Bốn đêm đột nhập phòng thi của nhóm cán bộ giáo dục

Kết luận điều tra bổ sung lần hai vụ án gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018 ở Hòa Bình thể hiện, đầu tháng 5, cách đột nhập phòng chứa bài thi được Nguyễn Quang Vinh (53 tuổi, Phó trưởng ban chấm thi) bàn với Đỗ Mạnh Tuấn (40 tuổi, ủy viên tổ chấm bài thi trắc nghiệm). Trong công việc tại Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hòa Bình, ông Vinh là Trưởng phòng khảo thí và quản lý chất lượng giáo dục. Ông Đỗ Mạnh Tuấn là Phó Hiệu trưởng trường phổ thông Dân tộc nội trú huyện Lạc Thủy.

Ông Vinh tính toán để bố trí tổ chấm bài thi trắc nghiệm làm việc, sinh hoạt tại tầng 5 nhà khách Hòa Bình. Tại vị trí này, phòng ngủ nằm cạnh phòng chứa, chấm bài thi. Khu vực tầng 5 bị ngăn cách bằng cửa sắt có khóa với tầng 4 - cách biệt với bộ phận giám sát, bảo vệ với thành phần là thanh tra Sở Giáo dục và đào tạo và Công an tỉnh Hòa Bình.

Bố trí địa điểm thuận lợi xong, ông Vinh cung cấp thông tin họ tên, số báo danh, số điểm cần nâng của các thí sinh có yêu cầu cùng chìa khóa phòng chứa bài thi cho Tuấn. Sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố đáp án các môn thi trắc nghiệm trên mạng Internet, hiệu phó Tuấn chuẩn bị bút chì, tẩy, dao rọc giấy, in đáp án, tập hợp danh sách các thí sinh cần nâng điểm bài thi để mang vào nơi chấm thi.

Nhà chức trách cho biết, vào tối các ngày từ 30/6 đến 3/7/2018, bị can Đỗ Mạnh Tuấn cùng Nguyễn Khắc Tuấn (chuyên viên phòng khảo thí, ủy viên tổ chấm thi trắc nghiệm) bóc niêm phong cửa, mở khóa vào phòng chứa bài thi. Họ dùng dao rọc giấy rạch theo mép gấp niêm phong túi đựng bài thi, lấy bài thi của thí sinh cần nâng điểm. Sau đó, cả hai đối chiếu với đáp án, tẩy đáp án sai, dùng bút chì tô lại đáp án đúng hoặc tẩy tất cả đáp án rồi tô lại đáp án đúng (theo số điểm cần nâng). Xong xuôi, hai bị can cất lại bài thi vào túi đựng bài thi, dập ghim hoặc phết hồ dán lên niêm phong túi bài thi.

Với việc nâng điểm các bài thi tự luận môn ngữ văn, nhóm Tuấn lại thực hiện theo một thủ đoạn khác. Theo quy chế thi, số phách được sinh ngẫu nhiên từ phần mềm quản lý thi, đảm bảo mỗi bài thi tương ứng duy nhất với một số phách. Việc sinh mã phách thuộc chức năng nhiệm vụ của Ban làm phách, số phách, phải được bảo mật tuyệt đối. Biết rõ các quy định này, ông Vinh vẫn chỉ đạo, giao Đỗ Mạnh Tuấn (không có nhiệm vụ ở ban này) thực hiện việc sinh mã phách trái quy định.

Ngày 28/6/2018, tại phòng chấm thi trắc nghiệm, Đỗ Mạnh Tuấn sử dụng máy tính của tổ chấm thi trắc nghiệm thực hiện việc sinh mã phách từ phần mềm quản lý thi. Sau đó, bị can này bàn giao các biểu dồn túi và biểu mã phách cho ban làm phách để làm phách bài thi tự luận theo quy định.

Đồng thời, quá trình sinh mã phách, Đỗ Mạnh Tuấn đã tập hợp danh sách, thông tin các thí sinh cần nâng điểm thi môn ngữ văn để chuyển cho ông Vinh. Danh sách cùng thông tin thí sinh này được chuyển tiếp tới Diệp Thị Hồng Liên (Phó trưởng phòng Phòng khảo thí, phụ trách tổ chấm bài thi tự luận môn ngữ văn).

Do đã bàn trước, nên khi nhận được danh sách, bà Liên chủ động đối chiếu thông tin mã phách, mã túi đựng bài thi, theo tiến độ chấm thi của từng tổ chấm thi tự luận môn ngữ văn sau đó chuyển các thông tin thí sinh gồm mã phách, mã túi đựng bài thi, điểm yêu cầu cho tổ trưởng các tổ chấm thi.

Khi chấm thi, các tổ trưởng đọc mã phách, điểm yêu cầu để các giám khảo chấm bài thi ghi lại, hoặc tổ trưởng viết thông tin mã phách, điểm yêu cầu ra phiếu chấm. Sau đó giám khảo sẽ chấm điểm cho thí sinh theo đúng điểm yêu cầu. Hoặc có trường hợp tổ trưởng ghi điểm trực tiếp vào bài thi của thí sinh, phiếu chấm để giám khảo chỉ việc ký hợp thức. Cũng có trường hợp, bà Liên cùng với tổ trưởng trực tiếp gặp giám khảo chấm thi để can thiệp bài thi của thí sinh.

Khi vụ án bị phanh phui, Đỗ Mạnh Tuấn khai khi đột nhập vào phòng chấm thi trắc nghiệm để can thiệp nâng điểm cho thí sinh, cửa phòng chấm thi trắc nghiệm đều sử dụng băng dính niêm phong, không sử dụng giấy. Việc sử dụng giấy dễ rách để niêm phong cửa phòng chấm thi trắc nghiệm chỉ được Nguyễn Đức Hoàng (thanh tra viên phòng thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo) thực hiện vào buổi trưa để phục vụ kiểm tra.

Cơ quan điều tra cho các bị can thực nghiệm hiện trường thì thấy, khi Nguyễn Đức Hoàng dùng băng dính niêm phong, Đỗ Mạnh Tuấn bóc niêm phong không bị rách. Còn khi sử dụng giấy cắt từ tờ phiếu thu để niêm phong, nếu bóc sẽ bị rách.

Với kế hoạch và thủ đoạn như trên, 142 bài thi trắc nghiệm của 57 thí sinh đã được nhóm bị can Vinh, Tuấn can thiệp, nâng từ 0,2 đến 9,25 điểm mỗi môn. 20 bài thi tự luận môn ngữ văn của 20 thí sinh cũng được nâng 1,25-4,5 điểm mỗi bài.

Tổng cộng 65 thí sinh được can thiệp nâng điểm. Các thí sinh này đã sử dụng kết quả thi để xét tốt nghiệp THPT. Trong đó, 62 thí sinh sử dụng kết quả thi để xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng. 

Bảo Hà