Một binh sĩ Ukraine đứng gác tại một chốt tuần duyên nổi ở thành phố cảng Mariupol hôm qua. Ảnh: Reuters
"Mọi người có thể nhìn thấy những gì Putin nói và làm", Dmytro Linkov, một chỉ huy của Lữ đoàn Azov, lực lượng tình nguyện ủng hộ chính phủ Kiev, nói khi đang đứng trên những rào chắn ở rìa thành phố chiến lược.
Chiều qua, các đồng đội của ông Linkov bị một lực lượng mà ông cho là "binh sĩ chính quy của Nga" tấn công ở lối vào phía đông thành phố, khiến ít nhất một người bị thương. Bốn người khác cũng đang mất tích khi họ bỏ lại quân bị và tháo chạy.
"Ngày hôm qua chúng tôi được báo sẽ có một lệnh ngừng bắn. Và ngày hôm nay, họ lại tiến sát hơn", ông nói.
Thậm chí khi chỉ còn ít giờ nữa Kiev sẽ bước vào cuộc đàm phán với lực lượng phiến quân nhằm chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu, vẫn có những nỗi lo lắng rằng phe nổi dậy, với sự hỗ trợ mà phương Tây tin là từ quân đội Nga, có thể đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công vào Mariupol.
"Có thể họ muốn thử chiếm Mariupol hôm nay", Linkov nói, đứng trước chốt kiểm soát. "Họ đang tiến gần hơn, có thể chỉ còn cách khoảng 20 km", ông nói. "Cách đây hai ngày, có khoảng 10 xe tăng, nhưng bây giờ? Ai mà biết được?".
Khi đêm xuống, tiếng rền vang của đạn pháo vang lên gần hơn, vỏ đạn rơi xuống cách chốt kiểm soát chỉ vài trăm mét.
Phương Tây và Kiev cáo buộc binh sĩ Nga đứng sau cuộc tấn công chớp nhoáng giúp lực lượng ly khai chiếm lại nhiều vùng lãnh thổ từ phe chính phủ trong những tuần gần đây. Kremlin bác bỏ cáo buộc này.
Tuy nhiên, Linkov cho hay ông nghi ngờ gì về việc các tay súng mà ông đang đối đầu là người Nga. Họ rất thông thạo vị trí của các xe bọc thép của quân chính phủ Ukraine đang bảo vệ thành phố. Ông tin rằng họ chắc chắn đang sử dụng công nghệ giám sát từ trên không.
"Chúng tôi có thể nhìn thấy rằng họ là người Nga, họ không phải là các phần tử ly khai hay khủng bố. Đó là quân đội Nga, chắc chắn là vậy", ông nói.
Ở trung tâm Mariupol, hàng trăm người dân lo lắng tổ chức tuần hành để yêu cầu tiếp viện nhằm chống lại những gì họ gọi là "những kẻ khủng bố Donbass" đang nỗ lực sáp nhập vùng phía đông vào Nga. Một số người sau khi đọc những tin đồn trên mạng xã hội thậm chí đang tính toán việc rời khỏi Mariupol.
Người dân Mariupol tuần hành ủng hộ chính phủ Ukraine. Ảnh: Reuters
Thống đốc ủng hộ Kiev của vùng Donetsk, Sergiy Taruta, đã có một chuyến thị sát ngắn tại các phòng tuyến quanh thành phố để động viên tinh thần của người dân. Bất chấp thông tin rằng quân đội Ukraine đang rút lui, ông cho hay động thái này cũng chỉ là một phần trong "các diễn biến thông thường".
Ở thị trấn Newport, cách đó khoảng 3.000 km, các lãnh đạo Kiev lại rất lạc quan rằng họ sẽ sớm chấm dứt được cuộc xung đột kéo dài 5 tháng qua bằng một thỏa thuận vào hôm nay.
Tổng thống Petro Poroshenko cho biết ông "lạc quan thận trọng" về việc xây dựng một thỏa thuận ngừng bắn với các phiến quân thông qua bên trung gian là tổ chức Hợp tác và An ninh châu Âu OSCE.
Poroshenko nói rằng lệnh ngừng bắn phụ thuộc vào cuộc họp nhóm tiếp xúc diễn ra hôm nay ở Minsk, Belarus. Theo đó, vào 14h giờ địa phương (11h GMT 5/9), ông sự kiến bắt đầu ra lệnh ngừng bắn song phương và hy vọng việc thực thi kế hoạch hòa bình sẽ sớm bắt đầu.
Alexander Zakharchenko, người đứng đầu nhà nước Cộng hòa Donetsk tự xưng, và Igor Plotnitsky, lãnh đạo của nhà nước Cộng hòa Luhansk tự xưng, tuyên bố trong một thông cáo rằng phe nổi dậy đã "sẵn sàng vào 15h (giờ địa phương) để ra lệnh ngừng bắn, nếu đạt được thỏa thuận và các đại diện của Ukraine ký một bản kế hoạch về giải pháp chính trị cho cuộc xung đột".
Tuy nhiên ở Mariupol, mặt trận mới của cuộc giao tranh, việc cuộc chiến này có chấm dứt dược hay không vẫn là một câu hỏi.
"Tôi nghĩ họ muốn chiếm Mariupol vì đây là thành phố lớn cuối cùng trong vùng còn ở dưới sự kiểm soát của chính phủ Ukraine", ông Linkov nói. "Chúng ta phải ngăn họ lại".
Vị trí thành phố Mariupol ở miền đông nam Ukraine. Đồ họa: BBC.
Anh Ngọc - Như Tâm (theo AFP)