Sáng 24/9, TAND Hà Nội tiếp tục phần tranh tụng tại phiên xét xử vụ đại án tiêu cực xảy ra ở OceanBank. Dù nhiều luật sư muốn được trình bày ý kiến song HĐXX yêu cầu dừng vì cho rằng "còn nhiều thời gian đối đáp". Đại diện VKS sau đó đã đối đáp lại tất cả những vấn đề các luật sư trước đó.
Trong phần trình bày chừng 30 phút, công tố viên đánh giá nhiều luật sư đã dùng "ngôn từ "quá khổ" so với khả năng lắng nghe của chúng tôi". Đại diện VKS nói trước "có thể sẽ không đối đáp" với một số vấn đề luật sư yêu cầu được tranh tụng.
Công tố viên: Tôi không muốn làm tổn thương luật sư
Bác lại hầu hết lời bào chữa của các luật sư, công tố viên tái khẳng định việc kết tội các bị cáo có hành vi Cố ý làm trái quy định quản lý của nhà nước có căn cứ. "1.500 tỷ đồng chi lãi ngoài hợp đồng lấy từ các tài khoản phục vụ cho ngân hàng, được chi và hoàn ứng không có chứng từ, hóa đơn hợp lệ. Việc chi lãi ngoài cũng không có chứng từ hợp lệ, không có khả năng thu hồi thì xác định đó là thiệt hại", đại diện VKS nêu quan điểm.
Theo công tố viên, quá trình xác định hành vi phạm tội của các bị cáo phải dựa trên nhiều nguồn chứng cứ. Kết luận giám định của Ngân hàng nhà nước cũng chỉ là một trong những nguồn chứng cứ được xem xét. Trong kết luận giám định, số tiền thiệt hại đã giảm trừ hơn 200 tỷ được các bị cáo hoàn ứng.
Bị cáo Hà Văn Thắm. Ảnh: Phạm Dự
Phân tích sâu hơn về hành vi cố ý làm trái của lãnh đạo OceanBank, đại diện VKS đánh giá cựu chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm đã có những "động cơ mang tính cá nhân" nên chỉ đạo toàn hệ thống chi lãi vượt trần. "Hàng ngàn tỷ đồng được chi cho các cá nhân, lãnh đạo tổ chức có nguồn tiền gửi, trong số này có tiền của nhà nước. Giai đoạn hai của vụ án sẽ làm rõ ai chiếm đoạt? Hà Văn Thắm và các đồng phạm đã tiếp tay cho tham ô, phải bị lên án, xử lý".
Trước việc các bị cáo, luật sư nêu quan điểm bào chữa trong giai đoạn khó khăn OceanBank phải chấp nhận làm trái để cứu nhà băng và đề nghị phải được miễn trừ trách nhiệm hình sự, đại điện VKS khẳng định: Không nhà nước nào chấp nhận tổ chức, cá nhân rõ ràng biết trái pháp luật mà vẫn làm.
Đối đáp lại việc trong phần tranh tụng một số luật sư viện dẫn trong giai đoạn đó có nhiều ngân hàng cũng vi phạm và "đưa ra yêu sách, yêu cầu", công tố viên nói: "Tôi không muốn làm tổn thương luật sư nhưng đó là những yêu cầu khiếm nhã, không có văn hóa tranh luận tại phiên tòa".
Về hành vi Lạm dụng chức vụ quyền hạn của cựu tổng giám đốc Nguyễn Xuân Sơn, theo đại diện VKS, các việc làm vi phạm pháp luật của ông này đã thoả mãn việc cấu thành tội danh. Việc ông Sơn đang bị điều tra trong ba vụ án khác không sẽ ảnh hưởng tới trách nhiệm hình sự bị quy kết trong vụ án này.
Bị cáo Nguyễn Xuân Sơn. Ảnh: Phạm Dự
Trong thương vụ cho vay trái quy định gây thất thoát 500 tỷ đồng, đại diện VKS đánh giá chỉ có duy nhất cựu tổng giám đốc Nguyễn Văn Hoàn "không biết gì" về những toan tính, mưu kế giữa bà Phấn (đại diện nhóm cổ đông lớn tại Ngân hàng Đại Tín), ông Phạm Công Danh (chủ tịch tập đoàn Thiên Thanh) và cựu chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm.
