Bộ tem quý về chủ quyền biển đảo của lão nông miền Tây

Trong hàng trăm nghìn tem, nông dân 64 tuổi Trần Hữu Huệ ở thị trấn Núi Sập (Thoại Sơn, An Giang) có nhiều con hoặc bộ tem quý hiếm, mang giá trị lịch sử, khẳng định chủ quyền biển đảo của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

Hai bộ tem "Đội Hoàng Sa thế kỷ XVII – XVIII" cùng "Hoàng Sa và Trường Sa trong các bản đồ cổ" do họa sĩ Trần Lương thiết kế được in 2 màu vào đầu năm 1988 tại Xí nghiệp in tem Bưu Điện. Trong đó tem "Đội Hoàng Sa thế kỷ XVII – XVIII", có mệnh giá 10 đồng, được in hình chiếc thuyền buồm căng gió biển và người lính "Đội Hoàng Sa" lực lưỡng, tay cầm chèo, tay cầm tù và bằng ốc biển. Trên tem còn in tên phủ Thuận Hóa cùng lịch hoạt động của Đội Hoàng Sa bắt đầu đi từ tháng 3 âm lịch đến tháng 8 mới về.

Còn tem "Hoàng Sa và Trường Sa trong các bản đồ cổ" mệnh giá 100 đồng in hình bản đồ Việt Nam gắn liền với các vùng biển đảo. 1/4 thân tem in cận cảnh 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa cùng dòng chữ Đại Nam nhất thống toàn đồ.

* Ảnh: Hai mẫu tem Việt Nam khẳng định chủ quyền biển đảo

Theo ông Huệ, qua tra cứu từ điển danh mục Tem bưu chính Việt Nam từ năm 1945 đến 2005, ông ghi nhận cả hai bộ tem trên được in 100 con/tờ, nhưng số lượng tờ đã in thì chưa có tài liệu nào ghi. Ngoài hàng chục con tem có nhật ấn bưu điện được dán trên bì thư thực gửi, nông dân này còn sở hữu 20 con tem sống chia đều cho 2 mẫu.

"Khoảng 20 năm nay giá trị con tem được nâng lên khi còn dính với chiếc bì thư. Để sở hữu những bì thư thực gửi tận Đà Nẵng, Huế…, tôi tốn rất nhiều công sức, thời gian tìm kiếm và thuyết phục, trao đổi với chủ nhân bằng các con tem quý khác hoặc món đồ giá trị", ông Huệ chia sẻ.

Ông Huệ đến với thú chơi tem từ năm học lớp 6. Hồi ấy, tình cờ thấy nhóm bạn chơi tem trong giờ giải lao, những họa tiết in trên từng con tem khiến cậu học trò vùng Núi Sập tò mò, muốn tìm hiểu ý nghĩa, nguồn gốc liên quan. 

"Trước khi đến trường tôi thường ghé ủy ban xã để ngó vào sọt rác tìm bì thư có dán tem. Kỷ niệm khó quên là hôm tôi với người bạn đến sọt rác cùng lúc, nhưng chỉ thấy một con tem nên hai bên tranh giành dữ dội. Chơi tem riết rồi đam mê, nhịn ăn sáng để mua. Khi nào làm toán không được tôi lấy tem ra xem để thư thái đầu óc", ông Huệ kể.

Ngoài sọt rác các cơ quan, thư viện trường, ông Huệ còn "canh" các hòm thư cá nhân ở bưu điện huyện vào những ngày nghỉ học. Mỗi khi thấy người đến lấy thư, xé xem nội dung thì ông Huệ có mặt ngay để kịp xin bì thư có con tem chết. Đến lúc lập gia đình ông vẫn tay cày, tay tem và sau mỗi mùa lúa ông bán 10 giạ thóc lấy tiền đón xe đò lên TP HCM mua tem mang về quê.

Trong bộ tem 80 trang với chủ đề Lịch sử ngành Bưu điện Việt Nam 1954-1961 mà lão nông đoạt huy chương bạc tại triển lãm tem châu Á tổ chức ở Thái Lan, có những con tem quý như tem sự vụ in hình Hồ Chủ tịch, tem liên quan đến cải cách ruộng đất, triển lãm tiểu thủ công nghiệp năm 1958… Những con tem này theo chủ nhân, có giá 600-2.000 USD.

