Đến tháng 9/2015, Brad Bird tròn 57 tuổi song bom tấn Tomorrowland mới chỉ là bộ phim do người đóng thứ hai trong sự nghiệp của đạo diễn này. Trong gần bốn thập niên trước đó, Bird đã tạo dựng tên tuổi như một thiên tài trong lĩnh vực phim hoạt hình và khiến hàng triệu khán giả từ trẻ em tới người lớn say mê với những The Incredibles hay Ratatouille. Giờ đây, ông đang trên con đường đưa trí tưởng tượng của mình vào những bộ phim người thật đóng.
Thiên tài của lĩnh vực hoạt hình
Nhà làm phim người Mỹ sớm thể hiện đam mê với ngành giải trí từ nhỏ. Trong một chuyến đi tới thăm xưởng phim Walt Disney vào năm 11 tuổi, cậu nhóc Brad Bird khẳng định rằng một ngày nào đó, cậu sẽ trở thành một phần của đội ngũ làm phim hoạt hình tại đây. Bird quyết tâm hiện thực hóa ước mơ đó bằng cách dành hai năm để thực hiện bộ phim hoạt hình dài 15 phút do cậu tự viết kịch bản và thực hiện.
Sau khi xem sản phẩm của Bird, hãng Walt Disney ấn tượng tới mức chấp nhận để Bird được học việc từ huyền thoại Milt Kahl. Ông là một trong chín “bô lão” huyền thoại của Disney và từng thực hiện những phim hoạt hình kinh điển như Snow White and the Seven Dwarfs, Pinocchio hay Bambi... Dưới sự dìu dắt của Kahl, Bird bắt đầu con đường làm phim hoạt hình chuyên nghiệp từ năm 14 tuổi. Sau này, Bird luôn nhắc tới người thầy Kahl, bởi ông luôn chỉ ra những điểm mà Bird có thể cải thiện trong tác phẩm.
Mối lương duyên giữa Bird và Disney tiếp tục khi ông được hãng này tặng học bổng tới học tại Học viện Nghệ thuật California. Đây là nơi mà Bird gặp gỡ và trở thành bạn của đạo diễn John Lasseter - người sau này trở thành nhà đồng sáng lập hãng Pixar. Nếu tinh ý, người hâm mộ sẽ thấy ký hiệu “A113” xuất hiện trong mọi bộ phim của hãng Pixar, bởi đó là tên lớp học hoạt hình tại ngôi trường mà Bird và Lasseter theo học.
Brad Bird có tình yêu mãnh liệt dành cho phim hoạt hình, như ông chia sẻ trong một bài phỏng vấn năm 2004: “Người ta thường gọi hoạt hình là một thể loại phim, nhưng thực tế không phải như vậy. Cao bồi viễn Tây là thể loại phim, còn hoạt hình là một loại hình nghệ thuật bao trùm tất cả các thể loại. Phim hoạt hình có thể là một phim trinh thám, một phim cao bồi, một phim kinh dị hay một câu chuyên cổ tích dành cho trẻ em. Nó không cố định ở một thể loại nào cả. Đó là lý do mà nếu tôi nghe ai hỏi ‘Này, làm việc ở thể loại phim hoạt hình cảm giác thế nào?’ thì tôi sẽ dành tặng người đó một cú đấm”.
Vươn tới đỉnh cao phim hoạt hình
Sau khi tốt nghiệp Học viện Nghệ thuật California, Brad Bird bắt đầu trở thành một đạo diễn và biên kịch cho phim hoạt hình. Ông rời Disney năm 1981 để bắt tay vào thực hiện các loạt phim hoạt hình, trong đó thành công nhất là The Simpsons.
Từ những đoạn phim chỉ dài một phút trong chương trình The Tracey Ullman Show, Bird giúp hãng Klasky Csupo phát triển The Simpsons trở thành một loạt phim truyền hình nổi tiếng dài 30 phút mỗi tập. Loạt phim này ra đời năm 1989 và nhanh chóng được khán giả mọi lứa tuổi yêu thích, để rồi trở thành một biểu tượng văn hóa đương đại Mỹ. Bird gắn bó với The Simpsons trong tám mùa đầu tiên với tư cách cố vấn cho chương trình trước khi rời series này để phát triển những dự án riêng.
