Trong báo cáo gửi Chính phủ sáng nay, Cục Khí tượng Thủy văn (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đánh giá do tác động của không khí lạnh nên cường độ bão Fengshen không quá mạnh, cực đại cấp 10 (102 km/h), không tăng cấp khi tiến vào bờ biển như bão Bualoi và Matmo. Vào đến đặc khu Hoàng Sa, bị chặn bởi khối không khí lạnh, bão đổi hướng và di chuyển chậm lại.
Tác động gió bão tới đất liền không lớn, vùng biển Quảng Trị - Quảng Ngãi (gồm đặc khu Cồn Cỏ, đảo Cù Lao Chàm và đặc khu Lý Sơn) dự báo có gió cấp 6-8, giật cấp 10, sóng biển cao 3-5 m. Ven biển Quảng Trị - Đà Nẵng nước dâng do bão cao 0,4-0,8 m, nguy cơ ngập úng tại vùng trũng thấp, đường ven biển, sạt lở bờ biển do sóng lớn kết hợp với triều cường và nước dâng do gió.
Từ chiều nay, đất liền ven biển Quảng Trị - Đà Nẵng gió mạnh dần lên cấp 6-7, giật cấp 8-9. Vùng sâu trong đất liền cấp 5, giật cấp 6-8, vùng núi cấp 4-5, giật cấp 6-7. Gió mạnh nhất khoảng đêm nay đến sáng mai.
Sóng đánh vào làng chài Phước Thiện, Quảng Ngãi sáng 22/10. Ảnh: Phạm Linh
Bão không mạnh nhưng dự báo vẫn gây mưa lớn trên đất liền. Nguyên nhân là hoàn lưu bão mang lượng ẩm lớn từ Biển Đông vào kết hợp gió đông bắc mạnh trên Biển Đông và nhiễu động gió đông. Hội tụ gió, ẩm của ba hệ thống nói trên càng mạnh hơn do hiệu ứng chắn gió của dãy Trường Sơn ở miền Trung khiến mưa tăng cường, kéo dài nhiều ngày, ngay cả sau khi bão tan.
Mưa lớn sẽ chia làm hai đợt. Đợt một từ đêm nay đến ngày 24/10 do ảnh hưởng của hoàn lưu bão, không khí lạnh và gió đông. Quảng Trị - Đà Nẵng dự báo mưa 400-600 mm, cục bộ trên 800 mm, mưa cường độ lớn trên 200 mm trong ba giờ. Khu vực Hà Tĩnh, Quảng Ngãi mưa 100-250 mm, cục bộ trên 400 mm.
Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, lưu ý đợt mưa thứ nhất nguy cơ cao ngập khu đô thị, khu công nghiệp do mưa cường độ lớn và nước biển dâng nên thoát nước chậm.
Đợt mưa thứ hai từ ngày 25 đến 27/10 do ảnh hưởng của không khí lạnh kết hợp gió đông. Tâm mưa là Quảng Trị, Huế với lượng 200-300 mm, cục bộ trên 500 mm. Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Quảng Ngãi mưa 100-200 mm, có nơi trên 300 mm.
Ông Khiêm đánh giá với lượng mưa đến thời điểm hiện tại cộng với lượng mưa dự báo từ nay đến cuối tháng 10, khu vực Quảng Trị - Quảng Ngãi tăng thêm phổ biến 500-700 mm, tổng lượng mưa sẽ cao hơn trung bình hàng năm 20-40%.
Dự báo lượng mưa miền Trung từ ngày 22 đến 27/10. Đồ họa: Minh Thu
Lũ nhiều sông sẽ vượt báo động ba, hàng trăm xã nguy cơ ngập, sạt lở
Bão chưa vào, song do mưa từ trước, mực nước các sông ở Quảng Trị, TP Huế đang trên báo động một. Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia ghi nhận 6h hôm nay, mực nước sông Kiến Giang tại Đồng Hới và Lệ Thủy; sông Bến Hải tại Hiền Lương (Quảng Trị) trên báo động một. Sông Bồ tại Phú Ốc dưới báo động hai 0,68 m; sông Hương tại Kim Long (TP Huế) trên báo động một.