Theo VKS, dòng tiền 500 tỷ đồng đi lòng vòng từ OceanBank cuối cùng về bà Phấn nên nữ đại gia này phải có trách nhiệm bồi thường.
Nhiều vấn đề khác, công tố viên cho rằng căn cứ nêu ra đã rõ nên không tranh luận lại, chỉ đề nghị Toà xem xét theo đề nghị của cơ quan này về trách nhiệm dân sự của một số bị cáo để có bản án phù hợp, khách quan.
Luật sư: Không hài lòng với đối đáp của VKS
Ngay sau khi VKS dừng phần đối đáp, luật sư Hoàng Huy Được (bảo vệ cho 10 bị cáo) đã xin được tranh luận lại. Ông cho biết có tới năm câu hỏi mình đã nêu ra hôm qua song không được trả lời.
Khi luật sư nêu về Thông tư 02 của Ngân hàng Nhà nước và thắc mắc trước việc Ngân hàng Nhà nước mua OceanBank với giá 0 đồng, thẩm phán Trương Việt Toàn nói: "Tòa nói biết việc Ngân hàng Nhà nước mua tượng trưng với giá 0 đồng và thực tế đã bỏ ra bao nhiêu tiền, nhưng đây là bí mật nhà nước nên không thể công bố". Thẩm phán thông báo, theo báo cáo tài chính, tín tới ngày 31/12/2016 lỗ lũy kế của Oceanbank hơn 15.000 tỷ đồng.
Luật sư Được vẫn không hài lòng với câu trả lời, tiếp tục cho rằng kết luận giám định của Ngân hàng Nhà nước vẫn không đảm bảo. Ông Được cũng phản bác lại quan điểm của VKS cho rằng luật sư ‘tranh luận không văn hóa’.
Bị cáo Hà Văn Thắm nêu 5 vấn đề đòi sự công bằng
Cựu chủ tịch Hà Văn Thắm trình bày lúc tạm giam, có nhận được lời khuyên hãy khởi kiện Nguyễn Xuân Sơn vì chiếm đoạt tiền. Tuy nhiên, ông không làm.
Với khoản vay 500 tỷ đồng liên quan bà Sáu Phấn và ông Phạm Công Danh, ông Thắm cho rằng nếu không phải hợp đồng tín dụng thực sự thì "chỉ cần 5 phút chỉ đạo cấp dưới là có ngay". Bị cáo Thắm nói VKS chưa ghi nhận việc mình thay đổi lời khai sau luận tội, xin được hưởng tình tiết giảm nhẹ vì thành khẩn khai báo.
Khoản 20 tỷ đồng ông Ninh Văn Quỳnh (cựu kế toán trưởng PVN) nhận từ ông Sơn, Hà Văn Thắm cho rằng "không liên quan tới OceanBank".
Bị cáo Hà Văn Thăm cho rằng có 5 vấn đề chưa công bằng với bản thân khi VKS luận tội. Thứ nhất, sự công bằng trong xử lý giữa OceanBank với các ngân hàng khác. Thứ hai, sự công bằng giữa các cổ đông nhà nước với cổ đông cá nhân. Thứ ba, sự công bằng trong các mức án, bởi mình "đang bị tuyên mức án vĩnh viễn". Thứ tư, sự công bằng giữa các bị cáo ở nhóm tội tham ô, chiếm đoạt. Ông Thắm cũng xin xem xét tội danh này của mình vì cùng có hành vi như Nguyễn Xuân Thắng (nguyên phó giám đốc khối khách hàng lớn của OceanBank) nhưng ông Thắng lại bị xử lý về tội Cố ý làm trái với mức phạt nhẹ hơn.
Thứ 5, ông Thắm xin xem xét việc bị quy kết phạm tội Tham ô tài sản vì "không có tội". "Nếu có tội thì cũng không công bằng vì giúp sức quá mờ nhạt, bị đề nghị mức án chung thân thì quá nặng", ông nói.
HĐXX sau đó bất ngờ thông báo kết thúc phần tranh luận, chuyển sang nghị án. Chiều nay, các bị cáo sẽ nói lời sau cùng.