Hội nghị Ngoại trưởng các nước ASEAN thường niên khai mạc hôm nay tại thủ đô Brunei Darussalam của Brunei. Hội nghị sẽ kéo dài đến hết ngày 2/7 với sự tham gia của các nước Mỹ, Nga, Nhật Bản, Trung Quốc và các nước châu Á-Thái Bình Dương khác, trở thành nơi thảo luận nhiều vấn đề nóng bỏng của thế giới.
Như các cuộc thảo luận trước đó trong khu vực, vấn đề tranh chấp trên biển với việc Trung Quốc ngày càng thể hiện mạnh mẽ tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ Biển Đông, khiến các nước láng giềng lo ngại, trở thành nội dung thảo luận trọng tâm của hội nghị.
Ngay trước cuộc họp, truyền thông nhà nước Trung Quốc hôm qua lên tiếng cảnh báo Philippines rằng thách thức của Manila có thể khiến Bắc Kinh phải hành động.
"Nếu Philippines tiếp tục khiêu khích Trung Quốc... thì một cuộc phản công sẽ là khó tránh khỏi", People's Daily viết.
Trước đó, Philippines nhiều lần chỉ trích Trung Quốc "bắt nạt" và có những phản ứng cứng rắn trước những hành động của Trung Quốc trên biển trong thời gian gần đây.
"Không hề có chỗ cho những ngôn từ khiêu khích như vậy trong mối quan hệ giữa các quốc gia văn minh. Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc trở thành thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines Raul Hernandez đáp lại bài xã luận của People's Daily.
Trong hơn một thập kỷ qua, ASEAN cố gắng đảm bảo sự đồng thuận từ Trung Quốc để ký kết Bộ Quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông. Trung Quốc từ chối Bộ Quy tắc, cảnh giác trước bất kỳ hành động nào làm suy yếu tuyên bố chủ quyền của nước này trên biển.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Indonesia Marty Natalegawa cho biết ASEAN sẽ tiếp tục thúc đẩy đàm phán với Trung Quốc trong cuộc họp tại Brunei lần này. Ông cho biết Bộ Quy tắc tuy không phải "cây đũa thần" để giải quyết mọi việc, tuy nhiên là rất quan trọng để tránh xảy ra xung đột.
"Chúng tôi cần quản lý và ngăn chặn những bước đi sai lầm và những hành động, phản ứng không mong muốn vì vấn đề mà chúng tôi có những bất đồng và tranh cãi nảy lửa", ông Natalegawa phát biểu hôm qua.
"Nguy cơ này là rất lớn, cảnh tượng như trong một tình trạng hỗn loạn và không có pháp luật", ông nói thêm.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry dự kiến sẽ có những cuộc gặp với người đồng cấp của Nga, ông Sergei Lavrov cũng như Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị.
Mỹ đang rất tức giận với Nga và Trung Quốc trong những tuần qua vì vụ việc của cựu nhân viên CIA Edward Snowden, người tiết lộ các thông tin tình báo của Mỹ. Snowden đã rời khỏi đặc khu hành chính Hong Kong của Trung Quốc và đang ở sân bay Nga, trong khi Mỹ ra lệnh truy nã và buộc tội gián điệp với Snowden.
Ngoài vấn đề Biển Đông, sự việc khói độc hại từ vụ cháy rừng của Indonesia lan sang nhiều nước láng giềng cũng sẽ là nội dung được đề cập tới trong chương trình nghị sự của hội nghị.
Vũ Hà