 |
|
Công trình này một lần nữa chứng tỏ tính đa năng của tế bào gốc phôi: nó có thể phát triển thành mọi loại mô trong cơ thể. |
Nếu được, thành công này sẽ mở ra khả năng có thể tạo trứng người với số lượng lớn trên một đĩa thí nghiệm thay vì phải phụ thuộc vào người hiến như hiện nay. Còn theo nhà nghiên cứu Jose Cibelli của Đại học bang Michigan (Mỹ), công trình trên cũng sẽ thúc đẩy các nghiên cứu về chứng vô sinh, sự hiểu biết về thời kỳ mãn kinh và thậm chí giúp hoàn thiện quá trình nhân bản.
Cho tới nay, đã có một vài nhóm nghiên cứu thử tạo ra trứng từ các tế bào gốc phôi, nhưng rất hiếm khi thành công. Biện pháp quen thuộc của họ là tìm kiếm các tác nhân hoá học đặc biệt để kích thích tế bào gốc phôi phát triển thành trứng.
Trong công trình đột phá của mình, Han Schöler và cộng sự, Đại học Pennsylvania (Mỹ), đã sử dụng một cách thức đơn giản hơn nhiều, là cho các tế bào gốc phôi phát triển trong điều kiện bình thường, nhưng ở mật độ cao.
Trong môi trường này, một số tế bào tách ra khỏi đĩa thí nghiệm và co cụm lại thành các tập đoàn trôi nổi. Bình thường, hầu hết các nhà nghiên cứu sẽ hớt bỏ chúng đi, nhưng Karin Hübner, một thành viên trong nhóm của Schöler, đã giữ lại những khối tế bào này, và đặt chúng sang một đĩa mới. Cô phát hiện thấy trong 4 ngày, chúng sinh sôi cực kỳ nhanh chóng. Và khi đã rõ hình dạng, các khối trông giống như cấu trúc của một buồng trứng tí hon, với các tế bào nhỏ nuôi dưỡng một tế bào lớn hơn, mà về sau sẽ phát triển thành trứng.
Schöler và cộng sự không chỉ theo dõi hình thái của các khối tế bào, mà còn quan sát động thái của các gene chủ chốt của chúng. Họ nhận thấy chúng hoạt động đúng như dự kiến trong quá trình phát triển của trứng.
Các buồng trứng tí hon trên thậm chí còn bắt đầu sản ra những hoóc môn giống như estradiol, với mức độ tương tự như trong các chu kỳ kinh nguyệt. Điều đáng nói hơn nữa là khi nhóm nghiên cứu bổ sung hoóc môn gonadotropin vào các "buồng trứng" này, một tế bào trứng trong đó sẽ bị tách ra, giống như hiện tượng rụng trứng vậy.
Schöler cho biết bản thân những quả trứng trông rất bình thường, cả về hình dáng, kích cỡ và hoạt động của gene. Nếu được nuôi dưỡng thêm trong vài này, chúng cũng trải qua quá trình tự phân chia và hình thành các cấu trúc tương tự như phôi (đây được gọi là quá trình sinh sản đơn tính), chứng tỏ trứng có chức năng hoàn toàn bình thường.
Kế hoạch tiếp theo của Schöler là thử nghiệm xem liệu những quả trứng này có thể được thụ tinh bằng tinh trùng hay không. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu khác cảnh báo rằng, họ sẽ phải thực hiện rất nhiều nghiên cứu nữa trước khi có thể tạo ra trứng người thật sự theo phương pháp trên.
B.H. (theo NewScientist)