Căng thẳng hai bờ eo biển Đài Loan tiếp tục gia tăng, sau khi hải quan Trung Quốc cho hay nhiều lần phát hiện rệp sáp trong na và quả roi nhập khẩu từ Đài Loan và yêu cầu chi cục Quảng Đông cũng như mọi chi cục khác ngừng thông quan các sản phẩm này kể từ 20/9.
Na Đài Loan. Ảnh: Chính quyền thành phố Đài Đông
Người đứng đầu cơ quan nông nghiệp Đài Loan Chen Chi-chung cáo buộc Trung Quốc hành xử đơn phương mà không đưa ra bằng chứng khoa học, đồng thời chỉ trích Bắc Kinh đưa ra tuyên bố này vào thời điểm Tết Trung Thu truyền thống, dịp nhu cầu hoa quả của người dân đại lục tăng vọt.
Ông Chen cho hay Đài Loan chỉ nhận được thông báo ngừng nhập na, roi từ phía Trung Quốc đại lục vào sáng 19/9, một ngày trước khi quyết định có hiệu lực, khẳng định hòn đảo "không thể chấp nhận" động thái này.
Lệnh cấm của Trung Quốc được đưa ra vài ngày sau khi truyền thông Mỹ đưa tin các quan chức chính quyền Joe Biden đang xem xét việc đổi tên Văn phòng Đại diện Văn hóa và Kinh tế Đài Bắc ở Washington thành "Văn phòng Đại diện Đài Loan", động thái vấp phải sự phản đối của Trung Quốc. Một số chuyên gia quốc tế dự đoán đây có thể là "lời cảnh báo kinh tế" của Bắc Kinh đối với Đài Bắc liên quan đến ý định đổi tên trên.
Đài Loan tuyên bố sẽ kiện Trung Quốc ra Tổ chức Thương mại Quốc tế (WTO) theo cơ chế giải quyết tranh chấp nếu Bắc Kinh không đáp ứng yêu cầu giải quyết theo khuôn khổ song phương của Đài Bắc trước ngày 30/9.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết, đồng thời phản đối mọi động thái của các nước tăng cường quan hệ ngoại giao với hòn đảo. Quân đội Trung Quốc gần đây cũng thường xuyên triển khai máy bay, tàu chiến áp sát hòn đảo.
Lãnh đạo cơ quan ngoại giao Đài Loan Joseph Wu đăng bài tweet, cáo buộc ngoài đe dọa quân sự, Trung Quốc đang "vũ khí hóa thương mại" và động thái này khiến người khác nghi ngờ tuyên bố muốn tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) của Bắc Kinh tuần trước.
"Trung Quốc muốn gia nhập CPTPP có tiêu chuẩn cao ư? Đùa đấy à?" Wu viết.
Na là đặc sản Đài Loan, phần lớn sản lượng tiêu thụ ở nội địa. Hòn đảo này cũng là vùng trồng xoài nổi tiếng. Đây là lần thứ hai trong năm nay Trung Quốc ngừng nhập khẩu trái cây từ Đài Loan. Hồi tháng 2, Bắc Kinh cấm nhập khẩu dứa từ hòn đảo với lý do có "sinh vật gây hại" trong loại quả này.
Hồng Hạnh (Theo Reuters)