Methuselah trong thủy cung Steinhart. Video: YouTube.
Methuselah, con cá phổi Australia sống ở thủy cung Steinhart thuộc Viện Hàn lâm Khoa học California tại San Francisco, sắp đón sinh nhật thứ 80 trong tháng này, theo Live Science. Con cá dài 1,2 mét chuyển từ Australia tới thủy cung năm 1938 khi đã đạt kích thước trưởng thành, do đó các chuyên gia ước tính nó khoảng 85 - 90 năm tuổi. Số tuổi này biến Methuselah thành con cá già nhất thế giới trong môi trường nuôi nhốt.
Được đặt tên theo nhân vật sống lâu nhất trong Kinh Thánh (Methuselah sống tới 969 tuổi), con cá không chỉ gây chú ý vì độ tuổi. Thuộc loài cá phổi Australia (Neoceratodus fosteri), nó đại diện cho một trong 6 loài cá phổi có khả năng hít thở không khí còn tồn tại trên Trái Đất, thuộc lớp cá vây thùy Sarcopterygii.
Lớp cá nước ngọt cổ đại này đã sinh sống trên Trái Đất khoảng 400 triệu năm với đặc trưng là bong bóng cá không chỉ giúp kiểm soát lực nổi mà còn hoạt động như lá phổi nguyên thủy cho phép chúng hít thở không khí. Ngoài cá phổi Australia còn có cá phổi châu Phi và cá phổi Nam Mỹ. Hai loài sau chuyên đào hang dưới bùn và hít thở không khí trong nhiều tháng khi ao nước nơi chúng sống biến mất vào mùa khô. Đôi khi, chúng sử dụng 4 vây để "đi bộ" tới ao nước khác.
"Tôi muốn nói đó là nhờ công chăm sóc của tôi, nhưng không phải vậy, đó là do di truyền", Allan Jan, nhà sinh vật học chăm sóc Methuselah tại thủy cung Steinhart, cho biết.
Cá phổi là loài sống lâu. Kỷ lục trước đây dành cho cá sống lâu nhất trong môi trường nuôi nhốt thuộc về Granddad, con cá phổi ở thủy cung Shedd tại Chicago, qua đời năm 2017 ở tuổi 84. Dù bẩm sinh sống lâu, Methuselah cũng có vài đặc tính góp phần tăng độ dẻo dai.
Ví dụ, con cá luôn ăn theo chế độ lành mạnh. "Nó ăn mọi thứ mà tôi mang tới và luôn ăn hết", Jan nói. Dù không kén ăn, Methuselah hình thành khẩu vị riêng sau nhiều năm và món ăn ưa thích của nó là tôm và quả sung. Con cá ở tuổi bát tuần cũng thích sự bình lặng và yên ả trong bể nước nhỏ của nó thay vì ở trong bể lớn, nơi hai con cá phổi khác của thủy cung Steinhart đang sinh sống. Cả hai con đều có độ tuổi chỉ bằng một nửa Methuselah.
Khi chuyển sang bể lớn hơn với không gian rộng hơn và dòng nước chảy nhanh hơn, Methuselah phản ứng bằng cách nằm ngửa bụng. Jan và đồng nghiệp không biết tại sao con cá lại thích tư thế này, nhưng khi họ đặt nó trở lại vào bể nhỏ, nó nằm nghiêng về bên phải và vẫn ổn.
Trong 8 thập kỷ ở thủy cung, Methuselah đã đón tiếp hàng triệu lượt khách và khiến mọi người thích thú với kích thước lớn và hình dáng lạ mắt của nó. Dù loài hóa thạch sống này trông giống những chiến binh bọc giáp đáng gờm, cá phổi thực chất chỉ như "gã khổng lồ dịu dàng", theo Jan. Methuselah và hai đồng loại của nó đều thích được xoa bụng và đầu như chó cưng.