Theo AFP, Manila năm nay tuyên bố họ sẽ cho phép quân đội Mỹ sử dụng 5 căn cứ, bao gồm một căn cứ không quân gần Biển Đông.
Thỏa thuận, có hiệu lực từ hồi tháng một, nhằm tăng cường khả năng phòng thủ của Philippines trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có hành động quyết liệt để hiện thực hóa yêu sách chủ quyền ở Biển Đông. Đồng thời, thỏa thuận còn giúp Lầu Năm Góc xoay trục thêm về khu vực châu Á.
Mỹ sẽ còn được sử dụng thêm các căn cứ ở Philippines, "đây mới chỉ là 5 địa điểm ban đầu cho binh lính Mỹ luân chuyển lực lượng", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter nói trên chuyến bay từ Ấn Độ đến Manila.
Luân chuyển lực lượng và thiết bị Mỹ ngắn hạn qua 5 cơ sở nói trên là "cách yêu thích của chúng tôi để hiện diện tại đây, giúp binh sĩ Mỹ hoạt động trong và ngoài Philippines, hỗ trợ các đồng minh cùng các mạng lưới đồng minh và bạn bè rộng lớn hơn trong khu vực", ông nói.
Ông Carter dự kiến hôm nay gặp Tổng thống Philippines Benigno Aquino. Ngày mai, ông sẽ tham gia lễ bế mạc cuộc tập trận chung thường niên quy mô lớn giữa hai bên.
Chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ diễn ra vài tuần trước khi Tòa Trọng tài Quốc tế ở The Hague ra phán quyết về vụ Philippines kiện yêu sách "đường 9 đoạn" của Trung Quốc.
Mỹ tin rằng dù tòa ra phán quyết như thế nào, Trung Quốc và Philippines cũng sẽ phải tuân thủ, nhưng Trung Quốc đã từ chối tham gia phân xử và nói rằng tất cả tranh chấp nên được giải quyết thông qua đàm phán song phương.
"Chuyến đi có sức nặng hơn vì tòa sắp ra phán quyết", ông Patrick Cronin, Giám đốc cấp cao của Chương trình An ninh châu Á-Thái Bình Dương tại Trung tâm An ninh mới của Mỹ, nhận xét.
"Nhiệm vụ của Bộ trưởng Carter là trấn an Philippines rằng Mỹ ủng hộ cho cách tiếp cận dựa trên luật lệ để giải quyết tranh chấp", ông Cronin nhận xét
Phương Vũ