Bộ Y tế: Người dương tính với ấu trùng sán lợn chưa phải điều trị

Trả lời câu hỏi có sức ép nào từ cấp trên buộc 19 trường mầm non ở Thuận Thành cùng lấy thực phẩm từ công ty Hương Thành, Phó chủ tịch huyện Thuận Thành khẳng định tỉnh đã giao quyền tự chủ cho nhà trường, đứng đầu là hiệu trưởng. Việc Hương Thành cung cấp cho 19 trường là do hiệu trưởng quyết định, "không có chuyện lãnh đạo huyện hoặc Phòng Giáo dục can thiệp".

Ông Nguyễn Thanh Phong nói thêm, nếu công ty đảm bảo an toàn thực phẩm thì cung cấp cho 100 trường là chuyện bình thường, còn không đảm bảo thì dù một trường cũng không được. "Thực tế có bếp ăn tập thể mấy chục nghìn người, đi vào ăn phải đi theo đường một chiều, nhưng người ta vẫn đảm bảo an toàn thực phẩm", ông nói. 

Trả lời câu hỏi thời gian gần đây một số bác sĩ phát ngôn là các cháu ở Thuận Thành nếu chưa xét nghiệm thì không cần làm, ông Phong nhắc lại "xét nghiệm chỉ là một trong những biện pháp hỗ trợ chẩn đoán". Vì vậy, những phát ngôn nêu trên là đúng.

Cuộc họp báo kết thúc lúc 15h30.

Mẫu thực phẩm trong các ngày 14 và 20/2 ở trường Thanh Khương không còn, nên cơ quan công an không có cơ sở để xét nghiệm. Trả lời câu hỏi việc không lưu mẫu có vi phạm pháp luật, ông Nguyễn Thanh Phong nói quy định là phải lưu mẫu, việc không lưu là vi phạm pháp luật. Các cơ sở vi phạm về quy định lấy mẫu, người chế biến thực phẩm, nguồn gốc thực phẩm, vệ sinh trang thiết bị... đều vi phạm. "Nhưng nếu mẫu chín thì đừng đi xét nghiệm sán. Phải xét nghiệm những yếu tố mà nhiệt không làm thay đổi được", ông Phong nói.

Trả lời câu hỏi của VnExpress, Cục Vệ sinh An toàn thực phẩm đánh giá thế nào về tỷ lệ nhiễm sán của học sinh Bắc Ninh (11,9%), trong khi tỷ lệ của 55 tỉnh thành theo công bố là 0,5-12%, ông Nguyễn Thanh Phong nói: "Thuận Thành là một trong những địa phương có tỷ lệ nhiễm sán cao, nhưng không phải bất thường. Điều này tỉnh cũng đã nói".

Trước câu hỏi liệu Bộ Y tế có tiến hành điều tra diện rộng, ông Phong thông tin không phải vì việc này ngành y tế mới nghĩ đến điều tra mà vẫn đang triển khai. Riêng sán lá gan nhỏ, có tỉnh 26% nhiễm. Viện Sốt rét Ký sinh trùng có xét nghiệm một gam phân có 30.000 trứng. Điều đó cho thấy, bệnh ký sinh trùng đường ruột không phải chỉ xuất hiện ở Bắc Ninh.

Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong khẳng định, nếu bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính trong huyết thanh, trong máu thì cũng không thể khẳng định có sán. Điều này được ghi trong tài liệu trong và ngoài nước. Biện pháp xét nghiệm máu chỉ là một trong những phương pháp góp phần chẩn đoán. Dương tính với sán lợn, theo phác đồ điều trị Bộ Y tế ban hành 2004 thì chưa có chỉ định điều trị. Chỉ khi người dân đi ngoài ra đốt sán (nhiễm sán trưởng thành), nổi mụn hạch (nhiễm ấu trùng sán) thì mới phải điều trị.

"Điều trị không khó khăn, thuốc không đắt. Một liều thuốc duy nhất có thể diệt được sán trưởng thành, ấu trùng thì có thể kéo dài hơn, nhưng khẳng định là có thuốc", ông Phong nói. Thời gian tới, với kết quả xét nghiệm hai bệnh viện trung ương trả về là dương tính, thay vì đề nghị sau hai tuần khám lại, Bộ sẽ kiến nghị cán bộ bệnh viện trong giai đoạn chờ tái khám xuống trực tiếp địa phương, cùng y tế kiểm tra theo dõi.

"Vì kết quả dương tính chưa khẳng định chắc chắn nhiễm sán, cũng chưa chỉ định điều trị. Chỉ khi giám sát tại cộng đồng, các cháu dương tính có biểu hiện bệnh thì mới điều trị. Không cẩn thận xét nghiệm tôi cũng dương tính", ông Phong nói. 

Đối với các cháu có kết quả nhiễm sán, ông Phong đề nghị cán bộ nhà trường theo dõi ấu trùng, ký sinh trùng đường ruột, sức khỏe các cháu, nếu có bất thường thì báo để điều trị. Để phòng chống giun sán, không chỉ ở trường học mà cả cộng đồng phải thực hiện nghiêm túc ăn chín uống sôi, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Đó là những việc dễ làm để phòng ngừa các bệnh ký sinh trùng đường ruột, trong đó có giun sán.

Cục trưởng An toàn thực phẩm cho rằng tuyệt đối không được bao biện thông tin. Nếu đó là vấn đề của cộng đồng thì các cơ quan chức năng phải quyết liệt giải quyết, nếu không sẽ gây hoang mang dư luận. "Chủ tài khoản Công nông đầu dọc tự ý phát tán và đưa thông tin địa phương này kia cũng có giun sán, chúng tôi đề nghị xử lý nghiêm, không cho phép họ làm hoang mang cộng đồng. Nói phải có bằng chứng thực tiễn, khoa học, đặt mình vào vị trí của người dân", ông nói.

