![]() |
Ảnh: Novanova. |
Những người quen biết với Kiều Ngân (24 tuổi, nhà ở huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai) đều tiếc khi nhìn cô, bởi đôi mắt hầu như phá hỏng mọi đường nét xinh xắn khác trên gương mặt. Chúng to một cách bất thường và lồi ra ngoài. Một số người còn ác miệng, đặt cho cô biệt danh Ngân "trố", Ngân "ếch"...
Ngân nhận ra mắt mình ngày càng đổi khác, chúng lồi hơn, đặc biệt là mắt trái. Cô còn thấy chói mắt, chảy nước mắt sống; thỉnh thoảng nóng rát hoặc như có bụi bay vào. Cô cảm thấy rất khó chớp mắt nên khi đối diện với người lạ, Ngân dễ bị hiểu nhầm là đang soi mói họ. Để che khuyết điểm này, cô thường xuyên phải đeo kính sẫm màu.
Khi đến Bệnh viện Ung bướu TP HCM, cô mới biết căn nguyên chứng lồi mắt của cô chính là bệnh basedow (cường giáp). Nguyên nhân có thể là những hoóc môn kích thích tố tuyến giáp bị thừa, gây phù các tổ chức tế bào trong mắt. Ở một vài người, sau khi phẫu thuật basedow, vẻ bất thường ở mắt cũng giảm hẳn. Thế nhưng ở trường hợp của Ngân, sau khi phẫu thuật tuyến giáp, mắt vẫn không trở lại bình thường do cô bị lồi mắt độ 4, khá nặng.
Theo tiến sĩ Lê Minh Tuấn, Đại học Y dược TP HCM, bên cạnh basedow, một số bệnh lý liên quan đến sự viêm nhiễm tổ chức hốc mắt cũng gây lồi mắt cấp tính. Tác nhân nhiễm trùng thường đến từ các vùng kế cận, như bệnh xoang mãn tính, viêm mạch máu, thông động tĩnh mạch xoang hang... Các bệnh trên gây nên tình trạng phù nề, ứ dịch hoặc xuất tiết. Khi đó, thể tích của các tổ chức quanh hốc mắt tăng lên, đẩy nhãn cầu tiến về phía truớc, khiến mắt bị lồi.
Ngoài ra, các bệnh lý u bướu ở trong hoặc tại thành hốc mắt, chấn thương hốc mắt, các bệnh lý mạch máu...cũng là nguyên nhân khiến "cửa sổ tâm hồn" biến thành "mắt ếch".
Khi bị lồi quá mức, mắt sẽ không nhắm kín, mi hở nên giác mạc dễ viêm loét và tổn thương. Tình trạng này để lâu dần sẽ dẫn đến nhiễm trùng mắt.
Bên cạnh đó, khi các tổ chức quanh mắt tăng kích thước, khối lượng sẽ gây chèn ép dây thần kinh thị giác và làm giảm thị lực. Chúng còn dẫn đến rối loạn về sắc giác, thu hẹp thị trường và gây rối loạn đồng tử do sự chèn ép mạch máu.
Để biết mắt có bất bình thường hay không, cần đo độ lồi bằng thước Hertel. Khi thấy có hiện tượng "mắt ếch", bệnh nhân cần đến gặp bác sĩ nhãn khoa và các chuyên khoa liên quan. Thông qua khám lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh, bác sĩ sẽ phát hiện nguyên nhân gây lồi để điều trị. Nếu bị lồi mắt kèm theo run tay, ngủ ít, tức ngực khó thở, người bệnh nên đi khám nội tiết trước để xác định bệnh basedow.
Trong một số trường hợp, nhằm bảo vệ chức năng của mắt hoặc hạn chế độ lồi, bác sĩ sẽ khâu mí để giảm độ hở, bảo vệ giác mạc, và phẫu thuật để giải phóng áp lực ở hốc mắt, tạo hình trả lại vẻ thẩm mỹ cho cửa sổ tâm hồn.
(Theo Tiếp Thị & Gia Đình)