"Bộ tem nữ Anh hùng Mạc Thị Bưởi gồm 4 con, giá cao nhất Việt Nam là 600 USD. Giá trị của nó là sau khi in, kho chứa tem bị máy bay Pháp bắn cháy nên không còn nhiều. Con tem in hình Hồ Chủ tịch, giới chơi tem hỏi mua 2.000 USD và giá gấp đôi nếu dính với chiếc phong bì thực gửi", ông Huệ cho biết.

Theo ông Huệ, những con tem còn dính vào bì thư mang theo giá trị lịch sử rất lớn vì thể hiện được hoàn cảnh lịch sử. Hiện ông Huệ có bì thư từ Thủ tướng phủ gửi cho Ủy ban hành chính Khu Tả Ngạn vào năm 1958. Thực hiện chủ trương tiết kiệm, Ủy ban hành chính Khu Tả Ngạn đã lộn ngược bì thư làm chiếc bì mới gửi về Viện Huân chương của Thủ tướng phủ. Ngoài bì thư còn có dấu tuyên truyền "Quyết thanh toán nạn mù chữ trong năm". Ngoài ra, ông Huệ còn sở hữu bì thư của Khu Hồng Quảng gửi Thủ tướng phủ được xếp bằng giấy báo. Chỗ ghi địa chỉ đi và đến được tận dụng từ phần trắng phía sau một công văn.

"Nhiều bì thư quý như vậy đã bị làm giả nhưng khi xem lại nội dung các bài báo liên quan trên bì thư cùng thời điểm xếp phong bì thì giới chơi tem chuyên nghiệp phát hiện ra ngay", ông Huệ cho biết thêm.

Với hơn nửa thế kỷ sưu tầm, ông Huệ đã tập hợp đủ loại tem tượng trưng cho mọi miền đất nước để ghép hình bản đồ Việt Nam. Trong đó 2 bộ tem liên quan đến Hoàng Sa và Trường Sa được xếp vào vị trí biển đảo. Ngoài ra, ông Huệ còn sưu tầm tem của tất cả các nước để ghép thành bản đồ thế giới và vị trí nước nào được gắn tem nước đó.

"Muốn triển lãm tem phải có nhiều bộ sưu tập trình bày trên tờ giấy A4, mỗi bộ 80 trang, cùng chủ đề. Hiện người có nhiều tem xếp theo chủ đề như vậy ở Việt Nam chỉ sở hữu 4-5 bộ, còn tôi có đến 24 bộ sưu tập với các chủ đề như thuyền, hoa, bướm, thú rừng, tàu thủy, máy bay, phụ nữ Việt Nam, Việt Nam đất nước anh hùng...", ông Huệ nói và cho biết đang tìm cách liên hệ với Tổ chức Kỷ lục Việt Nam để đăng ký kỷ lục cá nhân có nhiều bộ sưu tập tem nhất Việt Nam.

Trao đổi với VnExpress, ông Hoàng Anh Thi, Chủ nhiệm Câu lạc bộ sưu tập tem Viet Stamp (TP HCM), cho biết ông Huệ là một nông dân "chính hiệu" nhưng chịu khó tìm tòi, viết thư cho bạn bè chơi tem trong cả nước để trao đổi, sưu tầm những con tem quý hay tem còn dính cùng bì thư gửi đến Thủ tướng phủ trong những năm đất nước khó khăn. 

Với tem quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, ông Thi cho rằng, 2 mẫu này không quá đắt tiền, nhưng lại rất quý về mặt ý nghĩa bởi đây là bộ tem duy nhất thể hiện đầy đủ về chủ quyền biển đảo của Việt Nam.

"Với những gì có được, ông Huệ xứng đáng được nhiều người gọi là 'vua' tem đồng bằng sông Cửu Long. Điều đáng quý nữa là nhà sưu tập lão thành này còn gầy dựng được câu lạc bộ chơi tem tại THCS thị trấn Núi Sập và ông đã dùng con tem làm công cụ trực quan sinh động giúp các em học tốt hơn", Chủ nhiệm Câu lạc bộ sưu tập tem Viet Stamp nhận xét.

Ái Nam