Trả lời:
Bố của bạn có tiền căn viêm khớp thấp nhẹ và thoái hóa khớp đã 3 năm nay, tức là trong cơ thể đang có quá trình viêm hiện hữu.
Người lớn thường gặp 3 yếu tố: suy nhược cơ, giảm miễn dịch, giảm sự hấp thu của các chất dinh dưỡng. Trong khi đó, cơ thể đang có hiện tượng viêm thì cần tăng nhu cầu những chất đó lên. Chính vì vậy, việc duy trì cân nặng hợp lý rất quan trọng.
Bạn sẽ dùng các BMI (chỉ số được tính từ chiều cao và cân nặng), để đánh giá là bố của bạn có dư cân hay suy dinh dưỡng không, bằng cách lấy cân nặng chia cho bình phương của chiều cao. BMI khuyến nghị nên lớn hơn 18 để không phải là suy dinh dưỡng và nhỏ hơn 23 để không phải là béo phì.
Trên thế giới thì chỉ số BMI 25 mới gọi là thừa cân béo phì. Tuy nhiên, người châu Á thì có khuynh hướng tích tụ mỡ ở trung tâm, tức là ở trong những cơ quan (béo bụng cao hơn so với người châu Âu). Vì vậy, Tổ chức Y tế Thế giới khuyến nghị, người châu Á thì BMI chỉ nên dưới 23.
Như vậy, bố của bạn phải duy trì cân nặng cho hợp lý. Năng lượng ăn vào không được quá dư, vừa đủ thôi. Nếu có điều kiện, bạn đưa bố đến gặp bác sĩ dinh dưỡng để thiết kế chế độ ăn vừa đủ năng lượng và cân đối những dưỡng chất như đạm, chất béo, đường, và đầy đủ vitamin, khoáng chất.
Người lớn tuổi thì có nguy cơ loãng xương cao. Người châu Á thường không có thói quen uống sữa do cảm thấy khó chịu ở đường tiêu hóa. Song, để khung xương tốt thì nhu cầu canxi của người lớn tuổi là hơn 1.000 mg canxi một ngày. 100 ml sữa có khoảng hơn 100 mg canxi. Canxi có trong tất cả thức ăn nhưng hấp thu vào là sữa vì trong sữa có đường lactose tăng cường hấp thu canxi tốt hơn.
Như vậy nếu bố của bạn không uống được sữa thì phải ăn những chế phẩm của sữa để cung cấp cho cơ thể đủ nguồn canxi. Ngoài ra, để canxi hấp thu tốt thì phải có vitamin D. Vì vậy trong điều kiện đang giãn cách xã hội, không thể đi ra ngoài phơi nắng thì nên bổ sung vitamin D.
Một điều quan trọng là để làm giảm nguy cơ bị suy nhược cơ ở người lớn tuổi, lượng đạm phải bổ sung đủ. Một khuyến nghị rằng người già cần 1,2-2 gram đạm trên mỗi kg trọng lượng một ngày. Một bữa ăn không nên dưới 35 gram đạm để kích thích cho việc tạo cơ tốt hơn.
Trường hợp bố bạn, tốt nhất, một ngày uống ít nhất 500 ml sữa hoặc có thể thế 100 ml sữa bằng 1 hũ sữa chua, 1 bánh plan hoặc cục phô mai. Mỗi bữa cần ăn được 150-200 gram thịt cá tôm tép mới cung cấp đủ lượng protein. Trong sữa có nhiều casein để tổng hợp cơ. Tuy nhiên, người lớn tuổi thì nguy cơ bệnh tim mạch, cao huyết áp rất cao, nên trong chế độ ăn của người lớn tuổi được khuyến nghị rằng cần cung cấp 50% đạm thực vật, chọn thịt nạc hoặc tăng cường cá.
Ngoài ra, cần chú ý cung cấp chất xơ cho người lớn tuổi vì nó sẽ làm giảm cholesterol, tăng cường miễn dịch, giúp cho hệ thần kinh tốt hơn và phòng ngừa những bệnh Alzheimer, thần kình...
Thầy thuốc ưu tú, BS. CKII Hoàng Thị Tín
Cố vấn chuyên môn tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome