Là một tỉnh ven biển thuộc vùng duyên hải Nam Trung Bộ, Phú Yên có ba mặt giáp núi và hệ thống sông, đầm, vịnh, hải đảo... đa dạng. Điểm đến này hiện vẫn còn nhiều những thắng cảnh đẹp, hoang sơ và đầy bí ẩn.
Khí hậu Phú Yên có hai mùa rõ rệt. Mùa mưa trong khoảng tháng 9-12. Do vậy, để thuận tiện nhất cho các chuyến tham quan, bạn nên tới đây vào mùa nắng từ tháng 1 đến tháng 8. Ngoài ra bạn cũng có thể thu xếp đến vào những dịp lễ hội, lắng nghe hát bài chòi, một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Phú Yên mùa hè không chỉ cho du khách cơ hội đắm mình vào biển xanh mà còn là điểm săn ảnh lý tưởng của các nhiếp ảnh gia cũng như chốn phiêu lưu của các phượt thủ trẻ.
Phú Yên cách Hà Nội khoảng 1.200 km và TP HCM 500 km, du khách có nhiều lựa chọn di chuyển như máy bay, tàu hỏa, ôtô. Sân bay và ga tàu tại Phú Yên đều là Tuy Hòa.
Các hãng hàng không Vietnam Airlines, Bamboo Airways, VietJet Air đều có chuyến bay đến Tuy Hòa, từ Hà Nội và TP HCM, giá vé khứ hồi giao động từ 1,5 triệu đến 5 triệu đồng tùy thời điểm. Sân bay cách trung tâm thành phố Tuy Hòa khoảng 10 km.
Tàu hỏa có giá vé từ 400.000 đến 1.000.000 đồng tùy loại chỗ ngồi và nơi xuất phát. Nếu đi xe ôtô giường nằm từ TP HCM, bạn xuất phát từ bến xe miền Đông, bắt chuyến 17h hoặc 18h tối để đến Phú Yên vào sáng sớm. Giá vé xe khứ hồi là 540.000 đồng một người.
Nhiều du khách chọn thuê xe ôtô tự lái hay xe máy trong hành trình kết hợp du lịch Phú Yên và Quy Nhơn, thuê xe một điểm và trả ở điểm còn lại. Khoảng cách hai nơi này khoảng 90 km.
Phú Yên nói chung và Tuy Hòa nói riêng còn ít resort, khách sạn cao cấp. Khách sạn và nhà nghỉ bình dân trong thành phố giá trung bình 150.000 đến 300.000 đồng một đêm. Một số khu nghỉ sang trọng có Rosa Alba Resort, Sala Grand Tuy Hoa Hotel, Saigon Phu Yen Hotel... giá phòng từ 700.000 đến 5.000.000 đồng một đêm. Xa trung tâm hơn có Zannier Hotels Bãi San Hô ở thị xã sông Cầu, giá từ 10.000.000 đồng một đêm.
Bốn ngày là đủ để bạn tham quan các điểm du lịch của "xứ hoa vàng cỏ xanh". Từ Tuy Hòa, bạn có thể lên lịch trình theo hướng phía nam và phía bắc. Nếu không dư dả thời gian, bạn có thể dành ra hai ngày.
Gành Đá Đĩa
Đây là một trong những thắng cảnh nổi tiếng nhất của Phú Yên. Nhìn xa Gành Đá Đĩa giống một tổ ong khổng lồ với những khối trụ vuông vức xếp liền nhau vươn mình ra biển. Bãi đá được ví như hàng nghìn viên ngọc đen nổi bật giữa biển xanh và sóng trắng. Bạn còn bắt gặp những chiếc thuyền thúng của ngư dân neo đậu thấp thoáng tạo nên sự hài hòa, yên ả cho bức tranh miền biển nên thơ.
Gành Đèn
Điểm tham quan nằm cách Gành Đá Đĩa khoảng 1 km về phía bắc, thuộc xã An Ninh Đông, huyện Tuy An. Ngọn hải đăng Gành Đèn có hai màu đỏ, trắng, có độ cao 22 m so với mực nước biển, phát nguồn sáng cho tàu thuyền ra, vào vịnh Xuân Đài. Đứng trên Gành Đèn có thể quan sát vùng biển mênh mông phía đông và cảnh tàu thuyền đánh cá.
