Ramadan diễn ra vào tháng 9 lịch Hồi giáo, không cố định theo dương lịch.
Năm nay, tháng Ramadan bắt đầu từ 28/2 và kéo dài một tháng. Trong thời gian này, người Hồi giáo nhịn ăn từ lúc mặt trời mọc đến khi lặn, sau đó dùng bữa xả chay (Iftar).
15h40 ngày 14/3, tại thánh đường Jamiul Anwar trong hẻm 157 Dương Bá Trạc, quận 8, cộng đồng người Chăm theo đạo Hồi bắt đầu hành lễ. Mỗi ngày, họ cầu nguyện 5 lần theo giờ quy định, trong đó khu vực thánh đường chỉ dành cho nam giới.
Sau lễ, bữa ăn xả chay diễn ra ngay tại thánh đường, với gần 70 người. Ngoài ra, nhiều người không dự lễ cũng được phát đồ ăn mang về.
Thánh đường Jamiul Anwar là nơi có cộng đồng Hồi giáo đông nhất TP HCM, với khoảng 3.000 tín đồ, chủ yếu là người Chăm từ Châu Đốc, An Giang, di cư lên từ những năm 1960.
Bữa xả chay được chuẩn bị khoảng bốn tiếng trước giờ ăn. Tại gian bếp sau thánh đường, những người đàn ông cùng nhau nấu súp bò – món chính trong ngày. Mỗi ngày, họ nấu ba nồi cháo hoặc súp, phục vụ khoảng 1.400 phần ăn.
"Bà con cùng đóng góp tiền, thức ăn, trái cây, nước uống cho tháng Ramadan", ông Yacob, 57 tuổi, cho biết. Sinh ra và lớn lên tại hẻm 157, ông thường tham gia đội hậu cần và xem Ramadan là dịp rèn luyện bản thân, củng cố đức tin, gắn kết cộng đồng.
Cùng với bữa xả chay tại thánh đường, các phần ăn còn được trao tận tay bà con trong xóm. Trong suốt tháng Ramadan, những suất ăn miễn phí cũng được phát cho người nghèo, không phân biệt tôn giáo.
Trước bữa xả chay, ông Yosup sắp xếp đĩa, tô, muỗng lên các tấm bạt trải dài trong thánh đường. Người đàn ông 55 tuổi cho biết ông phải đến sớm vài tiếng để chuẩn bị đồ ăn cho mọi người.
"Ngày thường, giờ này tôi còn bận buôn bán, nhưng trong tháng chay, tôi về sớm để phụ giúp. Tôi cảm thấy vui khi nhịn ăn, cầu nguyện và rèn luyện bản thân, tránh làm những điều tội lỗi", ông Yosup nói.
Bữa ăn gồm cháo, súp, quả chà là khô, trái cây tươi, các loại bánh và nước uống. Người theo đạo Hồi tuân thủ chế độ ăn theo chuẩn Halal – thực phẩm được phép sử dụng theo giáo lý Islam. Họ không dùng các món làm từ thịt heo và tuyệt đối kiêng đồ uống có cồn.
Trước khi dùng bữa, mọi người cùng cầu nguyện để bày tỏ lòng biết ơn, sự khiêm tốn và ý thức về nguồn gốc của thực phẩm được ban tặng. Họ quan niệm rằng Ramadan là dịp quây quần bên nhau, cùng chia sẻ bữa ăn trong không khí ấm cúng và vui vẻ.
Ông Ali, 65 tuổi, cùng mọi người thành tâm cầu nguyện khoảng một phút trước khi dùng bữa. Gắn bó với lễ Ramadan từ nhỏ, ông đã quen với việc nhịn ăn và không cảm thấy đói hay mệt mỏi.
Ông Yosup cùng đội hậu cần, khoảng 20 người, dùng bữa xả chay tại khu bếp bên ngoài thánh đường. Đây là dịp để mọi người quây quần trò chuyện, tạo sự gắn kết và thắt chặt tinh thần cộng đồng.
Anh Hasan, 25 tuổi (giữa), là kỹ sư người Bangladesh, làm việc tại Long An được ba năm. Trưa 14/3, anh bắt xe vượt hơn 40 km đến thánh đường để cầu nguyện và chờ đến bữa xả chay. "Mọi người chào đón tôi rất nồng nhiệt, thân thiện, và không khí bữa ăn vô cùng trang trọng", anh nói.
Bữa xả chay kéo dài gần nửa tiếng. Sau khi ăn, mọi người cùng cầu nguyện rồi mới ra về.
Bữa xả chay và nghi lễ cầu nguyện tại thánh đường Hồi giáo Jamiul Anwar kết thúc khoảng 18h30. Sau đó, mọi người trở về bên gia đình, tiếp tục các nghi lễ cầu nguyện và nghỉ ngơi tại nhà.
Quỳnh Trần - Ngọc Ngân