Kỳ thi giữa học kỳ I là kỳ thi quan trọng đầu tiên kể từ khi chuyển cấp của học sinh lớp 6. Do đó, các em có thể bỡ ngỡ trước cách ôn tập, phương pháp làm bài hay trình bày. Thạc sĩ Nguyễn Thanh Toàn, giáo viên tại Trường Quốc tế Đức TP HCM đưa ra một số lời khuyên cho học sinh như sau:
Trọng tâm kiến thức cần ôn luyện
Đề thi giữa học kỳ I môn Ngữ văn 6 hướng đến việc đánh giá năng lực đọc - hiểu và tạo lập văn bản của học sinh theo ba phân môn: Văn học, Tiếng Việt và Tập làm văn. Vì vậy, các em cần chú ý ôn tập các kiến thức trọng tâm sau.
Đối với phần văn bản, học sinh cần ôn tập tốt văn bản truyện dân gian, bao gồm truyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn và truyện cười. Để làm được điều này, các em phải nắm được đặc trưng của từng thể loại.
Ở phần tiếng Việt, học sinh ôn lại kiến thức về từ đơn, từ láy, từ ghép; từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa; lỗi sử dụng từ.
Đối với phần tập làm văn, các em nên tập trung ôn tập kỹ những kiến thức liên quan đến văn tự sự như lời kể, ngôi và thứ tự kể,... Từ đó, học sinh có thể ứng dụng trong kiểu bài kể chuyện đời thường và sáng tạo.
Cấu trúc đề và những lưu ý khi làm bài thi
Cấu trúc đề thi giữa học kỳ I môn Ngữ văn 6 thường có hai phần: đọc hiểu (hoặc trắc nghiệm) và tập làm văn.
Trong phần I, đề bài thường đưa ra một văn bản (trích từ một tác phẩm trong chương trình học) và đặt ra các câu hỏi xoay quanh đoạn văn bản đó với mục đích kiểm tra kiến thức phần văn bản và tiếng Việt. Phần lớn trong đề thi của các trường, phần này là dạng bài đọc hiểu. Một số nơi sử dụng dạng bài trắc nghiệm để đánh giá kiến thức khái quát và tổng hợp hơn.
Thầy Nguyễn Thanh Toàn chia sẻ, để làm tốt phần này, học sinh cần chú trọng ôn tập kiến thức về văn bản và tiếng Việt đã học. "Các em có thể sử dụng các hình thức như lập bảng biểu so sánh, sử dụng sơ đồ tư duy hay ô chữ để tăng hiệu quả ôn tập", ông nói thêm.
Thứ hai, phần tập làm văn chiếm điểm số khá cao trên tổng số điểm của bài thi. Với bài giữa học kỳ I, trọng tâm ôn tập là viết văn tự sự và ngôi kể trong văn tự sự. Thông thường, các trường sẽ áp dụng ba kiểu bài sau: kể lại một truyện dân gian bằng lời văn của mình, kể chuyện đời thường và kể chuyện sáng tạo.
Với kiểu "kể lại một chuyện dân gian bằng lời văn của mình", học sinh có thể lựa chọn hai cách triển khai: thuật lại bằng lời văn thông thường hoặc lựa chọn một ngôi kể để bài làm trở nên sinh động và hấp dẫn hơn. Lưu ý, các em cần kể đúng diễn biến câu chuyện và các chi tiết trong truyện.
Với kiểu thứ hai, học sinh nên lưu ý xây dựng cốt truyện logic, mạch truyện rõ ràng và lựa chọn ngôi kể, các chi tiết truyện phù hợp, đắt giá.
Ở kiểu kể chuyện sáng tạo, học sinh nên đặt mình vào bối cảnh để tưởng tượng và kể lại câu chuyện theo diễn biến trình tự sự việc.
Theo Thạc sĩ Nguyễn Thanh Toàn, để đạt điểm cao trong phần tập làm văn, học sinh cần lựa chọn ngôi kể, trình tự về thời gian và không gian phù hợp cho câu chuyện. Trước khi viết, học sinh nên lập dàn ý để có thể sắp xếp khoa học các ý triển khai, tránh việc lặp hoặc thiếu ý. Sau khi làm xong, các em cũng cần kiểm tra lại toàn bộ bài để soát chính tả hay các lỗi sai không đáng có.
Thầy cũng cho biết, đề thi có thể sẽ dùng ngữ liệu hoàn toàn mới, khiến học sinh dễ hoang mang khi không còn "học gì thi nấy" như trước kia. "Do vậy, các em phải thật tập trung trong giờ học, chú ý lắng nghe và ghi nhớ cách làm bài giáo viên hướng dẫn, nắm bản chất kiến thức để áp dụng vào làm bài", Thạc sĩ Nguyễn Thanh Toàn nói thêm.
Bên cạnh vào đó, trong năm học này, học sinh bắt đầu học theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Ba bộ sách được đưa vào chương trình để nhà trường và giáo viên chọn lựa giảng dạy.
Thầy Toàn khuyên học sinh nên tham khảo thêm ngữ liệu từ các bộ sách khác. Ví dụ, nếu đang học theo bộ sách Cánh diều, các em có thể tham khảo và đọc thêm sách Chân trời sáng tạo hay Kết nối tri thức vì có thể giáo viên sẽ sử dụng ngữ liệu trong hai bộ sách còn lại để đưa vào bài kiểm tra. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng sẽ giúp học sinh tự tin hơn khi đối diện với bài thi.
(Nguồn và ảnh: HOCMAI)