Biến tre thành con vật độc đáo

Anh Võ Tân Tân, 46 tuổi, mất 2,5 tháng hoàn thành con ong làm từ tre dài hơn 2,2 m.

Sinh ra trong gia đình làm nghề thủ công mỹ nghệ từ tre, dừa nước ở xã Cẩm Thanh, tốt nghiệp đại học ngành Điện tử viễn thông, anh Tân trải qua nhiều nghề, đến năm 2012 thì về nhà nối nghiệp cha. Nhiều năm qua, anh gặt thành công khi làm xe đạp tre xuất khẩu ra nước ngoài.

Năm 2020 đại dịch Covid, cơ sở của anh Tân đóng cửa. Có thời gian rảnh rỗi, anh nảy ra ý tưởng làm con vật từ tre để trưng bày, sau đó có người nhiều đặt hàng.

Trong ảnh là con tôm dài hơn 4 m làm từ tre được thiết kế kiểu Module, các bộ phận tháo ra và lắp vào dễ dàng.

Anh Tân cùng thợ lắp ghép mô hình cầu Rồng từ tre. Sản phẩm này được đặt hàng trưng bày ở khách sạn. Quá trình làm khó khăn nhất là uốn cong tre tạo hình uốn lượn đều nhau.

Anh Tuấn, một người thợ, đang hoàn thành con cá từ nhiều nan tre. Anh cho biết quá trình chuẩn bị vật liệu phải đều nhau, sau đó uốn cong và lắp ghép. Tất cả đường cong, nét thẳng không được sai sót, nếu chênh nhau thì tạo hình sẽ mất cân đối.

Anh Tân (bên phải) cùng những người thợ hoàn thành hai con cá dài hơn 3 m. "Để sản phẩm đa dạng ngoài các loài vật, tôi sẽ nghiên cứu nhiều sản phẩm độc đáo khác", anh nói.

Sau 12 năm gắn bó với nghề tạo hình từ tre, cuối năm 2023 anh được Chủ tịch tỉnh Quảng Nam công nhận danh hiệu nghệ nhân.

Con đom đóm tre khổng lồ trưng bày tại xưởng.

Dựa trên nguyên mẫu con vật, anh Tân phóng đại tỷ lệ. Từng bộ phận đom đóm được người thợ làm bằng tre tính toán. Mắt đom đóm đan từ những nan tre uốn thành vòm, bên trong đặt thêm đèn để tạo hiệu ứng ánh sáng. Phần thân, chân bề mặt tre được đốt cháy để tạo sắc đen, vàng ngà... trông giống như con đom đóm thật.

Sau hơn 2 tháng chế tác, chim phượng hoàng dài hơn 4 m dần hình thành. Sản phầm này được khách đặt làm, dự kiến phải mất 4 tháng mới hoàn thành, giá hơn 100 triệu đồng.

Con cua cao hơn 2,2 m được anh Tân cùng những người thợ hoàn thành. Mỗi con vật tùy theo kích thức, nhỏ làm từ vài ngày, lớn mất vài tháng mới hoàn thành, giá thành từ 40 đến 140 triệu đồng.

Con tôm dài hơn 4 m được anh Tâm làm đưa đi trình diễn ở phố cổ Hội An. Để hoàn thiện sản phẩm, anh Tân và những người thợ mất 2,5 tháng, tốn khoảng 50 cây tre.

Theo những người thợ, các loài cá dễ làm, riêng loài giáp xác làm khó hơn. Để dễ dàng vận chuyển, anh Tân áp dụng nguyên tắc thiết kế module. Các phần nhỏ độc lập sẽ được đóng gói để chuyển đến cho khách hàng. Họ chỉ cần xem qua hướng dẫn và lắp ráp dễ dàng.

Chim cú mèo cao khoảng nửa mét đậu trên cành. Mỗi con vật được anh Tân tạo đèn phía trong để thu hút người xem khi trưng bày.

"Làm con vật bằng tre cần tính kiên trì và tỉ mẩn. Người thợ kỳ công nghiên cứu cho ra kích thước chuẩn từng phần, sao cho khi khớp nối, mô hình mới cân đối", anh nói.

Cơ sở của anh Tân không chỉ sản xuất đồ lưu niệm, thủ công mỹ nghệ và vật dụng gia đình bằng tre mà còn thu hút khách du lịch. Trung bình mỗi ngày cơ sở đón 10 khách đến trải nghiệm, giá vé 800.000 đồng/người.

Chị Ortal (trái), du khách đến từ Israel, chọn một ống tre tự tay vẽ hình. "Tôi thích thú các sản phẩm ở đây, nhất là con vật được làm từ tre rất độc đáo", chị nói.