Ông Nguyễn Thanh Phong khẳng định, sự viện sán lợn ở Bắc Ninh chưa được làm tốt, đặc biệt là việc cung cấp thông tin không thống nhất. Việc người dân lo lắng trước thông tin thực phẩm không bảo đảm ở trường Thanh Khương sau đó tự nguyện đưa con cháu đi xét nghiệm là rất chính đáng.

"Tôi có con mà không có chuyên môn và trong điều kiện như vậy thì cũng rất lo và làm như người dân", ông Phong nói. Lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm đánh giá Bắc Ninh đã xử lý đúng vì kiểm tra ngay sau khi nhận được thông tin về thực phẩm không đảm bảo ở trường mầm non Thanh Khương và đình chỉ công tác các tổ chức, cá nhân liên quan.

Việc vi phạm an toàn thực phẩm ở trường Thanh Khương có liên quan gì đến việc các cháu đồng loạt đi xét nghiệm và có dương tính hay không, ông Phong cho rằng chưa thể khẳng định. Thứ nhất, các mẫu không được lưu và nếu thịt có sán nhưng được nấu chín thì nguy cơ lây bệnh là không có.

Thứ hai, ngoài thực phẩm ăn uống trực tiếp, con người cũng có thể nhiễm sán qua môi trường nước, không rửa tay sau khi đi vệ sinh... "Phải khẳng định rõ ràng rằng không chỉ thực phẩm ăn ở trường mà còn nhiều con đường dẫn đến nhiễm sán", ông Phong nhấn mạnh.

 

 

Bắc Ninh họp báo thông tin việc học sinh nhiễm sán lợn

Đại diện Sở Y tế Bắc Ninh cho biết đã cử hai đoàn công tác tới Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương và Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng trung ương đề nghị một số nội dung, như: cung cấp tài liệu liên quan đến bệnh sán lợn, đề nghị chuyên gia của hai viện về khám, tư vấn cho người dân, cung cấp kết quả xét nghiệm và phương pháp điều trị giun sán.

Song hành với đó, Sở Y tế đã có công văn gửi Cục Y tế dự phòng yêu cầu điều tra dịch tễ ở huyện Thuận Thành và nếu cho phép có thể thực hiện trên toàn tỉnh.

Phó chủ tịch huyện Thuận Thành, ông Lê Văn Nho cho biết, sau sự việc, các cơ quan chức năng địa phương đã vào cuộc tích cực. Cụ thể, ngày 15/3, Chủ tịch tỉnh chủ trì cuộc họp với cơ quan chức năng định hướng giải pháp căn cơ, siết chặt việc cung ứng thực phẩm bữa ăn cho học sinh. Một ngày sau, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Nhân Chiến chủ trì cuộc họp nhằm ổn định tình hình. Ngày 17/3, Bí thư tỉnh làm việc với huyện Thuận Thành và hai bệnh viện trung ương nắm tình hình, thống nhất biện pháp tài chính, chuyên môn hỗ trợ người dân xét nghiệm.

"Tỉnh đã sử dụng ngân sách nhà nước phối hợp với hai bệnh viện xét nghiệm cho khoảng 9.000 trẻ em ở 19 cơ sở giáo dục đã ký hợp đồng với công ty Hương Thành nếu gia đình có yêu cầu", Phó chủ tịch nói và cho hay các cơ sở y tế cũng tiếp nhận và điều trị miễn phí cho những em nhiễm sán, đồng thời phòng ngừa bệnh sán lợn và bệnh khác cho học sinh toàn tỉnh.

Bắc Ninh cũng tổ chức thanh tra, kiểm tra toàn diện các doanh nghiệp cung cấp thực phẩm, nhất là cung cấp cho các nhà trường, truy xuất thực phẩm đầu vào các bếp ăn. Công an tỉnh cũng khẩn trương làm rõ sai phạm, xử lý nghiêm theo pháp luật những cá nhân tổ chức vi phạm, những người cố ý cung cấp phát tán thông tin không đúng sự thật gây hoang mang dư luận; xử lý nghiêm hành vi kích động gây rối, làm mất an ninh trật tự địa bàn. Sở Khoa học Công nghệ được giao nhiệm vụ phối hợp với Đại học Nông lâm nghiên cứu bệnh sán lợn.

Ông Lê Văn Nho, Phó chủ tịch huyện Thuận Thành báo cáo, trường mầm non Thanh Khương có 568 học sinh, được đánh giá là một trường có chuyên môn. Qua kiểm tra, giám sát từ trước đến nay, trường chưa bao giờ có vi phạm về an toàn thực phẩm. Quá trình tìm kiếm đối tác cung cấp thức ăn được làm đúng quy định.

Liên quan đến việc thịt lợn có sán và thịt gà đông lạnh, UBND huyện đã chỉ đạo trường trên địa bàn huyện dừng nhận cung cấp từ công ty Hương Thành và tạm đình chỉ công tác với hiệu trưởng trường Thanh Khương và một số cán bộ liên quan, chờ xử lý trước khi có đầy đủ thông tin làm cơ sở pháp lý. UBND huyện cũng đã chỉ đạo công an và ban quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm lấy mẫu kiểm định. Tuy nhiên, do thịt lợn được phát hiện vào ngày 14/2 và 20/2 nên cơ quan chức năng không lấy được mẫu để xét nghiệm.