"Thật vinh dự khi được tới đây để truyền tải thông điệp ủng hộ và tình hữu nghị mạnh mẽ từ Tổng thống Trump tới Đài Loan", Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Mỹ Alex Azar hôm nay phát biểu tại Văn phòng lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, nhân chuyến thăm cấp cao nhất của quan chức Mỹ tới hòn đảo kể từ năm 1979.
"Phản ứng của Đài Loan đối với Covid-19 là một trong những cách ứng phó thành công nhất trên thế giới", ông Azar nói với bà Thái.
Lãnh đạo Đài Loan khẳng định chuyến thăm của Bộ trưởng Azar cho thấy "bước tiến lớn trong hợp tác chống đại dịch" giữa hai bên, đề cập tới các lĩnh vực hợp tác gồm nghiên cứu và sản xuất vaccine, thuốc điều trị Covid-19, đồng thời cảm ơn sự ủng hộ của Mỹ đối với hòn đảo.
Azar dẫn đầu phái đoàn Mỹ tới Đài Loan trong chuyến thăm ba ngày, nhằm tăng cường hợp tác kinh tế và y tế với Đài Loan, đồng thời ủng hộ hòn đảo trong hoạt động chống đại dịch Covid-19. Ngoài cuộc gặp với lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn, ông Azar cũng thảo luận với người đứng đầu cơ quan y tế Đài Loan Chen Shih-chung và lãnh đạo cơ quan đối ngoại của hòn đảo Joseph Wu.
Đài Loan đã trở thành hình mẫu chống Covid-19 nhờ áp dụng các biện pháp khoanh vùng, truy vết nguồn lây hiệu quả. Hòn đảo đến nay chỉ ghi nhận gần 500 ca nhiễm nCoV và 7 trường hợp tử vong. Ngược lại, Mỹ hiện là vùng dịch lớn nhất thế giới với hơn 5 triệu ca nhiễm và hơn 165.000 ca tử vong.
Trung Quốc nói chuyến thăm của Bộ trưởng Azar là mối đe dọa đối với "an ninh và ổn định". Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc còn cảnh báo Washington không thực hiện "những bước đi nguy hiểm".
Mỹ cắt đứt quan hệ ngoại giao với Đài Loan, chuyển sang thiết lập quan hệ chính thức với Trung Quốc năm 1979. Dù vậy, Mỹ vẫn là nhà cung cấp vũ khí hàng đầu cho hòn đảo. Lần gần nhất một quan chức nội các Mỹ tới Đài Loan là chuyến thăm của người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Môi trường năm 2014. Trước đó là chuyến thăm của bộ trưởng giao thông năm 2000 dưới thời tổng thống Bill Clinton.
Chuyến thăm của Bộ trưởng Azar diễn ra trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung leo thang vì loạt vấn đề. Năm 2018, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thông qua Đạo luật thăm Đài Loan, khuyến khích chính quyền Mỹ cử quan chức cấp cao tới Đài Loan và ngược lại, khiến Trung Quốc phản đối và yêu cầu Mỹ rút lại đạo luật.
Trung Quốc luôn xem Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực. Trung Quốc cũng xem Đài Loan là vấn đề nhạy cảm và quan trọng nhất trong quan hệ với Mỹ và phản đối bất kỳ động thái nào của Washington mà Bắc Kinh cho rằng vi phạm chính sách "Một Trung Quốc".
Mai Lâm (Theo Reuters)