Thông tin trên được Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc chia sẻ trong bối cảnh thị trường bảo hiểm vừa trải qua "cuộc khủng hoảng về niềm tin". Theo đó, nhiều người dân bức xúc với chất lượng tư vấn của doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ, đặc biệt với kênh phân phối qua ngân hàng. Loạt người cho biết bị ngân hàng ép mua bảo hiểm kèm khoản vay. Số khác gần đây thậm chí phản ánh bị "lừa" từ gửi tiết kiệm sang mua bảo hiểm nhân thọ.
Ngành bảo hiểm đã phát triển hơn 25 năm tại Việt Nam và ghi nhận mức tăng trưởng bình quân 20% một năm. Đây là lĩnh vực mà Bộ trưởng đánh giá có vai trò "bà đỡ", góp phần phát triển ổn định cho các lĩnh vực khác trong nền kinh tế, đồng thời là giải pháp bảo vệ tài chính cho người dân.
Về tổng thể, ông Phớc cho rằng chất lượng đại lý bảo hiểm đã có sự cải thiện trong nhiều năm qua. Các doanh nghiệp đã đầu tư cho khâu đào tạo đại lý, công nghệ thông tin, tăng chất lượng cung cấp dịch vụ và chăm sóc khách hàng.
Tuy vậy, theo ông không thể phủ nhận một số đại lý bảo hiểm hoạt động với chất lượng chưa cao. "Nhiều doanh nghiệp bảo hiểm trên thực tế chỉ chú trọng đào tạo đại lý theo hướng làm sao bán được sản phẩm. Có nghĩa họ đào tạo thiên lệch về kỹ năng bán hàng hơn kiến thức kinh tế nền, chuyên môn bảo hiểm, cũng như đạo đức nghề nghiệp", Bộ trưởng đánh giá.
Một số doanh nghiệp theo ông Phớc, chú trọng nhiều hơn tới doanh thu, lợi nhuận đại lý thu về mà lơ là kiểm soát, giám sát hoạt động, chất lượng tư vấn, chăm sóc khách hàng của đại lý. Điều này dẫn tới việc một số đại lý bảo hiểm không đảm bảo tiêu chuẩn, chưa tư vấn đầy đủ, khách quan, nhất là các sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư. Mặt khác, không ít khách hàng chưa quan tâm tìm hiểu kỹ, còn có tâm lý cả tin, cả nể khi ký hợp đồng bảo hiểm.
Bộ trưởng cho rằng đây là nguyên nhân dẫn đến những bức xúc dư luận phản ánh thời gian qua, làm giảm vai trò, bản chất thực và tính nhân văn của bảo hiểm. "Thị trường cần thay đổi một cách mạnh mẽ", ông Phớc nói.
Theo đó, các doanh nghiệp phải nâng cao nhận thức, rà soát lại, có giải pháp để cải thiện chất lượng đại lý. "Chúng tôi sẽ chấn chỉnh và xử lý nghiêm các doanh nghiệp bảo hiểm để xảy ra sai phạm", Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc khẳng định.
Thời gian qua, kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) ngày càng có đóng góp quan trọng với thị trường, bên cạnh đại lý truyền thống. Kênh này giúp hoạt động khai thác bảo hiểm trở nên đa dạng, nhưng lãnh đạo Bộ Tài chính thừa nhận nó tạo ra sự phức tạp hơn trong thời gian gần đây. Ngành bảo hiểm phải xem lại và chấn chỉnh để hoạt động lành mạnh, đúng hướng.
Với kênh bancassurance, ông nói các cơ quan quản lý chuyên ngành cũng đã nhìn thấy những vấn đề phát sinh và đang vào cuộc để thay đổi. Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã nhiều lần làm việc, có văn bản chấn chỉnh các ngân hàng thương mại, doanh nghiệp bảo hiểm phải nghiêm cấm các hành vi mời chào, lôi kéo, tư vấn không đầy đủ.
Bộ trưởng cho biết nhiều quy định mới về đại lý bảo hiểm, bao gồm cả bancassurance đã được cụ thể hóa theo hướng chặt chẽ, đầy đủ hơn trong các dự thảo văn bản hướng dẫn Luật Kinh doanh bảo hiểm sửa đổi. Bộ Tài chính đã trình Chính phủ và kỳ vọng được ban hành sớm để tăng cường chất lượng theo hướng bảo vệ quyền lợi khách hàng.
Thị trường bảo hiểm theo Bộ trưởng Tài chính còn nhiều thách thức cần hoàn thiện về chất lượng nhân lực, cơ sở dữ liệu, ứng dụng công nghệ thông tin, tăng cường quản trị rủi ro và tính minh bạch của các doanh nghiệp. Các năm tới, bên cạnh các yếu tố nền tảng như tăng trưởng kinh tế, quy mô dân số, xu hướng phát triển công nghệ, nền tảng pháp lý cũng được kỳ vọng góp phần hỗ trợ cho thị trường bảo hiểm phát triển hơn nữa cả về "lượng" và "chất".
Quỳnh Trang