Bãi Xép
Bãi Xép là nơi bạn có thể đứng chênh vênh trên vách núi cao và ngắm nhìn màu biển xanh ngọc bích bên dưới. Bãi Xép thuộc xã An Chấn, TP Tuy Hòa, có bờ biển dài khoảng 500 m và sở hữu bãi cát vàng, rừng phi lao chạy dài bát ngát cùng những vách đá chênh vênh mọc đầy xương rồng. Nơi này chính là bối cảnh quay bộ phim "Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh" nổi tiếng.
Mũi Điện
Đại Lãnh hay Mũi Điện có những triền cát rất đẹp. Men theo đường mòn bạn có thể lên ngọn hải đăng Đại Lãnh, từ đây phóng tầm mắt ôm trọn cảnh biển bao la, nhìn những con tàu ngược xuôi trên biển. Đây chính là nơi nhìn thấy bình minh sớm nhất ở Việt Nam. Ngọn hải đăng này có tuổi đời lên tới 100 năm và vẫn còn hoạt động. Phí tham quan khoảng 10.000 đồng một người.
Vịnh Vũng Rô
Trên đường trở về Tuy Hòa, bạn có thể dừng lại ngắm vịnh Vũng Rô và nghe kể thêm về Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển. Kế đó, nếu vẫn còn thích thú khám phá, hãy tìm hiểu cách thức bắt tôm hùm của dân địa phương và quan sát nhịp sống của ngư dân.
Bãi rêu Xóm Rớ
Bãi rêu Xóm Rớ thuộc phường Phú Đông, thành phố Tuy Hòa, tỉnh Phú Yên. Với những tảng đá bê tông thô kệch nằm chìm dưới nước biển nay mọc lên từng đám rêu xanh đã hút hồn du khách và các bạn trẻ. Màu rêu xanh ngắt bám chặt vào đá, và càng đẹp hơn khi từng con sóng vỗ vào bờ hòa quyện thêm màu ánh bạc của nước biển. Du khách đừng quên ghi lại những khoảnh khắc có một không hai này.
Núi Nhạn
Đây là ngọn núi cao khoảng 60 m so với mặt nước biển, nhìn từ xa trông như con chim nhạn đang sải cánh bay. Trên núi có ngôi tháp cổ 800 tuổi được xây dựng theo kiến trúc nghệ thuật của người Chăm. Đứng từ đỉnh, bạn có thể phóng tầm nhìn bao quát toàn cảnh thành phố Tuy Hòa, chiêm ngưỡng vẻ đẹp của những mảng xanh của biển, cây cỏ và nhà cửa.
Nhà thờ Mằng Lăng
Đây là một trong những nhà thờ cổ lâu đời nhất ở Việt Nam, tọa lạc bên bờ sông Kỳ Lộ. Nhà thờ Mằng Lăng được xây dựng theo kiến trúc Gothic với những hoa văn trang trí cổ điển và sắc xanh xám chủ đạo.
Đây là nơi lưu giữ quyển sách Tiếng Việt đầu tiên được in bằng chữ Quốc ngữ do linh mục Alexandre de Rhodes biên soạn.
Đầm Ô Loan
Là di tích danh thắng cấp quốc gia được công nhận năm 1996, đầm có diện tích mặt nước 1.570 ha, độ sâu trung bình khoảng 1,3m, thông với biển Đông qua cửa Lễ Thịnh và Tân Quy. Ở đây bạn có thể thưởng thức món hàu và sò huyết có tiếng. Dạo chơi và chiêm ngưỡng vẻ đẹp say lòng người của phong cảnh đầm. Bạn có thể chờ đến chiều để ngắm hoàng hôn.
Cầu Ông Cọp
Cầu gỗ Miếu Ông Cọp (hay tên khác là cầu Ông Cọp, Bình Thạnh, Tuy An) Đây là cây cầu gỗ dài nhất Việt Nam. Ngoài là điểm tham quan, cầu Ông Cọp còn là lối đi tắt dẫn đến các thắng cảnh nổi tiếng ở Phú Yên như Gành Đá Đĩa, đầm Ô Loan, nhà thờ Mằng Lăng, đập Tam Giang...
