Các hạt bụi đen ở hộp chứa mẫu vật. Ảnh: JAXA.
Nhiệm vụ mang mẫu bụi tiểu hành tinh về Trái Đất của tàu vũ trụ Nhật Bản đã thành công. Cơ quan Khám phá Hàng không vũ trụ Nhật Bản (JAXA) hôm 14/12 xác nhận khoang hồi quyển của tàu vũ trụ Hayabusa2 đáp xuống sa mạc Australia vào tuần trước, chứa những hạt bụi màu đen từ tiểu hành tinh Ryugu. Theo Yuichi Tsuda, quản lý dự án tại JAXA, việc xác nhận mẫu vật là một cột mốc quan trọng đối với cơ quan này.
JAXA cho biết các kỹ sư quan sát vật chất dạng cát ở cửa khoang chứa, nhưng chưa xem xét bên trong. Đây là lần thứ hai họ lấy mẫu vật từ tiểu hành tinh. Mẫu vật từ Ryugu có thể cung cấp cho giới nghiên cứu những thông tin quan trọng về quá trình tiến hóa thuở sơ khai của các hành tinh, giúp lý giải nguồn gốc của nước trên Trái Đất, theo Ed Kruzins, giám đốc Tổ hợp liên lạc không gian sâu Canberra tại Tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghiệp khối Thịnh vượng chung.
Vào sáng sớm ngày 6/12, một quả cầu lửa lao vọt qua bầu trời ở miền nam và đáp xuống sa mạc ở Nam Australia. Những bức ảnh mà Hayabusa2 chụp trong lúc hạ cánh xuống tiểu hành tinh khiến các nhà nghiên cứu tin chắc con tàu đã thu được mẫu vật Ryugu, Satoru Nakazawa, phó quản lý nhiệm vụ, chia sẻ. Nhưng nhóm nghiên cứu không thể biết chắc cho tới khi họ tháo dỡ khoang tàu và trông thấy lớp bụi đen. Khoảng 57 giờ sau khi tìm thấy vị trí khoang tàu, nhóm nghiên cứu vận chuyển mẫu vật về Nhật Bản. Quá trình vận chuyển nhanh chóng đảm bảo mẫu vật lấy từ Ryugu rất thuần khiết, không bị ô nhiễm bởi khí quyển Trái Đất và không rò rỉ, theo Yuichi Tsuda, quản lý dự án tại JAXA.
Sau khi gỡ toàn bộ niêm phong, các nhà khoa học JAXA sẽ đo khối lượng vật chất, nghiên cứu thành phần cấu tạo và cấu trúc của nó. Họ hy vọng thu thập được ít nhất 0,1 g vật chất, theo Yoshikawa Makoto, quản lý nhiệm vụ Hayabusa2 ở JAXA. Khoảng 10% vật chất sẽ được gửi cho NASA trong tháng 12/2021 để đổi mẫu vật lấy từ tiểu hành tinh Bennu mà tàu vũ trụ OSIRIS-Rex thu thập hồi tháng 10/2020 và dự kiến trở về Trái Đất cuối năm 2023. 15% mẫu vật sẽ được chia sẻ với các nhà nghiên cứu quốc tế và 40% được lưu trữ cho những nghiên cứu tương lai.
Hayabusa2 thu thập mẫu vật trong hơn 1,5 năm trên Ryugu, tiểu hành tinh nhỏ hình cầu chứa đầy những khối sỏi khổng lồ. Ryugu là tiểu hành tinh loại C giàu carbon, chứa nhiều khoáng chất hữu cơ được bảo quản từ 4,6 tỷ năm trước. Mẫu vật sẽ giúp giới nghiên cứu lý giải nước xuất hiện trên Trái Đất như thế nào. Hiện nay, Hayabusa2 đang thực hiện hành trình 11 năm tới điểm đến tiếp theo, một tiểu hành tinh xoay nhanh mang tên 1998 KY26.
An Khang (Theo Nature)