Tại Toạ đàm về chuyên đề Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực viễn thông diễn ra ngày 14/11, Bộ trưởng Thông tin & Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhận định, công nghệ 5G đang tới là cơ hội để Việt Nam thay đổi thứ hạng và muốn làm được điều đó thì phải đi đầu.
"Chưa đi đầu được trên phạm vi toàn quốc thì đi đầu ở Hà Nội và TP HCM. Bộ Thông tin & Truyền thông chủ trương cấp tần số 5G để thử nghiệm từ 2019, và đến năm 2020, khi thế giới bắt đầu làm 5G thì Việt Nam cũng sẽ là những nước đầu tiên triển khai 5G", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Bộ trưởng Thông tin & Truyền thông. Ảnh: Võ Hải
Ông cũng dẫn dắt câu chuyện để thấy sự chậm trễ trong việc triển khai các công nghệ mới trong ngành viễn thông đã khiến Việt Nam bị tụt hậu về thứ hạng so với các quốc gia khác. Năm 1990, thế giới xuất hiện công nghệ 2G, thì chỉ 3 năm sau, năm 1993, Việt Nam đã khai trương mạng điện thoại di động công nghệ số 2G. Năm 2000 xuất hiện công nghệ 3G, nhưng phải đến năm 2010, tức là 10 năm sau, thì cả 3 nhà mạng lớn nhất mới khai trương mạng này.
"Đến khi 4G xuất hiện thì câu chuyện cũng tương tự như vậy. Năm 2018, tức là 8 năm sau khi thế giới xuất hiện công nghệ 4G thì chúng ta vẫn chưa cấp được tần số mới để làm 4G, mạng 4G mà các nhà mạng khai trương năm 2017 là do dồn dịch tần số 2G", Bộ trưởng nói.
Theo lãnh đạo ngành, với sự sớm chấp nhận công nghệ 2G và thúc đẩy cạnh tranh, mạng di động Việt Nam đã từng vào top 20 thế giới. Tuy nhiên, khi chuyển sang công nghệ 3G, 4G, vì sự đi sau về công nghệ và thiếu nhân tố cạnh tranh mới mà viễn thông của Việt Nam đang xếp ở hạng thứ 100. Về mật độ thuê bao di động băng rộng, năm 2017, ITU xếp Việt Nam đứng thứ 115 trong số 193, tức là dưới trung bình của thế giới.
Bộ trưởng Thông tin & Truyền thông cũng đặt mục tiêu phát triển thiết bị mạng "made in Vietnam" ngay từ ngày đầu triển khai chính thức vào năm 2020. Theo ông, thiết bị 2G và 3G đều là 100% nhập ngoại. Khi triển khai 4G thì lần đầu tiên có thiết bị Việt Nam, nhưng cũng là 8 năm sau khi công nghệ 4G xuất hiện.
Ông cho biết, Bộ khích lệ và tạo mọi điều kiện để các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam, nhà nước và tư nhân lớn, nhỏ, nghiên cứu sản xuất được thiết bị viễn thông, kể cả thiết bị mạng và thiết bị đầu cuối, để lần đầu tiên mạng viễn thông Việt Nam được xây lên bởi thiết bị Việt.
"Việt Nam cũng phải trở thành nước thứ 5 trên thế giới xuất khẩu được thiết bị viễn thông Made in Viet Nam, bao gồm tất cả thiết bị mạng và đầu cuối", Bộ trưởng cho hay.
Theo ông, công nghệ 5G sẽ tạo ra một cuộc cách mạng về kết nối. 2G, 3G, 4G kết nối 7 tỷ người thì 5G sẽ kết nối hàng ngàn tỷ thiết bị, chuyển tải toàn bộ thế giới vật lý vào thế giới ảo. Do đó, Bộ trưởng cho rằng, kết nối vạn vật sẽ yêu cầu một đầu tư hoàn toàn khác so với mạng điện thoại di động dành cho kết nối chỉ con người với nhau.
"Mạng 5G cho kết nối vạn vật của Việt Nam phải vào loại tốt nhất trên thế giới. Số lượng trạm BTS cho 5G sẽ phải lớn hơn rất nhiều so với các công nghệ trước đó. Do vậy, dùng chung hạ tầng, chia sẻ hạ tầng viễn thông với các hạ tầng điện, nước, giao thông là rất quan trọng để giảm chi phí xã hội", ông Hùng chia sẻ, đồng thời nhấn mạnh 5G không chỉ là cơ hội về dịch vụ kết nối, cơ hội để thay đổi thứ hạng viễn thông, mà còn là cơ hội để phát triển ngành công nghiệp ICT của Việt Nam. Theo ông, với nhu cầu rất lớn về thiết bị mạng lưới, thiết bị đầu cuối sẽ tạo ra thị trường vô hạn cho các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam.
Lãnh đạo ngành còn cho rằng, thị trường viễn thông Việt Nam cũng cần những nhân tố cạnh tranh mới để thúc đẩy phát triển và có những đột phá mới về phát triển thuê bao băng rộng để đến 2020 đạt mật độ thuê bao di động băng rộng 100%, cơ cấu dịch vụ, để thoại và nhắn tin chỉ còn chiếm dưới 30% tổng doanh thu; về tiêu dùng dữ liệu trên đầu người, để Việt Nam vào Top 30-50 thế giới...
Bộ trưởng cũng đặt mục tiêu về chuyển đổi số, để các nhà mạng phải là những công ty đầu tiên thực hiện chuyển đổi số triệt để, là người ứng dụng đầu tiên, hiệu quả các công nghệ AI, Big Data, IoT... nhằm tạo ra những sự thay đổi lớn của các ngành.
Tại toạ đàm, ông Cao Đức Phát, Phó trưởng ban Thường trực Ban Kinh tế Trung ương cho rằng công nghệ 5G đang được những quốc gia phát triển hàng đầu trên thế giới nhìn nhận như là xương sống của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, phương tiện để chiếm lĩnh vị thế trung tâm công nghệ của thế giới và giành được ưu thế trong kinh tế thế giới. Tuy nhiên, theo ông công nghệ 5G phức tạp hơn nhiều so với các thế hệ trước.
Ông Phát cũng cho biết, Ban kinh tế trung ương đã được Bộ Chính trị giao chủ trì phối hợp với các ban, bộ ngành xây dựng Đề án quốc gia về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của Việt Nam dự kiến hoàn thành vào quý IV này.
Bà Susie Armstrong, Phó chủ tịch cấp cao về công nghệ của Qualcomm đề xuất Việt Nam cần có những chính sách phù hợp, thân thiện để có thể triển khai nhanh, trở thành một trong những nền kinh tế mới nổi đầu tiên triển khai hệ sinh thái 5G vào năm 2020.
Trong tham luận, ông Trần Văn Tùng, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng việc xây dựng định hướng phát triển của Việt Nam trong kỷ nguyên 5G cũng là một động lực quan trọng, góp phần phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo tại Việt Nam.
Ở góc nhìn của một doanh nhân, ông Nguyễn Tử Quảng, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Bkav đã nói về đổi mới sáng tạo trong chuỗi giá trị điện thoại di động. Với nhận định tại Việt Nam, chỉ cần 5 doanh nghiệp công nghệ mũi nhọn đóng vai trò đầu tàu, từ đó kéo theo hàng ngàn đơn vị khác tham gia vào chuỗi cung ứng sản xuất.
Nguyễn Hà