Tú Thanh qua đời vì tai nạn giao thông hôm 1/7, ở tuổi 14. Bố mẹ đẻ đang ở nước ngoài, mẹ nuôi cùng ông bà lo hậu sự cho cô theo nghi thức Phật giáo. Sáng 2/7, nhiều người đứng chật kín đoạn đường dẫn đến nhà Tú Thanh ở Hải Phòng để đưa tiễn ca nương. Gia đình không nhận vòng hoa, tiền phúng điếu, đáp lễ các đoàn khách trong tiếng nhạc Phật do Tú Thanh hát.

Người thân đưa tiễn Tú Thanh về nơi an nghỉ cuối cùng. Ảnh: Lê Tân
Thầy cô, bạn bè Tú Thanh khóc, nhớ cô gái nhỏ bé chăm chỉ học tập, năng nổ tham gia các hoạt động ở trường. Tranh thủ đi hát ngoài giờ học, Tú Thanh vẫn giữ thành tích tốt, dự định thi trường chuyên khi vào cấp ba.
Cô Trần Hương, giáo viên lớp Tú Thanh, nghẹn ngào nói: "Ngày mai các bạn sẽ đến lớp học sau một tháng nghỉ hè con nhỉ. Con đang rất háo hức và hẹn các bạn thứ 2 đi học gặp nhau nhé. Vậy mà...". Cô Hương cho biết với vai trò lớp trưởng, Tú Thanh là người kết nối cô và các bạn, cùng cô lên kế hoạch cho nhiều hoạt động lớp. Hai cô trò vẫn ấp ủ dự định tổ chức một chuyến du lịch.

Ca sĩ Quốc Thiên (áo trắng) viếng Tú Thanh. Ảnh: Lê Tân
Quốc Thiên - huấn luyện viên của Tú Thanh tại Gương mặt thân quen nhí 2017 - nhớ hình ảnh cô bé dễ thương, ngoan ngoãn, đam mê âm nhạc dân gian. Sau cuộc thi, anh từng về Hải Phòng diễn, được gia đình ca nương đón tiếp.
Sau khi lễ viếng và lễ truy điệu kết thúc chiều 2/7, thi hài Tú Thanh được đưa về đài hóa thân Hoàn Vũ (Ninh Hải, Hải Phòng).

