4 năm trước, Mỹ có Tổng thống đầu tiên là tỷ phú. Kể từ đó, theo thống kê của Bloomberg, tài sản của khoảng 200 tỷ phú nước này đã tăng thêm 1.000 tỷ USD.
Các đại diện Mỹ trong Bloomberg Billionaires Index sở hữu 1.800 tỷ USD trong đêm bầu cử năm 2016. Tính đến tuần trước, họ nắm trong tay 2.800 tỷ USD. Tổng cộng, top 50 người giàu nhất Mỹ có thêm 835 tỷ USD dưới thời Trump, chiếm 80% mức tăng của tất cả tỷ phú Mỹ trong danh sách.
Các thành viên trong nhóm 500 người giàu nhất thế giới biến động hàng ngày. Tuy nhiên, số đại diện Mỹ lại khá ổn định, với 168 người 4 năm trước và 166 người tháng này.
Tài sản các tỷ phú tăng mạnh chủ yếu do thị trường chứng khoán đi lên ổn định dưới thời Trump. Tính từ đêm bầu cử năm 2016 đến hết phiên thứ Năm tuần này, chỉ số S&P 500 đã tăng 67%, trong khi Nasdaq Composite tăng 125%.
Ông chủ Amazon – Jeff Bezos là người không được lòng Trump và thường xuyên bị Tổng thống Mỹ chỉ trích. Dù vậy, Bezos cũng bỏ túi thêm 121 tỷ USD trong nhiệm kỳ của Trump, bất chấp cuộc ly hôn đắt đỏ.
Trong khi đó, tỷ phú thuộc các ngành năng lượng, bất động sản và công nghiệp – những ngành được Trump ưu ái – lại đi xuống so với thời điểm cuối năm 2016. Việc này chủ yếu do tác động của Covid-19.
Hiện tại, Mỹ sắp bước vào một cuộc bầu cử Tổng thống mới. Kết quả này sẽ không chỉ quyết định tương lai của nước Mỹ, mà còn của những người giàu nhất quốc gia này.
Các yếu tố gây ra bất bình đẳng thu nhập đã tồn tại từ rất lâu. Vì thế, dù kết quả bầu cử hôm thứ Ba tới là gì, những yếu tố này, đặc biệt là sự thay đổi về công nghệ, vẫn sẽ tiếp tục định hình chính trị và kinh tế Mỹ. Dù vậy, giới chuyên gia cho rằng các chính sách của Trump đã khiến những xu hướng này tăng tốc, giúp nhóm giàu nhất Mỹ ngày càng giàu.
Trên thực tế, thu nhập của người lao động Mỹ đã tăng lên và tỷ lệ thất nghiệp cũng xuống thấp kỷ lục trước đại dịch. Nếu điều chỉnh theo lạm phát, thu nhập của một hộ gia đình trung bình tăng 6,8% năm ngoái lên 68.700 USD, sau khi tăng chỉ 1,8% và 0,5% trong hai năm đầu nhiệm kỳ của Trump.
Dù vậy, các triệu phú và tỷ phú còn hưởng lợi nhiều hơn. Chính sách cải tổ thuế của đảng Cộng hòa giúp các nhà đầu tư và doanh nghiệp giàu có nhìn chung phải trả ít thuế hơn so với nhiều nhóm lao động. Họ có thể dễ dàng né thuế bất động sản, thuế tặng lại tài sản hay thừa kế. Khi đại dịch xuất hiện, các chính sách hỗ trợ thị trường của Bộ Tài chính và Cục Dự trữ liên bang Mỹ lại càng có lợi cho nhóm 1% - những người sở hữu lượng lớn cổ phiếu.
Ứng cử viên Tổng thống Mỹ đảng Dân chủ Joe Biden vẫn đang tập trung vào việc đảo ngược các chính sách của Trump. Ông cam kết nâng thuế với những người có thu nhập hơn 400.000 USD một năm.
"Người dân luôn lo lắng về việc trả khoản thuê nhà hoặc vay mua nhà, vay mua ôtô hàng tháng", ông cho biết trong bài phát biểu tại Detroit tháng này, "Những người giàu nhất sống ổn hơn rất nhiều, trong khi nhóm còn lại luôn băn khoăn: ‘Ai sẽ chú ý tới tôi đây?’ Đó là nhiệm kỳ của Donald Trump".
Tổng thống Mỹ thì luôn bảo vệ chính sách của mình và khẳng định ông có thể giúp Mỹ quay lại thời kỳ "nền kinh tế vĩ đại nhất lịch sử". "Bất bình đẳng đã giảm mạnh, hoàn toàn trái ngược với thời Obama", ông cho biết trong bài phát biểu tại Economic Club of New York, "Các chính sách của tôi đã đem lại lợi ích cho những người cần nhất".
Dù vậy, điều mỉa mai là rất nhiều người trong nhóm có tài sản tăng mạnh nhất dưới thời Trump lại không ủng hộ ông trong cuộc tranh cử lần này. Ngược lại, những người ủng hộ số tiền lớn cho Biden lại đến từ Thung lũng Silicon – nhóm có tài sản tăng mạnh trong 4 năm qua. Một số cái tên tiêu biểu là đồng sáng lập Facebook Dustin Moskovitz, cựu CEO Google Eric Schmidt và vợ Steve Jobs - Laurene Powell Jobs.
Hà Thu (theo Bloomberg)