Tại phiên chất vấn do Thường vụ Quốc hội tổ chức chiều 18/3, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhiều lần nhận được câu hỏi về vấn đề thị thực. Phó ban Công tác đại biểu Tạ Thị Yên nói gần đây Việt Nam được chọn là điểm đến ưa thích của khách du lịch. Việt Nam đã đơn phương hoặc ký kết các thỏa thuận miễn thị thực với một số nước để thu hút khách. Tuy nhiên, rất ít nước miễn thị thực cho công dân Việt Nam và việc xin thị thực của người Việt còn khó khăn.
"Vai trò của Bộ Ngoại giao trong vấn đề này và giải pháp để cải thiện tình tình là gì, thưa Bộ trưởng", bà Yên chất vấn.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết các nước rất quan tâm và coi Việt Nam là điểm đến an toàn với nhiều danh lam, thắng cảnh. Trong xu thế mở cửa, hội nhập sâu rộng, không chỉ các nước đến Việt Nam mà công dân Việt Nam cũng có nhu cầu du lịch, tìm kiếm cơ hội phát triển sản xuất kinh doanh. Vì vậy, Bộ Ngoại giao phối hợp với cơ quan chức năng đơn giản hóa thủ tục xuất nhập cảnh. Việc này đã được cụ thể hóa ở Luật về xuất cảnh, nhập cảnh, như kéo dài thời gian lưu trú tại Việt Nam, tăng cường cấp visa du lịch.
Ngoài 13 nước Việt Nam miễn thị thực đơn phương, Bộ Ngoại giao cũng đàm phán với 15 nước thực hiện miễn thị thực song phương, tạo điều kiện cho hoạt động xuất nhập cảnh thông thoáng hơn. Ngoài ra, Bộ Ngoại giao cũng đang đàm phán với 80 nước về miễn thị thực song phương về công vụ. Việc này nhằm tạo điều kiện cho lãnh đạo bộ ngành, địa phương đi công tác nước ngoài thuận lợi.
Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng sau khi đàm phán miễn thị thực song phương với 15 nước, Việt Nam cũng chỉ miễn thị thực cho 28 nước. Trong khi đó, các nước trong khu vực có chiến lược thu hút khách du lịch đã mở rộng diện visa này. Singapore miễn cho 164 nước, Malaysia 162, Philippines 157, Thái Lan 64.
"Đây là sự cạnh tranh rất mạnh với Việt Nam. Đề nghị Bộ trưởng Ngoại giao cho biết chúng ta có nên chủ động đơn phương miễn thị thực cho khách của các nước phát triển, thu nhập cao và tỷ lệ tội phạm thấp không?", ông Cường chất vấn.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cho rằng phát triển du lịch là chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước. Muốn thế phải có nhiều yếu tố, trong đó thị thực là một mắt xích quan trọng. Sau khi sửa đổi Luật Xuất cảnh, nhập cảnh, công dân nước ngoài và Việt Nam đều được tạo nhiều điều kiện thông thoáng.
"Thủ tướng khi làm việc tại Australia đã hỏi các bạn có vướng mắc gì về visa không và được trả lời rằng visa điện tử thực hiện rất tốt", ông Sơn nói, cho biết Bộ ngoại giao đang phối hợp với các bộ ngành liên quan nghiên cứu diện miễn thị thực thời gian tới.
Miễn thị thực song phương là chính sách miễn thị thực có đi có lại giữa Việt Nam với một số quốc gia. Khi Việt Nam miễn thị thực cho công dân của một nước thì quốc gia đó cũng miễn thị thực trở lại với công dân Việt Nam. Tiêu biểu của việc miễn thị thực song phương là các nước Đông Nam Á miễn thị thực cho công dân của nhau khi xuất nhập cảnh.
Từ giữa tháng 8/2023, Việt Nam cấp thị thực điện tử cho công dân tất cả nước và nâng thời hạn từ 30 lên 90 ngày, với số lần xuất nhập cảnh không giới hạn. Công dân của nước Việt Nam đơn phương miễn thị thực được tăng thời gian tạm trú từ 15 lên 45 ngày và được xem xét cấp thị thực, gia hạn tạm trú.
Sơn Hà - Phạm Dự