Nằm cách Quốc lộ 1 chưa đến trăm mét - đoạn gần dốc Vườn Xoài, cầu bắc qua sông Bình Bá (có bản đồ ghi là sông Phú Ngân). Cầu nối liền các thôn phía bắc xã An Ninh Tây, huyện Tuy An với phường Xuân Đài, thị xã Sông Cầu.
Quảng trường Nghinh Phong
Quảng trường nằm ở ngã ba đường Nguyễn Hữu Thọ và Độc Lập, TP Tuy Hòa, nổi bật với công trình tháp đôi Nghinh Phong giữa một bên là biển xanh một bên là đường thẳng tắp. Kiến trúc độc đáo của tòa tháp lấy ý tưởng từ Gành Đá Đĩa - biểu tượng của du lịch Phú Yên và truyền thuyết "Con Rồng Cháu Tiên".
Tháp gồm 2 bên với mỗi bên là 50 khối đá xếp liền kề, chính giữa hai khối đá cao nhất là khe gió chỉ đủ hai người đứng nhưng mỗi khi gió lùa qua sẽ tạo nên âm thanh như nhạc. Các khối đá được xây bằng bê tông cốt thép, bên ngoài ốp đá granite.
Bên cạnh tháp đôi du khách có thể tham quan, chụp hình ở khu vực công viên, bờ kè, đường đi bộ... cũng trong khuôn viên quảng trường. Đặc biệt về đêm, tại tháp đôi có trình diễn ánh sáng 3D mapping và laser sinh động.
Hòn Yến
Cách TP Tuy Hòa hơn 20 km, Hòn Yến thuộc thôn Nhơn Hội, huyện Tuy An là điểm check-in yêu thích không chỉ của khách du lịch mà cả giới nhiếp ảnh nhờ có những rạn san hô trên cạn nhiều màu sắc và hình thù.
Du khách không phải đi tàu ra giữa biển mà chỉ cần thủy triều rút là có thể ngắm san hô. Theo dân địa phương, thủy triều chỉ cạn vào buổi chiều những ngày đầu tháng, hoặc giữa tháng âm lịch. Mỗi đợt nước xuống thường dài 2-3 ngày, lộ ra những lớp đá gai góc chồng chất và bãi cát vàng thơ mộng.
Nếu có thời gian lặn xa, du khách còn được chiêm ngưỡng thêm các khối san hô lớn hơn bên dưới mặt nước phía đông Hòn Yến tuy nhiên phải đi ít nhất 2 người. Tuy nhiên khi ngắm hay chụp san hô cần chú ý lựa chọn vị trí để tránh giẫm đạp lên chúng, đồng thời không vứt rác bừa bãi để bảo vệ môi trường biển.
Nhất Tự Sơn
Nhất Tự Sơn là một trong những hòn đảo đẹp nhất của vịnh Xuân Đài, thuộc địa bàn xã Xuân Thọ 1, thị xã Sông Cầu. Tính theo quốc lộ 1A, hòn đảo này nằm phía bắc tỉnh Phú Yên, cách trung tâm thành phố Tuy Hòa chừng 50 km. Điều độc đáo của Nhất Tự Sơn là con đường vượt biển ra đảo, nằm chìm dưới làn nước và chỉ hé lộ ra theo dòng thủy triều rút xuống, tạo nên một cảnh quan ngoạn mục đầy kích thích đối với du khách.
Thác Vực Hòm
Thác Vực Hòm nằm ở thôn Vĩnh Xuân, xã An Lĩnh, huyện Tuy An, cách TP Tuy Hòa khoảng 45 km. Đây là thác nước nằm giữa những cột đá bazan được thiên nhiên tạo thành theo cách tương tự như Gành Đá Đĩa của Phú Yên nên còn được mệnh danh là "Gành đá đĩa trên cạn". Cung đường đến đây không dễ nhưng khi cán đích du khách sẽ phải choáng ngợp vì phong cảnh hùng vĩ của thác nước tự nhiên đổ từ trên độ cao 20 m xuống. Dưới chân thác là hồ nước rộng, mát lạnh, bao quanh là các tán cây rừng xanh mát.