Năm 1999, bộ phim hoạt hình hoàn chỉnh đầu tiên của Brad Bird là The Iron Giant chính thức ra rạp. Câu chuyện cảm động về cậu bé Hogarth cùng chú robot khổng lồ từ trên trời rơi xuống đã không thành công như dự kiến, khi chỉ thu về phân nửa kinh phí 70 triệu USD. Tuy nhiên, The Iron Giant lại được xem như một trong những bộ phim xuất sắc của thập niên 1990 và nhận được nhiều lời khen từ cả giới phê bình lẫn người hâm mộ. Bộ phim này còn khiến người bạn học năm nào của Bird là Lasseter tự tin mời ông tới hãng Pixar. Tại đây, Bird hoàn thiện bộ phim The Incredibles kể về một gia đình siêu nhân phải tìm cách hòa nhập với cuộc sống người thường khi các siêu anh hùng bị tẩy chay.
Ra mắt năm 2004, bộ phim hoạt hình được đầu tư gần 100 triệu USD đã thành công rực rỡ. Sự hấp dẫn, hài hước và thông điệp ý nghĩa giúp The Incredibles gặt hái tới 631 triệu USD doanh thu, đồng thời giúp Bird đoạt Oscar cho “Phim hoạt hình xuất sắc” và nhận một đề cử Oscar khác dành cho kịch bản. Ba năm sau thành công rực rỡ của The Incredibles, Bird tiếp tục chinh phục người hâm mộ với phim hoạt hình Ratatouille. Tác phẩm về chú chuột với đam mê nấu ăn và ước mơ trở thành đầu bếp thượng thặng này đạt doanh thu tới 623 triệu USD và đem về thêm cho Bird các giải Quả Cầu Vàng và Oscar dành cho “Phim hoạt hình xuất sắc”.
Chinh phục những nấc thang mới
Đến nay, Brad Bird vẫn là kỷ lục gia của giải Annie dành cho thể loại phim hoạt hình, với tổng cộng tám lần đoạt giải. Sau khi thành danh với phim hoạt hình, đạo diễn tài ba này chuyển sang thực hiện phim người thật đóng. Khác với phim hoạt hình khi Bird thường chọn lựa những diễn viên lồng tiếng ít tên tuổi, những bộ phim người thật đóng của ông đều tập hợp những ngôi sao hàng đầu như Tom Cruise hay George Clooney.
Dự án đầu tiên giai đoạn “hậu hoạt hình” của Bird - Mission: Impossible - Ghost Protocol - là minh chứng cho tài năng của đạo diễn này. Ông đưa người xem theo chân đặc vụ Ethan Hunt (Tom Cruise) cùng đồng đội trải qua “điệp vụ bất khả thi” gay cấn từ đầu đến cuối. Câu chuyện diễn ra tại Moscow, Dubai cho tới Mumbai với tần suất hành động dày đặc và đem lại cảm giác lôi cuốn. Đến nay, Ghost Protocol vẫn là tập phim được đánh giá là hay nhất và ăn khách nhất trong loạt phim Mission Impossible với doanh thu xấp xỉ 700 triệu USD trên toàn cầu.
Hè năm nay, Bird quay trở lại nơi khởi nguồn cho đam mê và sự nghiệp của ông: hãng Walt Disney. Đạo diễn này được tin cậy thực hiện bộ phim Tomorrowland với sự góp mặt của tài tử hạng A - George Clooney. Câu chuyện về cuộc phiêu lưu tới thế giới tương lai này cũng là một cách mà hãng Disney tri ân tới huyền thoại sáng lập hãng là Walt Disney, khi trong quá khứ ông từng nhiều lần mô tả về thế giới tương lai trong tưởng tượng của ông. Không còn ai thích hợp hơn để “cầm lái” cho dự án này ngoài Brad Bird - người từng được ví như một “Walt Disney mới” với óc sáng tạo và niềm đam mê với phim hoạt hình.
Dù không có khởi đầu cao về doanh thu như mong muốn, Tomorrowland vẫn đoạt ngôi quán quân phòng vé trong tuần đầu ra mắt tại Bắc Mỹ và nhận những phản ứng tương đối tích cực. Sau bom tấn trị giá 190 triệu USD này, Brad Bird sẽ quay trở lại với phim hoạt hình cùng The Incredibles 2. Giống như huyền thoại Disney, Brad Bird luôn dành trọn sức sáng tạo và nỗ lực trong việc đem lại sự giải trí và tiếng cười cho khán giả.
Thịnh Joey