Trong hơn một năm qua, quan chức y tế công cộng tỉnh New Brunswick đã theo dõi cụm 43 bệnh nhân ở vùng Acadian nghi mắc bệnh thần kinh không rõ nguyên nhân.
Trong tài liệu bị rò rỉ tuần trước, cơ quan y tế tỉnh yêu cầu bác sĩ cảnh giác với triệu chứng tương tự bệnh Creutzfeldt-Jakob (CJD), một bệnh hiếm gặp làm thoái hóa não và gây tử vong. "Chúng tôi đang hợp tác với các nhóm và chuyên gia từ các quốc gia khác nhau, song hiện chưa thể xác định nguyên nhân", tài liệu cho hay.
Một số triệu chứng, gồm mất trí nhớ, các vấn đề về thị lực và co giật bất thường đã thu hút sự chú ý của mạng lưới giám sát CJD của Canada. Dù có những điểm tương đồng ban đầu, không có trường hợp nào được xác nhận mắc CJD. "Chúng tôi không có bằng chứng nào cho thấy đó là bệnh CJD", tiến sĩ Alier Marrero, nhà thần kinh học dẫn đầu cuộc điều tra tại New Brunswick, cho biết.
Một nhóm nghiên cứu, gồm các nhà khoa học liên bang, đang nỗ lực xác định liệu đây có phải là một hội chứng thần kinh chưa từng được ghi nhận, hay một loạt bệnh không liên quan tới nhau nhưng từng được ghi nhận và thậm chí có thể điều trị.
Theo tiến sĩ Marrero, bệnh nhân ban đầu xuất hiện những cơn đau, co giật và thay đổi hành vi không thể giải thích. Tất cả triệu chứng này đều có thể dễ dàng đưa tới chẩn đoán lo lắng hoặc trầm cảm.
Nhưng sau 18-36 tháng, bệnh nhân bắt đầu bị suy giảm nhận thức, teo cơ, chảy nước dãi và nghiến răng. Một số bệnh nhân cũng bắt đầu gặp ảo giác đáng sợ, gồm cảm giác côn trùng bò trên da.
Marrero và nhóm của ông tiến hành nghiên cứu sâu rộng bệnh sử của một bệnh nhân mới trong cụm ở New Brunswick, cùng một loạt xét nghiệm gồm chụp cộng hưởng từ não bộ, xét nghiệm chuyển hóa, độc chất và cột sống, để loại trừ các bệnh như sa sút trí tuệ, rối loạn thoái hóa thần kinh, rối loạn tự miễn dịch và các bệnh nhiễm trùng.
Chỉ một trường hợp tương tự được ghi nhận năm 2015, nhưng có 11 trường hợp năm 2019 và 24 trường hợp năm 2020. Các nhà nghiên cứu tin rằng 5 người đã chết vì căn bệnh này.
"Chúng tôi chưa từng ghi nhận cụm bệnh thần kinh khó chẩn đoán như thế này trong 20 năm qua", Michael Coulthart, người đứng đầu mạng lưới giám sát CJD của Canada, cho biết.
Phần lớn các trường hợp liên quan bán đảo Acadian, khu vực dân cư thưa thớt ở phía đông bắc của tỉnh. Tổng số ca bệnh trong cụm thấp, nhưng dân số ở New Brunswick chưa đến 800.000 người. Quan chức y tế từ chối tiết lộ nơi ở của từng bệnh nhân.
Marrero và nhóm của ông đã tham khảo ý kiến các chuyên gia thần kinh học, sức khỏe môi trường, dịch tễ học thực địa, động vật học và độc chất học để hiểu rõ hơn điều gì có thể gây ra căn bệnh bí ẩn này. Một nhóm nghiên cứu đang xác định liệu có mối liên hệ nào giữa các trường hợp này hoặc bất kỳ nguyên nhân môi trường nào, gồm nguồn nước, thực vật và côn trùng.
"Chúng tôi không biết điều gì gây ra căn bệnh này. Những gì chúng tôi thấy bây giờ là đang có thêm nhiều bệnh nhân", Marrero nói.
Tin tức về căn bệnh bí ẩn làm dấy lên lo ngại, nhưng các chuyên gia cảnh báo không nên đưa ra kết luận sớm. Câu chuyện cũng cho thấy thực tế đáng lo ngại của y học: chẩn đoán bệnh thường là nhiệm vụ rất khó khăn và đầy ẩn số. Các bác sĩ chuyên khoa thần kinh thường áp dụng nhiều phác đồ điều trị khi không rõ nguyên nhân gốc rễ của bệnh. Bệnh nhân có thể hồi phục theo cách nào đó và bác sĩ không thể biết họ đã mắc bệnh gì.
Huyền Lê (Theo Guardian)