-
14h50
'Covid-19 làm chậm tiến trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục'
Phát biểu kết thúc phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, Giáo dục là ngành chịu tác động tiêu cực nhiều nhất của đại dịch. Covid-19 không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc dạy và học mà còn làm chậm tiến trình đổi căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết 29 của Đảng. Phiên chất vấn Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn vì vậy thu hút sự quan tâm của đông đảo đại biểu Quốc hội và hàng chục triệu học sinh, các bậc cha mẹ, phụ huynh trên toàn quốc.
Có 28 đại biểu chất vấn, 10 ý kiến tranh luận, 1 đại biểu (Nguyễn Thị Thủy - Bắc Kạn) có câu hỏi nhưng hết thời gian trả lời. Còn 20 đại biểu đăng ký nhưng chưa được chất vấn. Do đó, ông Huệ đề nghị 21 đại biểu gửi phiếu câu hỏi đến Bộ trưởng Giáo dục Đào tạo để được trả lời bằng văn bản.
"Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn mới giữ cương vị đứng đầu ngành Giáo dục không lâu nhưng đã tỏ rõ sự tự tin, nắm cơ bản những vấn đề của ngành và lĩnh vực phụ trách, đã trả lời kỹ lưỡng chất vấn của đại biểu Quốc hội cũng như ý kiến tranh luận", Chủ tịch Quốc hội đánh giá.
-
14h45
Máy tính bảng cho học sinh sẽ về nhiều hơn
Tham gia giải trình, Bộ trưởng Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nói, về hạ tầng viễn thông, mạng di động còn 2.000 điểm lõm sóng; đã phủ được 1.000 điểm; số còn lại sẽ phủ trong năm nay, chậm nhất đến đầu năm 2022 phủ hết.
Hiện 8 triệu gia đình chưa có cáp quang, Bộ phấn đấu đến năm 2025, cơ bản các gia đình ở Việt Nam sẽ có cáp quang.
Chương trình Sóng và máy tính cho em có tổng giá trị 6.000 tỷ đồng với ba cấu phần. Trong đó, dành tặng 1 triệu máy tính bảng cho học sinh, giá trị 2.500 tỷ; hiện đã giao được 100.000 máy. Do đứt gãy chuỗi cung ứng nên việc mua máy tính bảng khó khăn, phải đặt hàng trước. Tuy nhiên, Bộ trưởng Hùng khẳng định từ tháng sau, máy tính sẽ về nhanh hơn. Ngoài ra, gói phủ 2.000 điểm lõm sóng giá trị 3.000 tỷ đồng; miễn giảm cước cho việc học trực tuyến đến hết năm 2021 với giá trị 500 tỷ đồng.
Hiện Việt Nam đang có 6 nền tảng học trực tuyến, bao gồm nền tảng truyền hình, học liệu, nội dung, bài giảng mẫu, bài giảng hay, nền tảng tự học của học sinh. Các nền tảng này được các doanh nghiệp Việt Nam miễn phí trong giai đoạn dịch bệnh, có 10 triệu học sinh tham gia.
Bộ Giáo dục Đào tạo và Bộ Thông tin Truyền thông đang soạn thảo tiêu chí, tiêu chuẩn cho các nền tảng này, sẽ đánh giá và công bố các nền tảng đạt chuẩn.
Bộ đã phát triển nền tảng để bố mẹ có thể cài vào máy tính cho con nhằm kiểm soát việc dùng máy tính, điện thoại.
"Chương trình chuyển đổi số quốc gia có ưu tiên cao cho chuyển đổi số ngành giáo dục. Bộ sẽ đồng hành với ngành giáo dục trong công cuộc chuyển đổi số có tính cách mạng này", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.
-
14h40
Giáo viên đang vừa thừa, vừa thiếu
Trả lời về vấn đề giải quyết biên chế giáo viên, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, vừa qua, Bộ Nội vụ và Bộ Giáo dục đã rà soát kỹ trên cơ sở báo cáo của 63 tỉnh thành. Kết quả, số lượng giáo viên thiếu là 94.714 giáo viên, giáo viên thừa là hơn 10.178 giáo viên, giáo viên đã giao nhưng chưa tuyển dụng là 42.774. Căn cứ định mức giáo viên học sinh trên lớp, hiện ngành giáo dục còn thiếu 65.980 giáo viên. "Từ số liệu nêu trên có thể thấy thực tiễn là giáo viên vừa thiếu vừa thừa, kể cả phần chưa tuyển dụng", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhận xét. Để giải quyết vấn đề này, bà cho rằng cần phải thực hiện ba giải pháp.
Thứ nhất, cơ quan quản lý cần tập trung cao, quyết liệt, quán triệt tinh thần Nghị quyết 19, với mục tiêu giảm 10% đơn vị sự nghiệp, giảm 10% biên chế hưởng lương từ ngân sách.
