Do đó, không thể "chạnh lòng" được.
- Chủ tịch nghĩ gì về công tác điều hành họp Quốc hội các khóa sau?
- Có thể sẽ ngày càng khó. Ngay trong nhiệm kỳ này thì đầu và cuối khóa đã khác nhau. Bởi các đại biểu đã mạnh dạn hơn, có kinh nghiệm hơn. Trước yêu cầu bức xúc của cử tri, ta đã bắt đầu truyền hình trực tiếp các phiên chất vấn... Đại biểu cũng phát biểu nhiều hơn, hỏi khó hơn nên Chủ tịch đoàn điều hành cũng gặp những khó khăn.
Tới đây, Quốc hội sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, sẽ làm rõ việc thảo luận, thông qua luật thế nào. Ngoài ra, Quốc hội khóa mới ra mắt cũng sẽ sửa đổi nội quy kỳ họp, quy định rõ ràng, hợp lý hơn việc phát biểu ý kiến, biểu quyết, cũng như điều hành.
Nghĩa Nhân
Ảnh: Xuân Thu