Một hoạt động tuyên truyền về tác hại của khói thuốc lá của học viên Đại học Y tế công cộng. Ảnh: B.T. |
Quy định nghiêm khắc này là một trong những yếu tố giúp đơn vị này trở một trong ba "ngôi trường không khói thuốc".
Ngoài ra, Đại học Y tế công công cộng và Trung cấp Cảnh sát nhân dân cũng là hai trong số hơn 200 trường đại học, cao đẳng ở nước ta tuyệt đối "nói không" với thuốc lá. Buổi hội thảo sáng nay tại Đại học Y tế công cộng là cơ hội để các trường cùng nhau chia sẻ kinh nghiệm xây dựng ngôi trường không khói thuốc hiện nay.
Thầy Văn Dự, phó hiệu trưởng Đại học Công nghệ Kỹ thuật TP HCM cho biết: "Điều quan trọng nhất để loại hẳn thuốc lá khỏi trường học là trường phải thật quyết tâm thực hiện điều này, chứ còn chỉ nêu quy định cấm đoán theo phong trào thì đâu sẽ lại vào đấy thôi".
Theo lời thầy kể, từ trước năm 1995, trường Đại học Công nghệ Kỹ thuật TP HCM đã quy định cấm hút thuốc lá nhưng việc thực hiện không nghiêm, nhiều sinh viên và cả giáo viên vẫn nhả khói trong phòng học, ở hành lang hay căng tin...
Thế nhưng, một sự cố xảy ra vào ngày 27/8/1999 đã làm tình hình thay đổi hẳn.
Hôm đó, bác thủ thư của trường đi sớm hơn thường lệ (khoảng 6 rưỡi) và vừa mở cửa văn phòng thư viện trường thì thấy có khói trắng bốc ra nghi ngút. Quá hoảng, bác gọi thêm bảo vệ vào và phát hiện, nguồn phát ra luồng khói là bàn làm việc của thầy phó phòng thư viện. Thì ra, chiều hôm trước, thầy vừa làm việc vừa hút thuốc, rồi trước khi ra về lại cẩn thận đổ hết các tàn thuốc vào thùng rác dưới gầm bàn. Không ngờ mẩu thuốc đã âm ỉ cháy trong đó, lan lên làm xám đen và thủng một lỗ to chiếc bàn, bàn phím của máy tính cũng bị cháy, cong queo...
Sau chuyện này, cả trường càng nhận rõ nhiều tác hại khác của thuốc lá mà từ trước đến nay ít ai nghĩ tới và càng quyết tâm loại nó ra khỏi chốn giảng đường.
Các đội tuyên truyền phát thanh hằng ngày về các hoạt động phòng chống hút thuốc, đưa thông tin, hình ảnh về tác hại của khói thuốc đến từng người, đề ra các quy định chặt chẽ về việc cấm hút thuốc ở mọi khu vực, từ lớp học đến căng tin, ngoài sân... và ra chế tài nghiêm khắc: Sẽ buộc thôi học đối với sinh viên và buộc thôi dạy đối với giáo viên nếu phát hiện người đó đang hút thuốc, đồng thời thông báo sẽ không tiếp khách hút thuốc.
Sau khi nội quy đưa ra, một số giáo viên đề nghị trường có một phòng nhỏ cho các thầy hút thuốc trong giờ giải lao, để không ảnh hưởng đến mọi người (như ở sân bay, nhà ga vẫn có) nhưng ban giám hiệu kiên quyết từ chối.
Thầy Dự cho biết thêm, từ năm 1999 đến nay, Đại học Công nghệ Kỹ thuật TP HCM đã phải cho thôi học nhiều sinh viên, chấm dứt hợp đồng với một giáo viên, kỷ luật và hạ lương một bảo vệ đều vì những người này hút thuốc trong trường.
Và từ tháng 6/2005 đến nay, không còn thấy ai hút thuốc hay tìm thấy mẩu tàn thuốc lá nào trong trường nữa.
Nếu như nghiêm khắc triệt để là yếu tố giúp Đại học Công nghệ Kỹ thuật TP HCM thành công trong việc nói "không" với thuốc lá thì sự mềm dẻo, đoàn kết trong công tác tuyên truyền, thuyết phục lại là bí quyết của Đại học Y tế công cộng. Trường này cũng đưa ra nội quy sẽ phạt 100.000 đồng với bất kể ai hút thuốc lá trong khuôn viên trường, dù đó là học viên, giáo viên hay khách tới chơi... Ngoài ra, trường còn thành lập đội xung kích và câu lạc bộ "hãy nói không với thuốc lá" để vừa tuyên truyền, vừa phát hiện các hành vi vi phạm.
Tiến sĩ Lê Vũ Anh, hiệu trưởng Đại học Đại học Y tế công cộng khẳng định, thước đo cho ngôi trường không khói thuốc không chỉ là việc các hành lang, các phòng học đều dán pa-nô, áp phích "không hút thuốc" và không có mẩu thuốc lá nào, mà điều quan trọng là tất cả mọi người trong trường đều biết "sợ" thuốc lá và những tác hại của nó với sức khoẻ.
Hội Y tế công cộng cho biết, từ năm 2004, Bộ Giáo dục Đào tạo đã chú trọng xây dựng mô hình trường học không thuốc lá với nhiều hoạt động như xây dựng góc truyền thông, tăng cường giáo dục học sinh về tác hại của khói thuốc, quy định cấm giáo viên và cán bộ hút thuốc trong trường học... Tuy nhiên, việc này vẫn chưa hiệu quả vì hầu như các trường mới chỉ tập trung vào việc đưa ra quy định cấm học sinh hút thuốc chứ chưa có biện pháp thực hiện triệt để.
Sau lần hội thảo chia sẻ kinh nghiệm này, mô hình "Ngôi trường không thuốc lá" sẽ được nhân rộng tại nhiều trường đại học, cao đẳng khác ở các tỉnh, thành phố trong nước.
Minh Thùy