Tăng trưởng 9,5% trong 2016 với lượng tiêu thụ 3,1 triệu xe, thị trường xe máy trong nước năm thứ hai liên tiếp khởi sắc sau lần chạm đáy vào 2014. Nhưng dù vậy cũng không dễ kỳ vọng một sự bứt phá về doanh số trong vài năm tới, nhất là khi các hãng xe dường như đang ủ mưu kế hoạch của riêng mình.
Xe ga vẫn sẽ giữ nhịp tăng trưởng nhẹ trong vài năm tới.
Sau xe số, xe ga là phân khúc tăng trưởng nhanh hơn cả. Các hãng xe vì thế cũng đầu tư không ít, người giữ vị thế, kẻ cố gắng thu hẹp khoảng cách. Nhưng cuộc chiến tất nhiên không quá căng thẳng, hay đúng hơn chỉ là giữa những ông lớn với nhau. Nếu để phân chia, đó là Honda, Yamaha, Piaggio và phần còn lại.
Triển lãm xe máy Việt Nam 2017 có thể xem là bức tranh thu nhỏ phản ánh nhịp đập của thị trường, ở cả bình diện quan tâm của khách hàng lẫn nhà sản xuất. Hàng trăm mẫu xe trưng bày nhưng không nhiều trong số đó là sản phẩm mới, đánh thẳng vào nhu cầu thực tế của người tiêu dùng.
Trong các ông lớn, Piaggio là hãng thuần xe ga duy nhất tại Việt Nam. Hãng xe Italy mang tới chiếc 946 RED làm điểm nhấn, bên cạnh đó là chiếc GTS 300 Super, mẫu scooter cỡ trung. Ở phân khúc xe ga hạng trung đến cao cấp, Piaggio cung cấp nhiều lựa chọn nhất cho khách hàng. Tầm trung có Fly, Liberty, trong khi ở phân khúc cao cấp là bộ các Vespa như Primavera, Sprint, LX cùng Medley, đối thủ đe dọa Honda SH.
Honda và Yamaha, hai thương hiệu thống lĩnh thị phần xe máy trong nước đương nhiên chiếm nhiều không gian nhất tại triển lãm. Giữa một rừng xe môtô phân khối lớn là những mẫu xe "quen mặt đặt tên". Lead mới tại triển lãm có thể xem là một trong những sản phẩm chủ lực của Honda trong 2017. Còn lại tương tự 2016 hãng trưng bày nhiều môtô như CBR250RR, CB400SF và CB500F, dòng cruiser với Rebel 300 và nhiều mẫu môtô khác.
Yamaha cũng không kém cạnh khi đem đến đội hình hùng hậu, từ R15, R3, R6 mới đến các mẫu nakedbike của dòng MT và xe đua MotoGP. Hãng xe Nhật trưng bày QBIX, xe ga kiểu dáng lạ nhưng không có kế hoạch phân phối. Còn lại đều là những mẫu xe quen thuộc. Hai bản concept xe ga 04GEN và Glorious trong hai kỳ triển lãm liên tiếp của Yamaha không nói lên nhiều điều.
Môtô phân khối lớn là phân khúc cạnh tranh mới giữa nhiều thương hiệu tại Việt Nam.
Suzuki Việt Nam cho biết hướng trọng tâm kinh doanh đến mảng xe côn tay thể thao, môtô phân khối lớn. Đối đầu với hai đối thủ đồng hương Honda và Yamaha. SYM, thương hiệu Đài Loan vốn được biết đến nhiều nhờ xe ga Attila đã qua thời hoàng kim, cũng không có sản phẩm mới nổi bật.
Tăng trưởng chậm của thị trường xe máy trong nước có thể lý giải cho việc không nhiều sản phẩm mới ra mắt. Thay đổi nhẹ về thiết kế, thêm trang bị là cách mà các hãng xe thường áp dụng để thu hút khách hàng khi yêu cầu sản phẩm mới là điều khó thực hiện. Giữa sự đều đều của thị trường xe máy phổ thông là bước chuẩn bị âm thầm của các hãng xe ở phân khúc môtô phân khối lớn.
Người Việt có thể mua CBR250RR không qua đại lý tư nhân mà chính hãng trong thời gian tới.
Piaggio cho biết sẽ mở chuỗi đại lí theo tiêu chuẩn toàn cầu phân phối hai thương hiệu xe phân khối lớn Moto Guzzi và Aprilia tại Việt Nam trong 2017. Honda gây hào hứng cho thị trường khi xác nhận sẽ phân phối chính hãng nhiều dòng xe môtô trong thời gian tới. Yamaha chưa có thông tin chính thức, nhưng dự đoán của giới chuyên môn cũng không đứng ngoài cuộc chơi.
Với việc nhiều thương hiệu tham gia sân chơi môtô phân khối lớn, thị trường xe máy Việt Nam bắt đầu hướng sang ngã rẽ mới. Xe ga vẫn là phân khúc tăng trưởng chính nhưng sự trỗi dậy về nhu cầu xe côn tay, môtô buộc các hãng xe điều chỉnh kế hoạch kinh doanh kịp lúc.
Các tên tuổi thuần môtô như Kawasaki, Ducati, KTM, BMW Motorrad... đối đầu Honda, Yamaha, Suzuki, những hãng xe vốn in sâu vào thói quen tiêu dùng của người Việt. Nhưng cá tính của người chơi môtô không đặt nặng yếu tố thương hiệu có thể khiến thị trường diễn biến khó đoán hơn.
Phạm Trung