Các tỉnh phía bắc hợp sức phòng chống cúm gia cầm

Tiêu huỷ gà nhiễm bệnh ở đồng bằng sông Cửu Long.

Ông Ngô Đại Ngọc, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Hà Nội, cho biết, mỗi ngày thủ đô tiêu thụ khoảng 10.000 gia cầm. 70% trong số đó là nhập từ các tỉnh phía bắc. Dù thành phố đã bố trí 2 trạm kiểm dịch động vật cố định trên quốc lộ 1 là Dốc Lã (Gia Lâm) và Ngọc Hồi (Thanh Trì), cùng 2 chốt tạm thời ở phường Yên Sở (quận Hoàng Mai) và ngã ba cầu chui (Gia Lâm), song theo ông Đại số gia cầm được kiểm dịch đạt chưa tới 10%. Hầu hết động vật, sản phẩm động vật từ các tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh, Hà Tây, Thanh Hoá, Nghệ An, Nam Định vận chuyển vào và đi qua Hà Nội không có giấy chứng nhận kiểm dịch động vật.

Kiểm dịch gia cầm đã yếu, khâu kiểm soát giết mổ còn yếu hơn. Hiện Hà Nội chưa có lò giết mổ gia cầm tập trung. 136 chợ lớn nhỏ và 124 chợ cóc, chợ tạm trên toàn thành phố đều buôn bán gia cầm sống kiêm giết mổ tại chỗ phục vụ theo yêu cầu khách hàng. Nước thải cùng bao nhiêu chất thải từ những điểm giết mổ được đổ trực tiếp vào hệ thống thoát nước công cộng, rồi đổ ra sông Nhuệ, gây ô nhiễm môi trường. Đây chính là nguồn lây lan dịch bệnh cho gia súc, gia cầm.

Ông Đại khẳng định, sắp tới Hà Nội sẽ "mạnh tay" hơn trong phòng chống dịch. Cụ thể, sẽ xây dựng 16 trạm kiểm dịch cố định; từ 25/7 tiến hành phun thuốc tiêu độc cho tất cả cơ sở chăn nuôi, chợ, điểm giết mổ mỗi tuần 1 lần và làm liên tục trong 4 tuần; đề nghị thành phố cấm buôn bán gia cầm sống tại các chợ nội thành, chỉ được bán sau khi đã giết mổ... Tuy nhiên, ông Đại cho rằng ngoài nỗ lực của bản thân, Hà Nội sẽ không thể làm tốt việc phòng chống dịch nếu các tỉnh lân cận - nơi cung cấp gia cầm chủ yếu cho Hà Nội - không làm tốt vấn đề này. Cả phó giám đốc Sở NN&PTNT Ngô Đại Ngọc và giám đốc Nguyễn Huy Diến tha thiết đề nghị các tỉnh bạn tạo điều kiện vật chất, kỹ thuật thực hiện thành công vùng an toàn dịch bệnh động vật, làm tốt công tác kiểm dịch tại địa phương mình.

Trong mối lo chung về nguy cơ lây nhiễm dịch từ các tỉnh lân cận, Chi cục phó Chi cục Thú y Hà Tây Nguyễn Xuân Vui (tỉnh này cách đây không lâu có đàn vịt xét nghiệm mẫu huyết thanh cho kết quả dương tính với virus H5), đưa ra thông tin trấn an: "Sau 3 lần lấy mẫu kiểm tra, hôm qua, chúng tôi đã có kết quả xét nghiệm 60 mẫu máu lấy ngẫu nhiên tại một số chợ và cơ sở chăn nuôi, tất cả đều âm tính. Như vậy người Hà Nội có thể yên tâm khi ăn thịt gia cầm của Hà Tây". Nhưng ngay sau đó, ông Vui đưa ra một bức tranh màu xám về tình hình giết mổ, tiêu thụ gia cầm tại địa phương.

