Theo Trung tâm Y tế Sức khỏe Trẻ em Nemours (Mỹ), ho là một trong những triệu chứng phổ biến nhất khi trẻ mắc bệnh. Phản xạ này giúp làm sạch đường thở và báo hiệu các mức độ bệnh về đường hô hấp. Trẻ bị cảm lạnh thường ho ban ngày, thậm chí ho trong khi ngủ do các chất nhầy từ mũi và xoang thoát xuống tắc ứ ở cổ họng. Ho kèm tiếng thở khò khè có thể là dấu hiệu sưng phổi, xảy ra phổ biến ở trẻ hen suyễn hoặc viêm tiểu phế quản.
Trẻ bị ho, sốt nhẹ, chảy nước mũi chỉ là dấu hiệu cảm lạnh thông thường, song nếu ho kèm sốt trên 39 độ C có thể gây viêm phổi. Cơn ho khô hoặc ướt dai dẳng có thể báo hiệu bệnh hen suyễn, dị ứng đường hô hấp, xoang mạn tính hoặc dẫn đến giãn phế quản. Đây đều là những bệnh hô hấp nghiêm trọng, ảnh hưởng tới sức khỏe, chất lượng học tập và cuộc sống sau này của trẻ nhỏ.
Số liệu công bố tại hội thảo "Bệnh hô hấp ở trẻ lúc giao mùa" mới đây cũng cho thấy, bệnh hô hấp chiếm khoảng 30-55% bệnh lý trẻ em. Trung bình trẻ em dưới 5 tuổi mắc 3-10 đợt mỗi năm. Phần lớn bệnh hô hấp tự khỏi, song, khoảng 25% sẽ dẫn đến viêm phế quản, viêm phổi.
Bệnh thường trở nặng khi thời tiết chuyển mùa, trẻ càng nhỏ có nguy cơ mắc và gặp biến chứng càng cao. Biểu hiện bệnh ở trẻ nhỏ không rõ ràng như trẻ lớn. Ví dụ, cùng là bệnh cúm mùa nhưng bé lớn có thể sốt rất cao, hắt hơi, ho, sổ mũi... trong khi trẻ đang bú mẹ biểu hiện lâm sàng kín đáo, sốt không cao, ho ít nên phụ huynh dễ bỏ qua.
Bộ Y tế New Zealand cảnh báo, cha mẹ cần phát hiện và điều trị ho cho trẻ từ sớm. Theo các chuyên gia, khi trẻ ho, mẹ nên quan sát kỹ nhịp thở, lắng nghe tiếng thở, nhiệt độ cơ thể, màu sắc da, thái độ cáu kỉnh, thời gian và tần suất ho, triệu chứng mất nước (nôn trớ, khô miệng, mắt trũng, khóc không ra nước mắt), biểu hiện bỏ ăn... của trẻ để có hướng điều trị kịp thời.
Hầu hết các bệnh hô hấp do virus không thể điều trị dứt điểm bằng thuốc kháng sinh mà chỉ điều trị giảm triệu chứng. Ngoài ra, trẻ cần được vệ sinh đường hô hấp, bổ sung dinh dưỡng tăng cường sức đề kháng, thăm khám bác sĩ nhi khoa và dự phòng kịp thời.
Tuy nhiên, nỗi lo lắng khiến nhiều bậc cha mẹ vội vàng dùng kháng sinh, thuốc ức chế ho, thuốc chống dị ứng, loãng đờm... Lạm dụng thuốc tây y có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như buồn ngủ, viêm loét dạ dày, chán ăn, táo bón, thậm chí gây kích động, co giật (nhóm kháng histamin)... Các bài thuốc truyền miệng như hấp hành tây với mật ong; ăn tỏi sống quá nhiều; nhỏ mũi bằng nước tỏi, bắt trẻ kiêng ăn tôm, cua, cá... còn có thể gây ngộ độc, phồng rộp đường thở, giảm sức đề kháng của trẻ nhỏ.
Để giúp mẹ chăm bé ho đúng cách, VnExpress mở chuyên mục "Cẩm nang phòng và trị ho cho bé". Cha mẹ có thể tìm hiểu các thông tin khoa học, chia sẻ kinh nghiệm chữa ho cho bé và đặt câu hỏi tư vấn tới các bác sĩ của chương trình.
Chuyên mục "Cẩm nang phòng và trị ho cho bé" do báo điện tử VnExpress phối hợp với nhãn hàng siro HoAstex của Công ty cổ phần dược phẩm OPC tổ chức. Độc giả gửi câu hỏi tư vấn qua email: suckhoe@vnexpress.net. |
An San