"Giai đoạn 2017-2021, chúng ta đã làm thành công, giảm trên 10% đơn vị sự nghiệp, giảm 11,79% biên chế hưởng lương, trong đó có cả giáo dục đào tạo. Giai đoạn 2021 - 2025, chúng ta tiếp tục thực hiện mục tiêu này", bà Trà nói. Đồng thời, bà đề nghị cần thiết phải rà soát, sắp xếp quy mô mạng lưới trường lớp một cách trách nhiệm, để giảm điểm trường, số trường, tăng trường liên cấp, liên xã và bán trú. Bởi, thực tiễn cho thấy nhiều địa phương đã rất thành công trong vấn đề này, "giải quyết bài toán lớn về vấn đề biên chế". Bên cạnh đó, vẫn còn những địa phương chưa làm quyết liệt.
Thứ hai, Bộ trưởng Nội vụ đề nghị phải tập trung đẩy mạnh tự chủ, xã hội hóa giáo dục đào tạo, nhất là giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông ở những nơi có điều kiện. Tới đây, hai bộ sẽ rà soát toàn bộ văn bản quy phạm pháp luật, nhất là một số nghị định đã triển khai. Trên cơ sở đó, căn cứ văn bản luật để rà lại, xem xét lại và cần thiết phải bổ sung điều gì để hoàn thiện cơ chế để tự chủ, xã hội hóa.
Thứ ba là Bộ Giáo dục đào tạo cần rà soát lại văn bản quy định định mức học sinh trên lớp, giáo viên trên lớp cho phù hợp từng vùng miền. Từ đó, Bộ cần khẩn trương định hướng, cơ cấu lại lực lượng quản lý, giáo viên, gắn với việc nâng cao chất lượng. Đồng thời, sớm tham mưu cho Chính phủ giải quyết vấn đề vướng mắc việc tự chủ đại học.
Bộ Nội vụ cũng đã tham mưu ban hành nghị định để tạo cơ chế cho tự chủ, tạo cơ chế các đơn vị sự nghiệp công lập giải quyết khó khăn vướng mắc cho giáo viên. Giải quyết tình trạng giáo viên theo nguyên tắc "có học sinh phải có giáo viên" nhưng phải hợp lý, tiếp tục bổ sung giáo viên theo lộ trình đến 2025 gắn với phương án xã hội hóa, tự chủ, giảm số lượng giáo viên nhận lương ngân sách, giải quyết giáo viên thừa.
-
14h30
Xây dựng đội ngũ chuyên gia đại học có tầm quốc tế
Trả lời đại biểu Lê Thị Thanh Xuân (Đăk Lăk) về những việc lớn sẽ làm thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, ngành Giáo dục đang hoàn thiện chiến lược giáo dục đào tạo 2021-2030, tầm nhìn 2045; bắt đầu lấy ý kiến các Bộ, ngành, địa phương.
Trong chiến lược này, Bộ Giáo dục xác định một số hướng quan trọng, trong đó chọn việc chuyển đổi số, tăng cường hạ tầng cho giáo dục và đào tạo là những khâu đột phá. Còn nhân tố mang tính then chốt, quyết định cho sự thành công của sự nghiệp đổi mới giáo dục và đào tạo là xây dựng đội ngũ nhà giáo đủ về số lượng, đảm bảo chất lượng, năng lực, phẩm chất, từ bậc học phổ thông đến đại học.
"Giáo dục Đại học sẽ xây dựng được đội ngũ chuyên gia đầu ngành, chuyên gia giỏi, có tầm quốc tế, đảm bảo phát triển lâu dài", ông Sơn nói.
Việc quan trọng Bộ sẽ làm trước nhất là rà soát lại các cơ chế, chính sách. Chính phủ nhiệm kỳ mới rất quan tâm thể chế, coi thể chế là khâu đột phá. Ngành Giáo dục đã và đang bắt tay rà soát cơ chế, chính sách của ngành. Theo Bộ trưởng, "có nhiều nội dung phải bổ sung, nhưng nhiều vấn đề phải gộp lại và cũng nhiều thứ phải bỏ đi", như văn bản quy định cơ chế, chính sách, chế độ có số lượng "hết sức lớn". Ngành cũng định hướng phát triển giáo dục đào tạo trong tầm nhìn, tương lai xa, theo định hướng của Đảng, Nhà nước, Chính phủ...
