Chiều 18/9, dọc con đường nhỏ dẫn vào làng nghề Nhị Khê (xã Nhị Khê) hàng trăm khúc gỗ nguyên liệu nằm chất đống. Khác với cảnh tấp nập, ồn ã thường nhật, gần 3h chiều, các xưởng, phòng trưng bày vẫn đóng cửa. Lác đác vài hộ sản xuất nhỏ là có tiếng máy tiện, gõ búa phát ra.
Tại căn nhà bề thế ngay đầu làng của ông bà Nguyễn Bá Hùng - Trần Thị Nghĩa (một trong hai hộ bị phát hiện có tàng trữ gỗ sưa), cửa đóng im ỉm. Các bao tải gỗ được chất đống trong kho, trước cửa là những đống gỗ vụn phế phẩm. Đây là một trong những hộ bao tiêu sản xuất, tiêu thụ lớn trong làng.
 |
|
Dọc con đường vào làng Nhị Khê, từng đống gỗ xoan lớn nằm chất đống. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
Chưa hết lo lắng vì đang trong quá trình làm việc với cơ quan điều tra về nguồn gốc số gỗ sưa bị thu giữ, ông Hùng cho biết, nguyên liệu chủ yếu ở xưởng của gia đình ông là các loại gỗ tạp, gỗ xoan, xà cừ... Gia đình ông bao tiêu cho hàng loạt xưởng sản xuất nhỏ khác nằm sâu trong làng. Sản phẩm đa dạng từ chuôi dao, liềm, mành, chiếu cho tới các mặt hàng mỹ nghệ như vòng đeo tay, tràng hạt...
Theo chủ xưởng này, do chủ yếu làm các sản phẩm kích thước nhỏ nên nguyên liệu được thu mua tận dụng từ Đồng Kỵ (Bắc Ninh), xã Vạn Điểm bên cạnh hoặc từ công ty cây xanh. Mỗi lần công ty cắt tỉa cành cây, xưởng ông lại nhập về rồi phân phát cho các gia đình trong làng đảm nhiệm công đoạn khác nhau.
"Hàng mỹ nghệ được làm từ gỗ tạp và mẩu gỗ vụn thải từ các xưởng mộc. Riêng những sản phẩm làm từ gỗ sưa chỉ là tận dụng phần gốc, rễ và mảnh vụn", ông Hùng nói.
Cũng theo ông Hùng, gia đình ông đã chứng minh được xuất xứ hợp pháp của một phần số lượng gỗ bị thu giữ. Số còn lại ông đang chờ người nhập hàng gửi giấy tờ.
 |
|
Các cơ sở sản xuất ở Nhị Khê đều sản xuất nhỏ, khá thủ công. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
Nằm sâu trong làng, hộ làm mành gỗ của gia đình bà Hà vẫn khá nhộn nhịp. Gần chục nhân công luôn tay làm các công đoạn cưa xẻ, đục, ghép mành... Nguyên liệu chủ yếu của xưởng là gỗ bồ đề. Loại gỗ này rất nhẹ, đánh bóng lên có màu sáng.
Bế đứa cháu nhỏ trên tay, bà Hà cho biết, thông tin về việc bắt giữ số lượng gỗ sưa khá lớn trong làng ngay lập tức được mọi người biết. Theo bà, đó chỉ là thiểu số. "Các sản phẩm của làng nghề đều rất đơn giản, bình dân. Nếu mua gỗ quý về làm thì sao kham nổi giá", bà Hà lý giải.
Theo người phụ nữ trung niên này, thỉnh thoảng cũng có nhà làm vòng đeo tay, tràng hạt bằng gỗ sưa. Tuy nhiên, đó chỉ là gỗ tận dụng nên giá rất rẻ, chỉ vài chục ngàn một sản phẩm.
 |
|
Sản phẩm làm ra cũng khá đơn giản, giá trị thấp. Ảnh: Nguyễn Hưng. |
Trao đổi với VnExpress.net, ông Phạm Văn Chiến, Trưởng công an xã Nhị Khê, cho biết, mỗi ngày làng nghề Nhị Khê tiêu thụ khoảng 5 tấn gỗ. Những đợt đắt hàng, khối lượng này còn lớn hơn.
Với 2 làng nghề tiện gỗ Nhị Khê và Trung Thôn, các sản phẩm làm ra khá đơn giản như mành, chiếu, vòng, tràng hạt... "Nguyên liệu làm ra các sản phẩm trên chủ yếu là gỗ vụn hoặc tận dụng các đoạn rễ, cành của nhiều loại gỗ như pơmu, đinh hương, xoan, bồ đề...", ông Chiến cho biết.
Lý giải về việc công an thành phố đột kích và thu giữ một khối lượng gỗ sưa khá lớn tại đây, ông Chiến cho biết, các xe gỗ thường về đêm nên lực lượng công an xã rất khó phát hiện. "Nếu chủ xưởng cố tình giấu vài thân gỗ quý trong xe hàng toàn gỗ xoan thì chúng tôi cũng chịu", ông Chiến nói.
Nguyễn Hưng