Nếu Man City trở thành cựu vương Ngoại hạng Anh cuối mùa 2019-2020, chắc chắn HLV Pep Guardiola sẽ phải nhớ đến Adama Traore. Trong cả hai trận giữa Wolves và Man City, Traore đã ghi tổng cộng ba bàn và kiến tạo thêm một bàn để giúp Wolves giành trọn vẹn sáu điểm.
Cách đây nhiều năm, cầu thủ sinh năm 1996 từng không thể cạnh tranh nổi một suất trên đội một Barca - nơi làm nên tên tuổi vĩ đại của Guardiola.
Traore lập cú đúp trong trận Wolves thắng Man City 2-0 ngay tại Etihad ở giai đoạn một Ngoại hạng Anh mùa này. Ảnh: Empics.
Cách Traore chơi bóng làm liên tưởng tới một cỗ xe tăng bên hành lang phải của Wolves - nơi anh hoạt động với tư cách một tiền đạo cánh hoặc một hậu vệ biên tấn công. Vóc dáng của Traore giống một cầu thủ... rugby hơn một cầu thủ bóng đá, với phần thân trên vạm vỡ đầy cơ bắp. Chẳng phải ngẫu nhiên mà sau khi chứng kiến màn trình diễn của Traore mùa này, nhiều game thủ FIFA đã kêu gọi nhà sản xuất EA Sports phải điều chỉnh chỉ số thể chất ở mức 75 của anh, vốn đang thua cả... Marcus Rashford của Man Utd.
Benjamin Mendy - hậu vệ trái đắt giá nhất thế giới của Man City - nằm trong số những nạn nhân tội nghiệp của Traore. Trong trận đấu ở giai đoạn hai giữa Wolves và Man City, nhà vô địch thế giới người Pháp đã chần chừ trong việc phá bóng khi tỷ số còn đang là 1-2. Traorée nhanh chóng nhận ra cơ hội và dễ dàng lấy bóng từ Mendy sau một cú huých, rồi căng ngang giúp Jimenez cân bằng tỷ số. Trước đó, chính Traore đã nuôi lại hy vọng cho "Bầy sói" với một cú sút chìm không thể cản phá từ ngoài vòng cấm.
Màn trình diễn trước đội ĐKVĐ giúp cho nhiều khán giả trung lập biết thêm về Traore, trong bối cảnh nhiều hàng phòng ngự Ngoại hạng Anh đã bị cầu thủ số 37 này làm thất điên bát đảo. Theo trang Whoscored, Traore là cầu thủ tấn công nguy hiểm thứ nhì Ngoại hạng Anh mùa này với điểm số trung bình 7,74. Người duy nhất xếp trên anh là tiền vệ Kevin De Bruyne với điểm số 7,95.
Traore (trái) đang nổi lên như là cầu thủ đá cánh hay bậc nhất tại Ngoại hạng Anh hiện tại. Ảnh: AFP.
Trong số 10 cầu thủ hay nhất Ngoại hạng Anh mùa 2019-2020 của WhoScored, Traore và Jack Grealish (đứng thứ 10, của Aston Villa) là những cầu thủ duy nhất không thuộc nhóm ba đội dẫn đầu bảng Liverpool, Leicester City và Man City. Điểm mạnh nổi trội của Traore là những pha bứt tốc qua người, với trung bình 5,6 pha rê bóng mỗi trận. Thông số này vượt xa tỷ lệ của những ngôi sao như Sadio Mane (1,2), James Maddison (1,9) hay Riyad Mahrez (1,5).
Trong trận đấu mới đây với Watford, Traore còn lập kỷ lục về số pha rê bóng trong một trận đấu Ngoại hạng Anh kể từ khi hãng Opta bắt đầu thống kê số liệu từ mùa giải 2006-2007: 15 lần! Xét trên cả bình diện châu Âu với những cầu thủ đã chơi tối thiểu 1000 phút, số pha qua người thành công của Traore vẫn... riêng một góc trời, vượt qua cả những ngôi sao như Lionel Messi, Angel Di Maria hay Jadon Sancho.
Traore xếp trên nhiều ngôi sao hàng đầu ở thống kê về rố lần rê bóng thành công.
Sự thăng hoa hiện tại có thể tới muộn, nhưng hẳn đã nằm trong tâm trí của Traore khi anh quyết tâm chia tay Barca sau hơn một thập niên gắn bó. Năm lên tám tuổi, gia đình Traore đã nhận được một cuộc gọi từ tuyển trạch viên của Barca để mời anh gia nhập học viện trẻ lừng danh La Masia. Ban đầu, mẹ anh còn... dập máy vì nghĩ đây là một cuộc gọi trêu chọc do Traore có người anh Mohamed lúc đó đang khoác áo Espanyol.
Kể từ mùa giải 2013-2014, Traore khoác áo đội Barca B và thậm chí còn được tạo điều kiện ra mắt đội một vào tháng 11/2013. Ở tuổi 17, Traore được HLV Gerardo Martino đưa vào sân thay Neymar trong chiến thắng 4-0 của Barca trước Granada tại La Liga. Cũng mùa giải đó, Traore lần đầu được nếm mùi Champions League trong thất bại 1-2 trước Ajax Amsterdam.
Tuy nhiên, cầu thủ trẻ này nhanh chóng nhận ra là để có thể vào sân đều đặn, anh phải đi khỏi Camp Nou. Traore chia sẻ trên tờ Guardian: "Tôi đã ở đội B được hai năm và đáng lẽ ra sẽ tập trung trước mùa giải cùng đội một. Nhưng điều này đã không xảy ra do trong hợp đồng của tôi không có điều khoản đó. Tôi đã rất giận dữ, quyết định thay người đại diện và tuyên bố mình muốn ra đi".
