Vấn đề được Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đưa ra tại buổi làm việc của Thủ tướng Phạm Minh Chính với Ban Thường vụ Thành uỷ TP HCM ngày 16/4, trong bối cảnh kinh tế thành phố chỉ tăng trưởng 0,7% so với cùng kỳ năm 2022, thấp nhất trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương.
Theo ông Dũng, năm 2022, thành phố có 584 văn bản hỏi ý kiến, và Bộ này đã có 604 văn bản trả lời. Tuy nhiên, hầu hết các vấn đề được hỏi thuộc thẩm quyền của thành phố. "Đây là điều rất vô lý, cho thấy chúng ta sợ hoặc đùn đẩy nhau. Trung bình mỗi ngày Bộ phải trả lời cho thành phố hai văn bản, mà chúng tôi còn trăm nghìn việc khác, trong khi trách nhiệm đã được phân công, phân cấp", ông Dũng nói.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho rằng ngoài lý do khách quan, một trong những lý do lớn khiến kinh tế của thành phố đi xuống thời gian qua là tâm lý e ngại, sợ trách nhiệm, chờ hướng dẫn, chưa chủ động, quyết liệt trong thực hiện. Cùng với đó, niềm tin của thị trường và tâm lý xã hội cũng là vấn đề lớn, nếu không giải quyết ngay thì TP HCM khó đột phá trong quý tới.
Đồng tình, trung tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Công an, nói tình trạng lo ngại trong thực hiện công vụ của một bộ phận cán bộ, công chức là có thật. Vấn đề này không chỉ diễn ra tại TP HCM mà ở nhiều địa phương. "Không những lo ngại mà còn có thể đánh giá sâu hơn là co cụm, cầu an, thận trọng quá mức để xử lý các công việc chung trong điều hành của thành phố", ông Hùng nói.
Theo ông Hùng, có những việc đáng lẽ đã quyết theo thẩm quyền và quy chế, nhưng cán bộ vẫn thận trọng quá mức, lấy ý kiến rất nhiều sở, ban, ngành rồi chờ đợi. Vấn đề không thuộc phạm vi trách nhiệm sẽ rất khó trả lời, nếu không trả lời cũng không ổn. "Thời gian chờ để nhận đủ ý kiến của tất cả tổng thể như kiểu đẽo cày giữa đường", ông nói.
Lãnh đạo Bộ Công an cũng khẳng định không có việc "hình sự hoá hành chính" mà các vụ việc thời gian qua xử lý đúng quy định pháp luật. Ông gọi đây là "bài thuốc" để trị căn bệnh tham nhũng.
Đồng quan điểm, Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung nói vấn đề quan trọng hàng đầu hiện nay tại TP HCM là giải phóng được tư tưởng cho cán bộ, lãnh đạo, khắc phục tư tưởng sợ, không dám làm. "Đang có tình trạng ba không: không nói; không tham mưu, đề xuất; không triển khai hoặc cầm chừng, vừa làm vừa nghe ngóng", ông nêu thực tế và cho rằng muốn khắc phục phải tạo ra môi trường an toàn cho cán bộ.
Góp ý giải pháp, Phó thủ tướng Lê Minh Khái nói để tháo gỡ được vấn đề tâm lý e ngại của cán bộ cần ba yếu tố. Ngoài tạo môi trường, cơ chế để làm việc quyết liệt hơn, điều quan trọng nhất là xử lý công việc phải đúng thẩm quyền, không lòng vòng, không xin ý kiên trình lên trình xuống. "Đúng thẩm quyền là làm, còn hỏi không trả lời thì thôi", ông nói. Cùng với đó, trình tự thủ tục cần phân rõ việc nào làm trước làm sau, ai ký hồ sơ. Cuối cùng là cơ chế chính sách cần tháo gỡ khó khăn chưa có trong luật.
Về phía TP HCM, Bí thư Thành uỷ Nguyễn Văn Nên nhìn nhận những năm qua thành phố "mất đà" trong tăng trưởng kinh tế. Một trong những bất cập lớn nhất mà thành phố nhận thấy là chất lượng nguồn nhân lực "rất đáng lo ngại". Hệ thống chính trị quá tải, thậm chí một số nơi không đáp ứng yêu cầu. Cùng với đó là tư tưởng e dè, thiếu tính chiến đấu.
Ông Nên cho biết Thường trực Thành uỷ đã và đang tổ chức các đoàn đi các địa phương, sở ngành để kiểm tra, giám sát, uốn nắn cũng như hỗ trợ khối nhà nước khi yếu sức. Nhưng nếu phát hiện trường hợp yếu kém thì điều chuyển, thậm chí cho nghỉ hoặc kỷ luật. Quan điểm của Thành uỷ thành phố là "làm nghiêm nhưng không ồn ào".
"Ai chậm trễ, tránh né, trì trệ, sợ sai phạm, không dám làm, cầu an, thận trọng quá mức thì đều báo cáo để thay đổi", ông Nên nói và đề nghị Chính phủ cần sớm có nghị định để thực hiện Kết luận 14 của Bộ Chính trị về bảo vệ cán bộ dám nghĩ dám làm để công chức yên tâm hành động quyết liệt, vì lợi ích chung.
Tại buổi làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu tạo môi trường, hành lang pháp lý an toàn cho cán bộ làm việc, động viên người dám nói, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Đồng thời, thành phố cần xử lý dứt điểm tồn đọng liên quan cán bộ, điều chỉnh, sắp xếp phù hợp người với năng lực và nhiệt huyết. "Cán bộ cần tránh hai khuynh hướng: sợ trách nhiệm, không dám làm, hoặc để xảy ra tiêu cục, tham nhũng", ông lưu ý.
Thu Hằng