Ca nương Tú Thanh có vóc dáng nhỏ nhắn so với bạn bè cùng trang lứa. Ảnh: Facebook Tú Thanh
Nhiều người trong nghề, khán giả tiếc nuối ca nương trẻ tuổi, bộc phát năng khiếu từ khi còn nhỏ. Thái Thùy Linh - một trong những cô giáo của ca nương - nói: "Từ lúc nghe tin, tôi bồn chồn không yên, thỉnh thoảng lại cập nhật tin tức từ người quen. Biết gia đình lâu năm nhưng tôi vẫn chưa dám gọi điện chia buồn".
Ca sĩ gặp Tú Thanh gần 10 năm trước, khi chấm thi một chương trình văn nghệ thiếu nhi ở Hải Phòng. Trong khi các thí sinh khác hát về mái trường, thầy cô, Tú Thanh chọn hát chầu văn, khiến giám khảo lập tức thích thú. Sau cuộc thi, bố mẹ đưa bé đến trung tâm nghệ thuật của Thái Thùy Linh học một thời gian. Trong ấn tượng của ca sĩ, Tú Thanh vóc người nhỏ bé, ít nói, chỉ tự tin khi biểu diễn.
"Gia đình Tú Thanh không quá khá giả, đường sá lại xa xôi nhưng bố mẹ vẫn tạo điều kiện cho con học nhạc. Nhiều hôm, con đi đường say xe, mặt xanh rớt. Con hiền lành, ít nói, cô hỏi câu gì thì trả lời câu đó. Nghe cô giảng, con chăm chú như nuốt từng lời", Thái Thùy Linh nhớ lại.
Ca sĩ Phan Thanh Cường từng cùng Tú Thanh hát ở một số chương trình Phật giáo. Dù ít trò chuyện, anh yêu quý cô bé hiền lành, ngoan ngoãn. "Trước mỗi lần biểu diễn, Tú Thanh đều cúi chào khán giả, xin phép được hát".
Tú Thanh hóa thân Thị Màu trong show "Người hùng tí hon", năm 2016. Video: Điền Quân
Nhạc sĩ Nguyễn Quang Long lần đầu gặp Tú Thanh khi cô chưa vào lớp 1. Lúc ấy, anh là giám khảo vòng sơ tuyển một cuộc thi tài năng ở Long Biên (Hà Nội). "Sau một ngày mệt mỏi, căng thẳng với hàng trăm thí sinh, khi nhìn thấy bé, tôi phì cười, hứng khởi hẳn lên. Con nhỏ xíu, mặc áo nâu, váy đụp, quấn khăn vấn hát xẩm, rất ngộ nghĩnh", nhạc sĩ nói. Ngoài xẩm, Tú Thanh hát chèo, xoan, vọng cổ, quan họ. Ca nương chủ yếu tự học qua mạng, mỗi lần đi thi mới có thầy cô chỉ dạy.
Từng xem các tiết mục thi của Tú Thanh, nghệ sĩ Mai Tuyết Hoa nhận xét: "Cô bé có tố chất với các dòng nhạc dân gian, đặc biệt là xẩm. Loại hình này yêu cầu người hát phải trình bày rõ lời. Tú Thanh hát khá sõi dù tuổi còn nhỏ. Ngoài ra, cấu trúc một bài xẩm khá trúc trắc, phức tạp nhưng em cảm thụ khá tốt, là một tài năng hiếm có".
Nghệ sĩ nhớ nhất lần Tú Thanh hóa thân nghệ nhân Hà Thị Cầu năm bảy tuổi, chương trình Gương mặt thân quen. Cô vừa hát vừa thể hiện điệu nhai trầu, làm động tác kéo đàn nhị. Thí sinh nhấn nhá rõ ràng, truyền cảm điệu xẩm nói về ơn dưỡng dục, sinh thành của cha mẹ. Diễn Thị Màu ở show Người hùng tí hon, Tú Thanh thể hiện điệu bộ lúng liếng, cử chỉ phóng khoáng. Với vai Thị Nở, biểu cảm hài hước của thí sinh khiến khán giả liên tục bật cười.
Tú Thanh đọc thơ "Cố lên con" (tác giả Khắc An) cổ vũ tinh thần mọi người thời dịch, năm 2021. Video: YouTube Tú Thanh Ca nương Official
Ca sĩ Thái Thùy Linh trân trọng Tú Thanh và gia đình ở tấm lòng hướng thiện. Sau giai đoạn gây chú ý qua nhiều cuộc thi tài năng năm 2016-2017, Tú Thanh ít hát ở sự kiện thương mại, chủ yếu tham gia các chương trình thiện nguyện ở địa phương. Lần cuối cô trò gặp nhau là năm 2019, khi Tú Thanh tham gia dự án đồng hành trẻ tự kỷ ở Hải Phòng. Bẵng đi mấy năm dịch, cả hai chưa hội ngộ nhưng vẫn trò chuyện, dõi theo nhau qua mạng xã hội.
Tú Thanh sinh năm 2009 ở Hải Phòng, đam mê ca hát từ khi còn học mẫu giáo. 5 tuổi, một lần Tú Thanh xem tivi và thấy Thiện Nhân - quán quân Giọng hát Việt nhí 2014 - hát Cô đôi thượng ngàn, từ đó thích thú học theo. Năm 2016, cô bé được Hội kỷ lục gia Việt Nam công nhận là Nghệ sĩ hát nhạc dân tộc nhỏ tuổi nhất.
Hà Thu - Lê Tân