Traore thời mới lên đội một Barca. Ảnh: EFE.
"Tôi nhận ra đã tới lúc phải đi. Những cầu thủ như Xavi và Iniesta đều đã đợi một thời gian dài trước khi được chơi bóng thường xuyên, nhưng đó là một thời đại khác. Tôi không chắc rằng nếu tiếp tục chờ đợi, cơ hội rồi sẽ tới. Barca và Real Madrid đều muốn những ngôi sao thành danh, bởi họ muốn giành những chức vô địch ngay lập tức".
Sau 11 năm gắn bó cùng Barca và chỉ một bàn thắng duy nhất cho đội một, Traore chuyển tới Ngoại hạng Anh để khoác áo Aston Villa hè 2015 với giá 9 triệu USD. Barca để anh ra đi, nhưng vẫn hy vọng viên ngọc thô của họ sẽ toả sáng, bằng cách cài điều khoản cho phép mua lại Traore trong vòng ba năm vào hợp đồng với Villa. Tuy nhiên, mùa đầu tiên của Traore tại Anh là thảm hoạ, khi Villa xuống hạng, còn bản thân anh bị phạt do vô kỷ luật.
Chỉ sau một năm, Traore đã bị đem bán sang Middlesbrough. HLV Middlesbrough khi đó, Aitor Karanka, biết Traore nhờ giai đoạn làm bóng đá trẻ tại Tây Ban Nha. Theo Guardian, Karanka hiểu rõ khả năng tạo đột biến của Traore với những pha lên bóng tốc độ. Nhưng sự thiếu chính xác trong những pha bóng cuối cùng là vấn đề của cầu thủ trẻ này. Traore được cho là không mạnh trong khoản thực thi chiến thuật, dẫn tới việc trong thời gian đầu ở Middlesbrough, anh phải... đổi cánh sau mỗi hiệp để có thể nghe chỉ đạo ở đường biên từ Karanka.
Traore bắt đầu tiến bộ từ khi khoác áo Boro. Ảnh: Reuters.
Trong 31 trận đầu tiên tại Middlesbrough, Traore không thể tìm được đường vào mành lưới đối phương. Mùa giải thứ hai diễn ra suôn sẻ hơn, khi anh được cả CĐV lẫn các đồng đội bầu là "Cầu thủ của năm" với năm bàn thắng và 10 pha kiến tạo. Nhờ thành tích chói sáng, Traore được Wolves chiêu mộ vào tháng 8/2018 với giá khoảng 23,5 triệu USD.
Dưới sự hướng dẫn của HLV Nuno Espirito Santo, Traore tiếp tục tiến bộ về các khía cạnh kỹ - chiến thuật. Anh được sử dụng ở cả vị trí hộ công, tiền đạo cánh phải lẫn cả hậu vệ phải khi hậu vệ Matt Doherty chấn thương. "Adama có thể làm tất cả: từ vực dậy đội bóng, tạo ra những cơ hội cho tới khiến đối phương rối loạn. Gần đây cậu ấy cũng ổn định trong khâu phòng ngự, biết hỗ trợ cho trung vệ và tranh cướp bóng trên không. Nhưng chúng tôi vẫn đang hoàn thiện cậu ấy", HLV Nuno nói.
Từ một cậu nhóc mảnh khảnh trong lần đầu ra mắt Barca, Traore đã lột xác để trở thành một cơn ác mộng cơ bắp của những hậu vệ biên trái tại Ngoại hạng Anh. Tốc độ của anh nhanh tới mức nhà vô địch Olympic cự ly 4x100 m Darren Campbell từng phải khuyên Traore... chạy chậm lại trên sân. Tuy nhiên, con số bốn bàn thắng và bốn kiến tạo sau 20 trận Ngoại hạng Anh mùa này vẫn chưa phải thống kê của một ngôi sao hàng đầu mà Traore hướng tới.
Traore lột xác từ một cầu thủ mảnh khảnh thành lực sỹ cơ bắp.
Tự bản thân Traore cũng ý thức được điều này, như anh tâm sự trên Guardian: "Tôi tự biết là dù nhanh, mình cần cải thiện nhiều về những pha bóng cuối cùng. Tôi luôn cố tập trung vào những gì mình cần làm tốt hơn, và tôi biết mình có thể làm tốt hơn nhiều nữa ở phần sân đối phương. Nuno muốn tôi cải thiện để có thể chơi tiền đạo, và tôi tin mình có thể làm được điều đó".
Có gốc gác Mali nên Traore được liên đoàn bóng đá nước này mời về khoác áo đội tuyển châu Phi, dù anh từng chơi bóng cho các đội U16, U17, U19 và U21 Tây Ban Nha. Tháng 11/2019, HLV Luis Enrique gọi Traore lên tuyển Tây Ban Nha để chuẩn bị cho các trận vòng loại Euro 2020 trước Malta và Romania. Nhưng Traore không thể góp mặt do chấn thương và bị thay thế bởi Pablo Sarabia.
Nếu tiếp tục phong độ hiện tại, Traore nhiều khả năng sẽ tiếp tục khiến hai liên đoàn bóng đá Tây Ban Nha và Mali tranh giành. Với một hàng tiền vệ ưu tiên các cầu thủ kỹ thuật như Tây Ban Nha, việc sở hữu một quân bài dự phòng với tính đột biến cao như Traore chắc chắn sẽ hữu ích tại Euro 2020.
Thịnh Joey