Bà Xuân hỏi Bộ trưởng cần thêm chính sách gì cho ngành Giáo dục trong điều kiện Covid-19 không, Bộ trưởng Kim Sơn nói trong khi ngành Y tế, Công an, Quân đội đang rất vất vả chống dịch, tất cả đều làm việc hơn mức bình thường, thì ngành Giáo dục thống nhất chưa nên đề xuất gì thêm. Ông cho biết, có ý kiến đề xuất quy đổi giờ dạy để giáo viên đỡ thiệt thòi khi dạy học trực tuyến vất vả, áp lực. Điều này đơn vị chức năng của Bộ đã tính toán, nhưng ngành thống nhất chưa đề xuất thêm thù lao theo tính giờ trong lúc đất nước còn khó khăn do chống dịch.
"Chúng tôi đã thuyết phục giáo viên như vậy. Sau này, nếu công việc giảng dạy online lâu dài thì cũng cần xem xét để có chính sách ổn định", ông nói.
-
14h15
Đề xuất gói hỗ trợ 800 tỷ đồng cho trường mầm non ngoài công lập
Trả lời đại biểu Phúc Bình Niê Kđăm (Đăk Lăk) về cơ chế hỗ trợ giáo viên mầm non ngoài công lập, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết hệ thống các trường tư thục, đặc biệt là trường mầm non tư thục bị ảnh hưởng nghiêm trọng do Covid-19.
Các cơ sở mầm non tư thục trước dịch đảm nhiệm việc nuôi dạy 1,2 triệu trẻ - chiếm 22,3% số trẻ ở độ tuổi đến trường. Khoảng 90.500 người lao động đang làm trong hệ thống này, ở hơn 19.000 cơ sở, bao gồm cả trường mầm non và các nhóm trẻ. Số này đang gặp khó khăn khi nhiều cơ sở phải đóng cửa, sang tên, rao bán, giáo viên, người lao động thì chuyển việc khác.
"1,2 triệu cháu độ tuổi mầm non có nguy cơ không có chỗ học. Điều này ảnh hưởng đến cha mẹ các cháu khi không có người trông, làm ảnh hưởng đến nguồn nhân lực", Bộ trưởng Sơn nhấn mạnh.
Nhận thức được nguy cơ này, Bộ Giáo dục đã tính toán nhu cầu, có cơ sở dữ liệu đầy đủ số lượng trên 90.5000 người lao động, xây dựng phương án đề xuất gói hỗ trợ người lao động và cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập, trình Chính phủ xem xét.
Gói này khoảng 800 tỷ đồng, trong đó đề xuất cơ chế vay vốn, thuế cho cơ sở giáo dục mầm non ngoài công lập...
"Có ý kiến hỏi trong dịch bệnh Bộ nhìn ra vấn đề gì thì tôi xin trả lời, một trong những vấn đề Bộ nhìn ra là cần quan tâm hỗ trợ hơn nữa nhóm cơ sở giáo dục ngoài công lập", lãnh đạo ngành Giáo dục nói.
-
14h10
'Bộ trưởng không thể đứng ngoài cuộc khi SGK có sạn'
Tiếp tục chủ đề sáng nay về sách giáo khoa, đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đăk Lăk) tranh luận, "nhiều cử tri bày tỏ quan tâm, lo lắng về sách giáo khoa cấp 1". Theo bà, cử tri chưa thấy thỏa mãn và được thuyết phục về các câu trả lời trong phiên chất vấn của Bộ trưởng Sơn sáng nay.
Bà bày tỏ chia sẻ với khó khăn của Bộ Giáo dục và Đào tạo, là một bộ lớn, có chức năng quản lý toàn diện về đào tạo. "Tuy nhiên như đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy nói sáng nay, thì công tác quản lý nhà nước là phải xuyên suốt. Nên dù bộ sách này là sản phẩm của nhiệm kỳ trước, nhưng Bộ trưởng với tư cách là tư lệnh ngành hiện nay thì cần lắng nghe, tiếp nhận và xử lý vấn đề khi SGK còn sạn. Bởi chúng ta không có quyền để các cháu học sinh lớp 1 với tư duy còn non nớt trở thành thực nghiệm của bộ sách giáo khoa này", đại biểu Xuân bày tỏ.
Theo đại biểu Nguyễn Thị Xuân, cử tri cũng "không đồng thuận khi Bộ trưởng cho rằng vấn đề đúng sai thế nào thuộc trách nhiệm của Hội đồng thẩm định". "Hội đồng thẩm định chỉ là giúp việc còn trách nhiệm cuối cùng là của Bộ và đứng đầu là Bộ trưởng. Bộ trưởng không thể đứng ngoài cuộc", bà Xuân phát biểu.
Hơn nữa, bà cho rằng đây không chỉ là hạt sạn như Bộ trưởng giải trình mà theo nhiều cử tri, trong đó có cả giới chuyên môn, thì 5 bộ sách này về hình thức, nội dung còn nhiều bất cập. "Quá trình quản lý sách giáo khoa và tài liệu tham khảo chưa tốt. Việc sử dụng một lần sách giáo khoa và tài liệu tham khảo gây lãng phí rất lớn, khó khăn cho dân nghèo có con đi học", ba Xuân nói và đề nghị Bộ trưởng nghiên cứu theo hướng khác mới hơn để khắc phục vấn đề này, có giải pháp căn cơ hơn để đổi mới toàn diện giáo dục.
