Phần lớn du khách đến Phú Quốc nghỉ dưỡng đều mua nước mắm nơi đây về làm quà. Thứ nước chấm thơm ngon này là gia vị không thể thiếu cho món ăn thêm đậm đà, dậy vị. Để nhận biết được nước mắm Phú Quốc chính hiệu, bà nội trợ cần ghi nhớ những đặc điểm nhận dạng sau.
Màu nâu cánh gián
Nước mắm Phú Quốc được làm từ các loại cá cơm đặc biệt (cơm phấn, cơm than, sọc tiêu...) chỉ có ở vùng biển Kiên Giang. Chúng làm cho nước mắm Phú Quốc có màu nâu cánh gián đẹp mắt, khác hẳn màu vàng rơm của Nha Trang hay màu nâu sẫm ở Phan Thiết, Cát Bà, Cát Hải.
Quy trình ướp muối cá cơm khi vừa đánh bắt lên, cũng làm cho nước mắm Phú Quốc có màu sáng trong hơn. Nguyên liệu tươi, quy trình ủ chượp tự nhiên và không dùng chất định màu, nên nước mắm có thể ngả sang màu đậm hơn nếu tiếp xúc với không khí. Bởi vậy, bà nội trợ nên đóng nút chặt, dùng trong 1-2 tháng sau khi mở. Mỗi bữa ăn, nên rót lượng vừa đủ chấm, không nên dư thừa.
Hương vị
Mùi vị của nước mắm Phú Quốc không gay gắt xộc lên mũi mà thơm dịu, kích thích cảm giác thèm ăn. Ngay khi thưởng thức, bạn sẽ thấy tê tê nơi đầu lưỡi, trước khi cảm nhận được vị mặn đậm đà lan tỏa, rồi đọng lại vị ngọt đằm cuối lưỡi. Trong khi đó, các loại nước mắm pha chế nhiều chất phụ gia thường có vị ngọt sốc, sau đó ngọt lợ, cuối cùng là vị chua khi nêm nếm.
Hương vị này có được là do Phú Quốc sản xuất nước mắm cốt, độ đạm cao, cá cơm ủ khi còn tươi, không có mùi khẳm của cá ươn (đạm Amôn nhỏ không gây nặng mùi). Thời gian ủ trong thùng không dưới 12 tháng, khiến cá được thủy phân hoàn toàn, hết cả vị tanh.
Độ đạm
Theo đại diện của hãng nước mắm Ông Kỳ, một trong những đơn vị sản xuất nước mắm Phú Quốc tại Kiên Giang: "Muối là tác nhân duy nhất tham gia vào quá trình thủy phân. Nhờ tỷ lệ muối phù hợp, thịt cá chín hoàn toàn, cho ra độ đạm tối đa. Kết quả cho ra lượng acid amin quý hiếm mà ta quen gọi là đạm. Muối cũng là môi trường để bảo quản đạm acid amin rất tốt mà không cần đến chất bảo quản. Vì vậy, nước mắm Phú Quốc tự thân đã là sản phẩm sạch, không cần đến chất định vị, định màu, định mùi”.
Độ đạm thật của nước mắm cốt mang vị ngọt đằm, có hậu vị. Nước mắm Phú Quốc chấm thơm ngọt, đem ướp thực phẩm cũng khiến miếng thịt đậm đà, chắc giòn và dậy mùi hơn. Trong điều kiện sản xuất lý tưởng nhất hiện nay, nhà nghề có thể tạo nên loại nước mắm 30-43 độ đạm, đó cũng là độ đạm tự nhiên cao nhất sản xuất bằng phương pháp truyền thống.
Nơi đóng chai
Bà nội trợ cần biết, nước mắm Phú Quốc được đóng chai theo quy trình khép kín ở huyện đảo Phú Quốc. Đây là quy định bắt buộc khi sản phẩm này được công nhận về chỉ dẫn địa lý và được bảo hộ ở 28 nước liên minh châu Âu.
Ngoài ra, một số nhà thùng như nước mắm Ông Kỳ còn đưa ra tiêu chuẩn nút chai sử dụng nhựa nguyên sinh để phân biệt với nhựa tái chế, vật liệu chai thuỷ tinh để thành phẩm đảm bảo vệ sinh, giữ nguyên chất lượng.
An San