Chiều 3/4, trả lời báo chí về việc Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) yêu cầu hoàn tiền tư vấn thiết kế đã giải ngân theo gói thầu của Tập đoàn tư vấn giao thông Nhật Bản (JTC) tại Dự án đường sắt đô thị số 1 Hà Nội, Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết: "Đây là điều khoản bắt buộc theo thông lệ quốc tế, Việt Nam không ngoại lệ".
Theo ông Trường, Bộ Giao thông đang giao cho Ban dự án đường sắt rà soát lại quá trình ký hợp đồng và thực hiện gói thầu với JTC vì trong đó có viện trợ không hoàn lại và vốn vay, sau đó mới tính toán số tiền và nguồn tiền để hoàn trả phía Nhật Bản.
"Nguồn vốn đầu tư đều phải minh bạch, rõ ràng. Chúng ta minh bạch đầu tư công từ đấu thầu đến thanh kiểm tra, song chúng ta không tránh khỏi trong quá trình thực hiện có sai sót, phát hiện sai đến đâu thì sửa đến đó", ông Trường nói.

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường (giữa) khẳng định sẽ hoàn trả tiền tư vấn thiết kế đã giải ngân theo thông lệ quốc tế. Ảnh: Đ.Loan.
Liên quan nghi án các cựu lãnh đạo Tập đoàn POSCO (Hàn Quốc) bị điều tra khoản quỹ đen 8,9 triệu USD trong quá trình xây dựng cao tốc Việt Nam trên báo chí Hàn Quốc, ông Trường thông tin, dự án cao tốc Nội Bài - Lào Cai có 8 gói được đấu thầu theo quy định quốc tế. Tập đoàn POSCO trúng các gói thầu A1, A2, A3 và tất cả gói thầu đều giảm 15-30% so với giá ban đầu, thể hiện tính cạnh tranh cao. Ngoải ra, POSCO còn tham gia dự án cao tốc Long Thành - Dầu Giây.
Thứ trưởng Trường cho hay, nhà thầu POSCO là tập đoàn lớn đã đầu tư nhiều dự án của Việt Nam. Quá trình thực hiện, Tổng công ty Đầu tư và Phát triển đường cao tốc (VEC) đã triển khai các thủ tục đúng quy định đề ra. Việc thanh quyết toán giữa nhà thầu chính và nhà thầu phụ là phương thức của nhà thầu, Bộ Giao thông hay VEC không tham gia mà chỉ thanh toán theo khối lượng hoàn thành.
"Báo chí Hàn Quốc đăng thông tin Tổng giám đốc POSCO trong dự án Nội Bài - Lào Cai có lập quỹ thanh quyết toán cho các nhà thầu chưa rõ ràng. Chúng tôi cần có thời gian, chờ thông tin chính thống phía Hàn Quốc và POSCO", ông Trường bày tỏ.
Liên quan việc Ngân hàng Thế giới (World Bank) đình chỉ một công ty Mỹ do đưa hối lộ tại dự án giao thông nông thôn 3 và dự án đầu tư cơ sở hạ tầng tại thành phố Đà Nẵng, Thứ trưởng Trường cho biết, Bộ chưa nhận được thông tin về vụ việc này.
Những năm gần đây, nhiều dự án tại Việt Nam bị các nhà tài trợ nước ngoài lên tiếng vì phát hiện tiêu cực. Năm 2008, phía Nhật bắt giữ lãnh đạo Công ty tư vấn Quốc tế Thái Bình Dương vì hành vi hối lộ hơn 2,4 triệu USD cho nguyên Giám đốc Ban quản lý dự án Đại lộ Đông Tây và Môi trường nước TP HCM - Huỳnh Ngọc Sĩ.
Năm 2012, Đan Mạch tuyên bố từng tạm dừng cấp vốn ODA vì phát hiện các dấu hiệu bất thường về tài chính, với số tiền hơn nửa triệu USD trong 3 dự án.
Đến năm 2014, Nhật bắt giữ Chủ tịch công ty tư vấn giao thông JTC, sau khi ông này nhận tội hối lộ quan chức đường sắt Việt Nam hơn 700.000 USD để đổi lấy việc trúng thầu gói tư vấn trong Dự án đường sắt đô thị nội đô thành phố Hà Nội.
Đoàn Loan