-
14h10
'Thi THPT vẫn cần thiết'
Tại phiên chất vấn chiều nay, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) phản ánh một số trường đại học tranh thủ thu hút sinh viên bằng nhiều cách, nhiều sinh viên ra trường không có việc làm. Vậy có nên yêu cầu cam kết của đại học về vấn đề việc làm cho sinh viên không?
"Tình hình dịch bệnh sẽ kéo dài, gây bất ổn tâm lý xã hội và ảnh hưởng đến tâm lý học sinh. Có thể đã đến lúc bỏ kỳ thi THPT quốc gia, vì cùng một đất nước mà nơi thi, nơi không như vừa qua thì không có sự công bằng?", đại biểu Hòa đặt câu hỏi.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn trả lời, "việc yêu cầu các đại học cam kết về việc làm cho sinh viên khó khả thi". Ông giải thích, duy trì mối liên kết khăng khít giữa nhà trường, nhà tuyển dụng, doanh nghiệp là rất tốt. "Nhưng việc tuyển dụng không hoàn toàn trong tay nhà trường. Hiếm có doanh nghiệp nào dám đặt bút ký đảm bảo sẽ dùng bao nhiêu nhân lực. Vì vậy, giải pháp là cần tăng cường mối liên hệ liên kết giữa nhà trường, doanh nghiệp, người tuyển dụng. Nhưng yêu cầu tất cả các trường ký cam kết là khó khả thi", Bộ trưởng Sơn nói.
Về câu hỏi có nên bỏ kỳ thi THPT quốc gia hay không, ông Sơn nói trước hết đây là kỳ thi đã được luật hóa. Bộ thực hiện theo quy định của luật. "Mặt khác, kỳ thi có nhiều tác dụng trong đánh giá chất lượng học tập của học sinh. Hiện nó vẫn là một trong những căn cứ để các đại học tuyển sinh", Bộ trưởng Sơn giải đáp.
Bộ đang lên phương án về hình thức thi linh hoạt hơn trong tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp. Bộ xây dựng ngân hàng đề đủ lớn để có thể thi nhiều lần hơn, thậm chí mỗi tỉnh một kế hoạch thi. "Nhưng như vậy thì sẽ phức tạp cho tổ chức. Nếu tổ chức cùng một đợt thì tốt hơn. Nếu bất đắc dĩ thi làm nhiều đợt thì sẽ dùng cách này", Bộ trưởng Sơn nói và khẳng định lại, "trước mắt việc thi THPT vẫn cần thiết".
-
14h05
Lùi thời gian đánh giá năm học 2021-2022 là không hợp lý
Trả lời câu hỏi của đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh) về chất lượng học trực tuyến và lùi thời gian đánh giá học sinh, Bộ trường Nguyễn Kim Sơn cho biết, dạy học trực tuyến "đương nhiên là phi truyền thống". Cách thức này đã xuất hiện trên quy mô nhỏ từ trước đây, là hoạt động của công cuộc chuyển đổi số, nhưng với quy mô lớn, thay thế toàn bộ như hiện nay là điều chưa có tiền lệ. "Học trực tuyến vì thế cần phải điều chỉnh, hoàn thiện, đây là điều khó tránh khỏi", Bộ trưởng nói.
Trước câu hỏi của đại biểu về kiến nghị lùi thời gian đánh giá thêm một năm, coi năm học 2021-2022 là "một năm trù bị", Bộ trường nói, nếu chỉ vì tình hình dạy trực tuyến mà lùi thời gian kiểm tra đánh giá thêm một năm là "không hợp lý". Theo ông, học đến đâu nên kiểm tra, đánh giá đến đó, tính đến tác động khó khăn của dịch bệnh và dựa trên chuẩn đầu ra của chương trình cốt lõi.
Ngoài việc đánh giá học sinh, việc kiểm tra, đánh giá còn để biết tình hình của một năm, để có hướng bồi dưỡng, bồi đắp, khắc phục.
-
14h00
Chiều nay (11/11), Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn tiếp tục trả lời chất vấn thêm 50 phút. Ông là thành viên Chính phủ thứ ba trả lời chất vấn, sau Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung và Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long.
Danh sách chờ sau phiên thảo luận sáng nay còn 30 đại biểu, trong đó 28 đại biểu tại Diên Hồng và hai đại biểu TP HCM. Ngoài ra, còn 7 đại biểu đăng ký tranh luận thêm với Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo.