Địa điểm này rất thích hợp cho những người mê cắm trại, trốn nóng giữa thiên nhiên núi rừng hoặc thích săn ảnh. Do khu vực thác Vực Hòm còn hoang sơ, không có dịch vụ nên du khách đến khám phá cần chú ý đi theo nhóm, thu dọn rác trước khi về và không chơi trò mạo hiểm.
Hồ điều hòa Hồ Sơn
Nằm trải dọc hai bên đường Trần Phú, TP Tuy Hòa, hồ xây với tác dụng chính là thoát nước, chống ngập và điều tiết khí hậu nhưng kết hợp cả mảng xanh ven hồ, cầu đường nên khung cảnh nên thơ và hấp dẫn. Điểm nhấn ở đây là cây cầu bắc ngang hồ và những đường cong uốn lượn uyển chuyển của viền hồ. Dù mới hoàn thiện và đi vào hoạt động, nơi này đã thành một điểm hẹn "hot" cho các bạn trẻ chụp ảnh check-in, ngắm cảnh, hoặc đơn thuần là dạo chơi hóng gió.
Cao nguyên Vân Hòa
Là một cao nguyên đất đỏ bazan màu mỡ, Vân Hòa nằm ở địa phận 3 xã Sơn Định, Sơn Long, Sơn Xuân thuộc huyện Sơn Hòa và một phần huyện Tuy An, cách TP Tuy Hòa khoảng 40 km. Địa danh này được ví như "Đà Lạt của Phú Yên" nhờ nằm ở độ cao 400 m, khi hậu mát mẻ, nhiều nắng gió và thường có mây mờ sương giăng.
Cung đường dẫn tới cao nguyên Vân Hòa sẽ xuyên qua bạt ngàn những cánh đồng cỏ mía, tràm, ngô sắn, tiêu... xanh mướt cũng đủ làm du khách say lòng. Ở đây tuy chưa có nhiều dịch vụ du lịch nhưng không thiếu điểm tham quan, check-in như nhà thờ Bác Hồ, nhà thờ Trà Kê, buôn làng Ê đê, đập thủy điện sông Ba Hạ, chợ Đồn, khu cắm trại Camping trip...
Ngày 1: Tháp Nhạn, bãi Long Thuỷ, Bãi Xép
Ngày 2: Gành Đá Đĩa, hải đăng Gành Đèn, đầm Ô Loan, hải đăng Đại Lãnh – Mũi Điện, Bãi Môn
Ngày 3: Đại Lãnh, Vũng Rô, đảo Điệp Sơn
Ngày 4: Nhà thờ Măng Lăng, cầu gỗ Tuy An, bãi rêu Xóm Rớ
Cá ngừ là đặc sản bạn không nên bỏ qua. Trong đó, mắt cá ngừ tiềm thuốc bắc, gỏi bao tử cá ngừ và cá ngừ cuốn cải xanh là những món được yêu thích nhất vì hương vị thơm ngon và có giá trị dinh dưỡng cao. Du khách có thể tìm đến các quán ăn trên đường Lê Duẩn, hay bờ kè Bạch Đằng... để thưởng thức mắt cá ngừ, giá 40.000 đồng một phần.
Sò huyết đầm Ô Loan hấp dẫn nhờ phần thịt đỏ hồng được chế biến thành nhiều món như nướng tái, xào me, hấp, làm gỏi... Trong đó hấp dẫn nhất phải kể đến sò huyết rang muối ớt. Món này có vị ngọt thanh, cay nhẹ và thơm lừng quyến rũ.
Cơm gà Phú Yên không nổi tiếng bằng Hội An hay Tam Kỳ nhưng vẫn là một đặc sản nên thử. Thịt gà ở đây dai giòn, ít mỡ, vàng ươm và ngọt. Các loại rau ăn kèm gồm dưa leo, hành ngâm và đồ chua. Địa chỉ gợi ý là 189 Lê Thánh Tôn, 245 Lê Trung Kiên, 23 Phan Đình Phùng.
Cá nục hấp được ăn kèm bánh tráng, rau sống và nước chấm chua cay hoặc mắm nêm. Món này có vị ngọt tự nhiên, phần thịt cá săn chắc, thơm mùi hành và các loại gia vị đặc trưng.