Hiện mực nước các hồ chứa lớn trên sông Bồ, Hương (Huế) thấp hơn mực nước dâng bình thường 4,8-16,2 m, dung tích đạt 32-81%. Các hồ trên sông Vu Gia Thu Bồn ở Đà Nẵng thấp hơn 6,5-10,5 m, dung tích đạt 77-79%. Dung tích thấp, khi lũ về các hồ sẽ phần nào cắt lũ, giảm ngập cho vùng hạ du.
Do mưa lớn, dồn dập trong thời gian ngắn, từ đêm nay đến ngày 28/10, các sông Quảng Trị - Quảng Ngãi xuất hiện một đợt lũ. Tại Quảng Trị, lũ sông Gianh tại Mai Hóa lên báo động hai, ba; sông Kiến Giang tại Lệ Thủy trên báo động ba 1,5 m; sông Hiếu tại Đông Hà, sông Bến Hải tại Hiền Lương báo động hai, ba; sông Thạch Hãn ở mức báo động ba.
Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất ở Quảng Trị được cảnh báo mức cao tại 41/78 xã, phường; nguy cơ ngập lụt nghiêm trọng ở 40/78 xã, phường.
Dự báo lũ trên các sông miền Trung. Đồ họa: Minh Thu
Tại Huế, lũ sông Bồ tại Phú Ốc trên báo động ba 0,3-0,5 m; sông Hương tại Kim Long trên báo động ba 0,2-0,3 m. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất mức cao tại 14/40 xã, phường; ngập lụt nghiêm trọng ở 30/40 xã, phường.
Tại Đà Nẵng, lũ sông Vu Gia tại Ái Nghĩa trên báo động ba 0,3-0,5 m; sông Thu Bồn tại Câu Lâu trên báo động ba 0,1-0,2 m; sông Tam Kỳ trên báo động ba 0,2-0,4 m. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất ở Đà Nẵng mức cao tại 31/94 xã, phường; nguy cơ ngập lụt nghiêm trọng ở 27/94 xã, phường.
Tại Quảng Ngãi, lũ sông Trà Bồng, Vệ trên báo động ba. Nguy cơ lũ quét, sạt lở đất mức cao tại 31/54 xã, phường; ngập lụt nghiêm trọng ở 27/54 xã, phường.
Chủ trì cuộc họp trực tuyến với 5 tỉnh thành từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi sáng 22/10, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh nguy cơ lớn nhất hiện nay là mưa kéo dài gây lũ lớn, ngập sâu, lũ quét và sạt lở đất trên diện rộng. Mực nước nhiều sông đã ở mức báo động một, hai, trong khi đất đã bão hòa nước, làm tăng nguy cơ lũ chồng lũ và sạt lở nghiêm trọng.
Phó thủ tướng yêu cầu các địa phương khẩn trương rà soát, chuẩn bị phương án sơ tán dân, bảo đảm an toàn hồ đập, kiểm soát xả lũ đúng thời điểm và xây dựng kịch bản ứng phó với tình huống cực đoan nhất. Người dân được khuyến cáo theo dõi chặt chẽ bản tin dự báo, không chủ quan trước diễn biến mưa bão; chủ động chằng chống nhà cửa, di chuyển đến nơi an toàn khi có yêu cầu; không ra khơi, không qua suối, ngầm tràn khi mưa lớn.
Mỗi hộ dân cần chuẩn bị "túi sinh tồn" gồm nước uống, lương thực, thuốc men, quần áo khô... đủ dùng trong ba ngày để phòng khi bị mưa lũ chia cắt.
Bão Fengshen hình thành ngày 18/10 từ áp thấp nhiệt đới ở phía đông Philippines. Ngày 19/10, bão vào bắc Biển Đông, trở thành bão số 12 trong năm, mạnh cấp 9, giật cấp 11. Một ngày sau, bão mạnh cấp 10 rồi chịu tác động của không khí lạnh từ phương bắc nên quặt xuống phía nam, di chuyển chậm lại.
Đến sáng nay, bão giữ cấp 10, dự báo chiều tối nay vào vùng biển Huế - Quảng Ngãi, suy yếu còn cấp 8. Từ đêm nay đến sáng mai, áp thấp nhiệt đới sẽ vào đất liền Huế - Quảng Ngãi rồi tan ở Nam Lào.
Gia Chính