Bộ trưởng Lục quân Daniel Driscoll hồi đầu tháng có mặt tại Nhà Trắng để chuẩn bị cho chuyến đi đến Kiev để thảo luận với Ukraine về công nghệ máy bay không người lái (drone). Tuy nhiên, khi tới nơi, ông lại nhận được một nhiệm vụ bất ngờ từ Tổng thống Donald Trump: Thúc đẩy Ukraine quay lại bàn đàm phán hòa bình với Nga và phải làm nó một cách thật nhanh chóng.
Bộ trưởng Lục quân Daniel Driscoll tại Washington hồi tháng một. Ảnh: Reuters
Ông Driscoll chưa từng có kinh nghiệm ngoại giao trước đây. Tuy nhiên, theo các nguồn tin am hiểu vấn đề, Ukraine lâu nay vẫn có niềm tin đặc biệt với các quan chức lục quân Mỹ, những người đã huấn luyện và trang bị cho lực lượng của họ hơn một thập kỷ qua. Vì vậy, triển vọng thành công của Bộ trưởng Driscoll với nhiệm vụ mới vẫn rất rộng mở.
Tổng thống Trump cũng yêu thích Driscoll, thường gọi ông là "người drone", ngụ ý công việc mà Driscoll đảm nhận là phát triển công nghệ drone mới cho lục quân. Theo một nguồn thạo tin, Tổng thống Trump thường hỏi ý kiến Driscoll về việc "phải làm gì với Ukraine" mỗi khi Bộ trưởng Lục quân đến Nhà Trắng.
Nguồn tin cho biết ông Driscoll rất hào hứng với nhiệm vụ mới. Và sau một tuần ngoại giao thần tốc tại ba quốc gia, ông dường như đã sẵn sàng trở về Mỹ với thắng lợi, dù không phải hoàn toàn. Kiev đã đồng ý với những điều khoản chính của một thỏa thuận hòa bình mà ông và Ngoại trưởng Marco Rubio đã thảo luận với các quan chức Ukraine tại Geneva vào cuối tuần trước.
Việc ông Driscoll tham gia vào quá trình thúc đẩy kế hoạch hòa bình Ukraine là một ví dụ khác cho thấy cách tiếp cận phi truyền thống của ông Trump đối với các cuộc khủng hoảng quốc tế, giao nhiệm vụ dẫn dắt các cuộc đàm phán cho những gương mặt có mối quan hệ kinh doanh hoặc cá nhân với ông, thay vì các nhà ngoại giao chuyên nghiệp.
Con rể của Tổng thống, Jared Kushner, từ lâu đã đóng vai trò quan trọng trong nỗ lực ngoại giao của ông ở Trung Đông và ông cũng bổ nhiệm đối tác kinh doanh lâu năm Steve Witkoff làm đặc phái viên xử lý các cuộc xung đột ở Ukraine và Gaza.
Nguồn tin cho hay Bộ trưởng Driscoll luôn giữ liên lạc với Nhà Trắng trong quá trình hành động và Tổng thống Trump đưa ra các chỉ thị tới ông thông qua Phó tổng thống JD Vance và đặc phái viên Witkoff.
"Mọi việc diễn ra quá nhanh và cách duy nhất để đạt được điều đó là họ phải tuyệt đối đặt lòng tin vào nhau", nguồn tin nói, đề cập đến mối quan hệ giữa ông Driscoll, Vance và Witkoff.
Các quan chức Nga, những người mà ông Driscoll gặp hôm 24, 25/11 tại Abu Dhabi, thủ đô Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE), vẫn chưa đồng ý với vào kế hoạch hòa bình, vốn đã được sửa đổi đáng kể so với đề xuất 28 điểm ban đầu của Mỹ.
Nhưng nhiệm vụ ngoại giao mà Driscoll được giao vẫn là bằng chứng cho thấy vị thế của ông đã gia tăng đáng kể trong chính quyền Trump, các nguồn tin cho hay.
Driscoll "thực sự đã trở thành một ngôi sao đang lên trong chính quyền", Leslie Shedd, cựu cố vấn cấp cao Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, hiện là chuyên gia tại Hội đồng Đại Tây Dương, nhận xét.
Tổng thống Trump "đang đưa tất cả những ngôi sao giỏi nhất của mình ra sân để xem ai có thể đạt được thỏa thuận tốt nhất, ai có khả năng tạo ra tác động tích cực nhất", bà nói thêm. "Bạn sẽ không muốn cử người đi lại liên tục như vậy nếu bạn cảm thấy đàm phán bế tắc kéo dài".
Tuy nhiên, điều gây chú ý là Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth lại không nằm trong số những "ngôi sao sáng" được Tổng thống triệu tập. Vai trò bất thường của Driscoll làm dấy lên đồn đoán rằng ông cuối cùng có thể giữ ghế lãnh đạo Bộ Quốc phòng trong tương lai, theo CNN.
Bộ trưởng Driscoll gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ở Kiev hôm 20/11. Ảnh: AFP
Theo một nguồn tin, việc ông Driscoll được giao nhiệm vụ ngoại giao còn là dấu hiệu cho thấy mối quan hệ giữa Bộ trưởng Hegseth với Ukraine đã xấu đi. Người đứng đầu Lầu Năm Góc nhiều lần dừng các chuyến hàng vũ khí của Mỹ đến Ukraine mà không thông báo trước cho Kiev hay Nhà Trắng. Ông cũng bác bỏ khả năng Ukraine gia nhập NATO khi tham dự một trong những cuộc họp đầu tiên ở nước ngoài trên cương vị Bộ trưởng Quốc phòng tại Brussels, Bỉ, hồi đầu năm.
Dù vậy, giới chuyên gia nhận định ông Driscoll vẫn thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực ngoại giao, đặc biệt là khi phải làm việc với các quan chức Nga.
"Tôi nghĩ việc ông Driscoll, một người được Tổng thống Trump tin tưởng, có mặt trong các cuộc đàm phán là điều rất quan trọng", cựu đại sứ Mỹ tại Ba Lan Daniel Fried nhận xét. Nhưng "bạn cũng cần một người đồng hành với Bộ trưởng Driscoll hiểu rõ các chi tiết, bởi Nga có thể sẽ tung ra những đòn nghi binh mà thoạt nhìn những người thiếu kinh nghiệm sẽ khó lòng nhận ra".
"Bạn cần ai đó có khả năng phát hiện những bất thường như vậy", Fried nói thêm.
Vũ Hoàng (Theo CNN, AFP, Reuters)