Cháo hàu được người dân Phú Yên rất yêu thích. Cách làm món này không quá cầu kỳ. Hàu sơ chế được xào với hành, muối tiêu sau đó ninh chung cùng gạo đỏ, gạo nếp. Bạn nên ăn cháo hàu khi còn nóng để cảm nhận trọn vẹn vị thơm ngọt của món ăn.
Bánh canh hẹ có phần sợi mềm dai, không bở, được ăn cùng chả cá biển. Điểm nhấn của bát canh là phần hẹ xanh và dậy mùi hấp dẫn. Món này được bán cả ngày do vậy bạn dễ dàng tìm thấy. Địa chỉ gợi ý là quán bánh canh ở bưu điện thành phố ở ngã ba Ngô Quyền giao Trần Hưng Đạo.
Bò một nắng được làm từ thịt đùi và thăn bò tươi làm sạch, ướp các loại gia vị như đường, muối, bột ngọt, ớt hiểm và phơi trong một ngày. Khi ăn, miếng thịt được đem nướng chín trên than hoa rồi đập nhỏ cho mềm. Món này ăn kèm rau thơm, dưa leo và chấm với muối kiến vàng.
Chả dông là món đặc sản của tỉnh Phú Yên. Thịt dông có sẵn vào mùa hè và người dân thường bắt ở bãi cát ven biển. Chả dông ăn kèm với rau sống. Món này có mùi vị đặc trưng với giá chỉ từ 20.000 đến 40.000 đồng cho khoảng 3-4 người ăn. Địa chỉ gợi ý là 92 Nguyễn Công Trứ.
Bánh bèo ở Phú Yên không giống những nơi khác vì có vị thơm và dẻo đặc biệt. Bánh được đặt trong những chiếc chén nhỏ, rắc bên trên là bánh mì chiên giòn, chà bông và mỡ hành. Khi ăn, thực khách chỉ việc cho chút nước mắm chua ngọt vào, dùng muỗng múc bánh nóng ăn. Giá một khay bánh từ 8 đến 10 chén khoảng 10.000 đến 15.000 đồng. Địa chỉ gợi ý: Số 3 Lê Trung Kiên - Tản Đà (chân núi Nhạn).
Bánh hỏi lòng heo được rắc mỡ hành, ăn kèm có bánh tráng cuốn, rau sống, chấm cùng nước mắm tỏi ớt. Đặc biệt, món ăn này còn được phục vụ cùng bát cháo lòng nóng hổi. Một phần có giá 20.000 - 25.000 đồng. Các quán ăn bánh hỏi được người dân gợi ý là 96 Duy Tân, 118 Hùng Vương, cạnh quốc lộ 1A...
Bánh xèo tôm nhảy Phú Yên được đúc bằng khuôn nhỏ, chỉ to bằng bàn tay xòe. Mỗi lần, du khách có thể ăn đến vài cái mà không hề ngán. Người Phú Yên thường ăn bánh xèo cuốn bánh tráng và rau, chấm thêm nước mắm chua ngọt hoặc mắm nêm. Một số địa chỉ gợi ý là 303 Lê Duẩn, 25/6 Chu Mạnh Trinh với giá từ 8.000 - 10.000 đồng một cái.
Hải sản là lựa chọn phù hợp cho bữa xế ở Phú Yên. Quán vỉa hè ở 43 Trần Quý Cáp được nhiều người địa phương cho là ngon nhất Phú Yên chỉ bán từ 13h - 16h. Quán bán hải sản đa dạng như sò lông nướng mỡ hẹ, ốc hương nấu lá dứa, sò huyết, sò điệp, ốc móng tay, ốc bươu, ốc hút... Mỗi đĩa có giá từ 20.000 - 40.000 đồng.
Hải sản cấp đông như mắt cá ngừ, cá ngừ phi lê, mực cơm... thường được du khách chọn đóng hộp mang về. Ngoài ra, bạn có thể mua bò một nắng, bánh tráng, mắm cá cơm hay các loại dược liệu đóng sẵn để pha thành nước uống giải mát mùa hè như hồng đài, mầm đậu nành, trinh nữ hoàng cung... hay sản phẩm mỹ nghệ từ vỏ ốc làm quà cho người thân và bạn bè.
Du Hy