Thứ tư, 19/2/2025
Chủ nhật, 16/2/2025, 08:00 (GMT+7)

Bộ tộc bắt phụ nữ xăm mặt, bịt lỗ mũi để bớt đẹp

Ấn ĐộĐể phụ nữ trong tộc không bị bắt cóc vì quá đẹp, đàn ông Apatani, bang Arunachal từng yêu cầu họ bịt mũi, xăm mặt để xấu hơn.

Thung lũng Ziro ở Ấn Độ là nơi sinh sống của người Apatani - bộ tộc có truyền thống phụ nữ phải bịt mũi bằng nút gỗ, xăm mặt. Những dấu hiệu này khiến họ trông khác biệt hoàn toàn so với 26 dân tộc sống trong vùng. Ảnh: Times of India

Mặt của phụ nữ Apatani được xăm một đường dọc từ trán tới chóp mũi, 5 đường khác ngắn hơn nối từ miệng đến cằm. Mực xăm làm bằng hỗn hợp mỡ lợn và muội than. Lỗ mũi họ gắn hai nút gỗ, gọi là yaping hullo, làm từ gỗ rừng, đốt lửa để khử trùng trước khi dùng. Ảnh: Remote Lands

Truyền thống xăm và nút mũi có từ xa xưa khi phụ nữ tộc này được đánh giá đẹp nhất trong thung lũng Ziro. Đàn ông từ các bộ tộc láng giềng, nhất là người Mising, đã bắt cóc họ. Do đó, để bảo vệ phụ nữ của tộc mình, đàn ông Apatani quyết định làm xấu mặt họ bằng những hình xăm thô kệch, mũi bịt bằng nút gỗ. Theo phong tục, phụ nữ già trong tộc sẽ xăm cho các bé gái từ khi lên 10. Ảnh: Atlas of Humanity

Dù bị bịt mũi, họ vẫn thở bình thường nhờ những lỗ nhỏ được đục bên hai cánh mũi. Ngoài ra, do đã quen từ nhỏ, cơ thể của họ cũng thích nghi với kiểu thở này. Ảnh: Guillaume Patermann

Từ những năm 1970, phong trào truyền giáo từ miền Nam Ấn Độ tràn vào thung lũng. Những dấu hiệu trên mặt phụ nữ Apatani không còn phù hợp với giá trị tôn giáo mới, người được xăm mặt cũng gặp khó khi tìm việc làm ngoài thung lũng. Nhiều người còn bị chế giễu, phân biệt đối xử nên phong tục này hiện bị cấm. Ảnh: Remote Lands

Ngày nay, chỉ còn khoảng 20 phụ nữ lớn tuổi ở Ziro còn giữ những dấu vết trên mặt. Họ sống lặng lẽ giữa sự phát triển không ngừng của thung lũng khi xe cộ nhiều hơn, nhà bêtông thay thế dần nhà tre truyền thống và các cửa hàng bán đầy hàng hóa phổ biến của Ấn Độ. Ảnh: Franceleclerc

Văn hóa Apatani không biến mất hoàn toàn khi dấu ấn của tôn giáo Donyi Polo vẫn xuất hiện trong những ngôi làng ở thung lũng Ziro. Tôn giáo này phát triển dựa trên thuyết vật linh và shaman giáo, có thể nhận diện với những lá cờ trắng cùng Mặt Trời đỏ được treo trên nhiều ngôi nhà. Donyi Polo phát triển mạnh vào những năm 1970 như cách để bảo vệ bản sắc của người Apatani trước sự xâm nhập của Thiên Chúa giáo và Ấn Độ giáo. Ảnh: Remote Lands

Mỗi gia đình Apatani sẽ phải dựng một bàn thờ bằng tre và rơm trước cổng nếu thầy cúng phát hiện điềm xấu. Họ có một nghi thức đặc biệt thông qua việc luộc trứng, bóc ra và đọc điềm từ lòng đỏ. Nếu có dấu hiệu xấu, gia đình đó phải cách ly trong nhà và không tiếp khách để tránh vận rủi lây lan. Để giải trừ xui xẻo, gia đình có thể phải hiến tế tới mười con mithun (loài bò hoang dã quý hiếm ở vùng đông bắc Ấn Độ). Ảnh: Zann Parker

Thung lũng Ziro hiện là điểm du lịch hút khách muốn tìm hiểu những phong tục, tín ngưỡng cổ xưa đang dần mai một ở Ấn Độ. Những hình xăm, nút mũi còn sót lại tới ngày nay đem đến cái nhìn chân thực về quá khứ trước sự biến đổi không ngừng của văn hóa truyền thống trong dòng chảy hiện đại hóa. Ảnh: Greener Pastures

Hoài Anh (Theo Remote Lands)

Mời độc giả gửi bài, câu hỏi tại đây hoặc về dulich@vnexpress.net