Theo đó, người Hà Nội không tiêu thụ gia cầm sống của Hà Tây mà chủ yếu đã qua chế biến. Hiện Hà Tây có 300 người sống bằng nghề chuyên chở gia cầm đã chế biến, hơn 1.000 người thường xuyên mua gia cầm từ chợ và mang về nhà thịt, sau đó đổ cho các nhà hàng, khách sạn, quán cơm bình dân của thủ đô. Lực lượng thú y dù được tăng cường cỡ nào cũng không thể rải hết xuống địa bàn, đến từng gia đình để làm công tác kiểm soát giết mổ, đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh và phòng dịch. Do đó không loại trừ trường hợp gia cầm chết hoặc mắc dịch trên địa bàn có thể được tuồn ra Hà Nội, bán cho những quán cơm bình dân. "Tôi vừa đưa con đi thi ĐH ở Hà Nội về, thấy có quán bán 3.000-4.000 đồng/suất, trong đó có cả thịt gà. Rẻ như thế chắc chắn chỉ có gà bệnh thôi", ông Vui nói.

Chi cục phó Chi cục Thú y Hà Tây cho rằng nếu chỉ trông chờ vào các trạm kiểm dịch thì hiệu quả sẽ không cao. Điều quan trọng là Hà Nội và các tỉnh cần tăng cường phòng chống dịch tại các chợ đầu mối, cơ sở giết mổ và cả quán cơm bình dân, quán dành cho sinh viên - nơi tiêu thụ gia cầm bệnh được bán với giá rẻ. Ngoài ra, thủ đô cần tăng cường quản lý chất thải bởi nếu mầm bệnh đổ ra sông Nhuệ thì Hà Tây sẽ phải gánh chịu. Và với cách chế biến như đã nêu ở trên thì gia cầm bệnh của Hà Tây sẽ quay lại Hà Nội.

Lãnh đạo Sở NN&PTNT các tỉnh Hòa Bình, Bắc Ninh, Sơn La đều cho rằng hiện nay lực lượng thú y quá mỏng nên không thể kiểm soát hết nguồn gia súc, gia cầm. Việc kiểm dịch tại các chốt phải trông chờ vào lòng nhiệt tình của cảnh sát giao thông bởi chỉ lực lượng này mới có quyền dừng xe. Duy nhất có tỉnh Tuyên Quang là tự tin hứa với Hà Nội sẽ không để con gia cầm, gia súc nào lọt lưới kiểm dịch. Phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh này, ông Nguyễn Thọ Lai, đề nghị Hà Nội cần khẩn trương tổ chức thêm các trạm kiểm dịch. "Nếu Hà Nội không kiểm soát được bệnh dịch thì sẽ mang mầm bệnh đi các tỉnh khác bởi đây là đầu mối trung chuyển lớn", ông Lai nói.

Kết thúc hội nghị, lãnh đạo Sở NN&PTNT của Hà Nội và 21 tỉnh thành phía bắc đã nhất trí sẽ thông tin hằng ngày về tình hình dịch bệnh của tỉnh mình cho tỉnh bạn biết. Nếu địa phương nào có dịch thì ngay lập tức phải thông báo bằng điện thoại cho tỉnh lân cận biết để có cách phòng chống. Hằng tuần, lãnh đạo ngành nông nghiệp các tỉnh cần có sự trao đổi thông tin về số gia cầm, chủng loại cũng như nguồn gốc. Các địa phương cam kết xây dựng vùng an toàn dịch bệnh gia súc, gia cầm, thủy sản để có đủ loại giống đảm bảo chất lượng cung ứng cho các vùng chăn nuôi. Từ ngày 1/8, Hà Nội và 21 tỉnh, thành phố sẽ tổ chức kiểm tra chặt chẽ việc chăn nuôi, vận chuyển, giết mổ gia cầm. Cơ quan thú y các tỉnh, thành phố sẽ cấp giấy chứng nhận kiểm dịch cho gia cầm của các hộ chăn nuôi, buôn bán khi vận chuyển từ tỉnh này sang tỉnh khác và cùng xử lý triệt để trường hợp vi phạm. Các tỉnh có biểu hiện bị dịch tái phát sẽ không được cấp giấy chứng nhận.

Như Trang