Bồ Đào Nha - Hà Lan: Sự bất quá tam

Trong thành công của Bồ Đào Nha giờ đây không còn nhiều đóng góp của thế hệ vàng.

Đội bóng da cam biết rõ sự cuồng nhiệt của người hâm mộ cùng lợi thế sân nhà có thể biến thành con dao hai lưỡi như thế nào. 4 năm trước, Hà Lan đã được tận hưởng sự hưng phấn cực điểm cho tới tứ kết, trải qua 120 phút căng thẳng ở bán kết và sụp đổ vì tuyệt vọng khi không vượt qua nổi Italy để tiến vào trận đấu cuối cùng. Áp lực quá lớn khiến các cầu thủ không thể ghi bàn vào lưới Italy dù chơi hơn người trong suốt gần 90 phút (tính cả hai hiệp phụ). Thậm chí, Frank de Boer và Kluivert còn bỏ phí hai quả đá phạt đền, cuối cùng chịu thua Italy ở loạt đá luân lưu.

Có mặt tại bán kết năm nay, lại được chơi trên sân nhà, Bồ Đào Nha đang nắm giữ cơ hội đoạt danh hiệu đầu tiên trong lịch sử. Nhưng xin chớ quên hai bài học thất bại trước đây. Năm 1984, Platini của Pháp chấm dứt nỗ lực của đội bóng bán đảo Iberia ở phút 119. Nỗi dau tưởng chừng được xoa dịu 16 năm sau, khi Bồ Đào Nha gặp lại Gà trống Gaulois ở bán kết. Nhưng một danh thủ Pháp khác, Zidane, đã kết liễu giấc mơ của thế hệ vàng bằng bàn thắng phút 117.

Figo, cũng như những người cùng thời, từng làm rạng danh cho các CLB lớn tại nhiều giải đấu và được mệnh danh là một thế vàng mà bóng đá Bồ Đào Nha từng sản sinh. Nhưng tất cả những gì họ mang lại cho đội tuyển quốc gia là biệt danh "đội bóng của 10 tiền vệ", chơi rất đẹp mắt nhưng không thể chiến thắng. Hơn một thập kỷ cống hiến, trong số những tên tuổi ngày nào giờ chỉ sót lại 3 người đang tham dự Euro là Figo, Rui Costa và Fernando Couto. Trước sự cạnh tranh từ lớp đàn em, trước khi treo giầy giã từ sự nghiệp quốc tế, niềm khao khát toả sáng cháy bỏng hơn bao giờ hết trong tâm can Figo và những người bạn.

Bên cạnh Figo và Rui Costa hiện nay còn có những gương mặt trẻ trung và sung sức như Valente, Costinha, Maniche,... những người đã đưa Bồ Đào Nha trở lại thành điểm sáng trên bản đồ bóng đá châu Âu khi đoạt ngôi vô địch Champions League năm 2004. Nổi bật nhất trong số này là Deco, cầu thủ quyết tâm chứng tỏ quyết định khoác áo tuyển Bồ Đào Nha của anh là hoàn toàn đúng đắn dù mang quốc tịch Brazil. Deco cũng muốn cho thế hệ vàng thấy rằng anh xứng đáng được ca ngợi hơn là bị tẩy chay, bởi một lẽ đơn giản, sau khi thế hệ vàng ra đi, chính Deco và phần lớn đồng đội hiện nay sẽ tiếp tục nuôi dưỡng tương lai cho bóng đá Bồ Đào Nha.

Pháp, khắc tinh của Bồ Đào Nha, đã dừng chân ở tứ kết sau cú sốc thua Hy Lạp. Tự ái được ve vuốt và sự e ngại "dớp" đen giảm đi phần nào nhưng đừng bỏ qua sự cẩn trọng. Kể từ sau Pháp năm 1984, tất cả các đội chủ nhà đều vào tới bán kết và dừng chân lại đó. Bồ Đào Nha có thể tự hào về HLV Scolari, sức mạnh lớn nhất của đội. Từng giúp Brazil giành Cup vàng thế giới lần thứ năm, Scolari biết cách sửa chữa các khiếm khuyết của đội bóng qua từng trận. Nổi tiếng cứng rắn, ông sẵn sàng để Rui Costa và Couto ngồi dự bị hay thay Figo ra sân khi cần thiết.

Nhưng Bồ Đào Nha vẫn chưa thể khắc phục nhược điểm trong tấn công. Đội hiếm khi chơi tấn công thực sự, ngoài hiệp một trận gặp Nga vòng bảng và sau khi bị tuyển Anh dẫn bàn ở tứ kết. Trong tay "Big Phil" không có một tay săn bàn sắc bén. Trong số 6 bàn thắng của đội, mới chỉ có hai thuộc về các tiền đạo. Ngoài ra, có tới 5 bàn được ghi do công của các cầu thủ vào thay người. Chỉ có cặp trung vệ Andrade - Carvalho chơi càng lúc càng hiểu ý, làm giảm bớt phần nào nỗi lo khi phải đối đầu với Hà Lan đêm nay.

Cặp bài trùng của Hà Lan: Robben (trái) và Nistelrooy.

Cùng sử dụng đội hình 4-3-3 như Bồ Đào Nha, lối chơi của Hà Lan sắc bén hơn với Arjen Robben, cực kỳ nguy hiểm bên cánh trái, và Van Nistelrooy, đã ghi 4 trong số 6 bàn thắng của đội. Chỉ vắng một mình Frank de Boer do chấn thương, đội bóng xứ sở hoa tulip tin tưởng một suất bán kết chắc chắn thuộc về họ vì trong 2 giải đấu gần đây nhất, Euro 1996 và 2000, một trong số các đội nằm cùng bảng với Czech, đều vào tới trận đấu cuối cùng.

Ở trận tứ kết gặp Thuỵ Điển, Hà Lan thể hiện một lối chơi khá lì. Không còn ào ạt như một cơn lốc, Hà Lan giờ đã biết cách vượt qua áp lực tâm lý trong các cuộc đấu cân não trên chấm 11m. Cũng như Bồ Đào Nha, đây là lần thứ ba Hà Lan giành quyền vào bán kết, kể từ sau chiến thắng năm 1988. Một điều trùng hợp khác, cặp đấu đêm nay diễn ra giữa hai đội thất bại ở bán kết của giải lần trước, Hà Lan để thua Italy, còn Bồ Đào Nha thua Pháp. Những thất bại trong quá khứ, lối chơi của Hà Lan trận gặp Thụy Điển, bản tính của Scolari luôn coi trọng kết quả, cộng thêm sự mệt mỏi do cả hai đội đều phải vượt qua đối thủ bằng những loạt đá luân lưu tại tứ kết, tất cả dự báo về một trận đấu căng thẳng và quyết liệt hơn là những màn trình diễn đẹp mắt, dù hai bên đều sở hữu những cá nhân xuất sắc.

Đội hình xuất phát dự kiến:

Bồ Đào Nha (4-3-3): thủ môn Ricardo; hậu vệ Miguel, Ricardo Carvalho, Jorge Andrade, Nuno Valente; tiền vệ Costinha, Maniche, Deco; tiền đạo Luis Figo, Cristiano Ronaldo, Nuno Gomes.

Hà Lan (4-3-3): thủ môn Edwin van der Sar; hậu vệ Michael Reiziger, Wilfred Bouma, Jaap Stam, Van Bronckhorst; tiền vệ Seedorf, Edgar Davids, Philip Cocu; tiền đạo Van der Meyde, Van Nistelrooy, Arjen Robben.

Nguyên Thành