Trong tuyên bố đưa ra sáng qua, Ủy ban thường vụ nhất trí rằng Tân Cương là "nhiệm vụ quan trọng và cấp bách nhất", đồng thời cam kết sẽ "trừng trị nghiêm khắc" những kẻ gây rối, theo luật pháp.
Cảnh sát Trung Quốc triển khai ở Tân Cương. Ảnh: AP. |
Ông Hồ, Tổng bí thư đảng Cộng sản Trung Quốc, đã phải cắt ngắn lịch trình chuyến công du châu Âu và bỏ qua hội nghị G8 do tình hình bất ổn ở Tân Cương. Ông về tới Bắc Kinh chiều thứ tư và triệu tập họp ngay đêm đó.
Chính phủ sẽ "trấn áp những tội phạm nghiêm trọng, gồm tấn công, phá hoại, cướp bóc và đốt phá" đề ổn định trật tự xã hội và bảo vệ lợi ích của dân chúng, tuyên bố của Ủy ban thường vụ Bộ Chính trị Trung Quốc khẳng định.
Ủy ban ra lệnh cho giới chức "cô lập và trấn áp những thiểu số gây rối" và "đoàn kết và giáo dục đa số dân chúng".
"Những kẻ kích động, tổ chức bạo loạn sẽ bị trừng trị theo luật pháp. Những người tham gia bạo loạn cho bị kích động và dụ dỗ bởi các phần tử lý khai sẽ được giáo dục".
Bạo loạn ở Urumqi, thủ phủ khu Tự trị Tân Cương Duy Ngô Nhĩ, có động cơ chính trị, các nhà lãnh đạo Trung Quốc nhận định. Họ kêu gọi duy trì tình đoàn kết giữa các dân tộc.
Tân Cương là vùng đất tây bắc Trung Quốc, rộng khoảng 1,6 triệu km vuông, dân số 20 triệu người, trong đó một nửa là người Duy Ngô Nhĩ sống chung với một nửa kia là người Hán.
Bạo loạn bùng lên đêm 5/7, khi hàng trăm người cầm dao, gậy, đi đốt hàng trăm ôtô, phá các cửa hàng, đánh đập khiến 156 người chết và hơn 1.000 người bị thương. Hai ngày sau, một đợt bạo lực mới nảy sinh khi hàng trăm người khác cầm gậy gộc ra đường nhằm trả thù cho những người bị đánh trước đó. Chính quyền đã triển khai cảnh sát và quân đội để lập lại trật tự, bắt giữ 1.400 người để điều tra.
Chính quyền khu tự trị hôm qua thông báo những người chết và bị thương trong bạo loạn sẽ được bồi thường. Một ngân khoản trị giá 14 triệu USD đã được dành cho việc này.
Giới chức Trung Quốc cho biết tình hình ở Tân Cương đã được kiểm soát. Dân chúng đã trở lại nhịp sống cũ, nhưng đường phố vẫn còn vắng vẻ. Dù lệnh giới nghiêm vào ban đêm ở Urumqi, thủ phủ Tân Cương, đã được dỡ bỏ, giao thông vẫn bị hạn chế trên một số con phố lớn. Cảnh sát có vũ trang đứng gác hoặc tuần tra, xe bọc thép hiện diện trên phố và trực thăng lượn trên bầu trời.
Dân chúng tại Urumqi bắt đầu ra đường phố trở lại, song giới quan sát nhận thấy giao thông vào buổi sáng không mấy nhộn nhịp và ít xe buýt đi lại. Thành phố này có khoảng 1.000 xe buýt. 190 trong số này đã bị những kẻ bạo loạn đốt.
T. Huyền (theo Xinhua)