Hai tuần nay, tủ thuốc của gia đình chị Lan, 37 tuổi, ở Hoàng Mai, đựng đầy các loại thuốc uống, nhỏ mắt. Bệnh bắt đầu xuất hiện ở bé trai 11 tuổi, sau đó lây cho người em 8 tuổi. Khám tại Bệnh viện Mắt Trung ương, các em được chẩn đoán viêm kết mạc cấp, hay còn gọi đau mắt đỏ.
"Tưởng bệnh đơn giản, nhưng điều trị rất dai dẳng, bất tiện. Các bé phải nghỉ học hai tuần nay", người mẹ nói, hôm 23/8.
Con chị Lan là hai trong 2.500 trường hợp bị đau mắt đỏ đến khám tại Bệnh viện Mắt Trung ương trong ba tuần đầu tháng 8, cao gấp đôi so với tháng 6. PGS.TS Lê Xuân Cung, Trưởng khoa Giác mạc, nhận định hiện Hà Nội và một số tỉnh lân cận xuất hiện dịch viêm kết mạc cấp. Bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm như viêm giác mạc, viêm loét giác mạc, thường xảy ra ở người có sức khỏe yếu, cụ già, trẻ nhỏ.
Tương tự, một tháng trở lại đây, khoa Mắt, Bệnh viện Nhi Trung ương, cũng tiếp nhận gần 50 ca viêm kết mạc cấp. Trong đó, 10-20% trẻ gặp biến chứng nặng như trợt giác mạc (trầy xước).
Bác sĩ Lưu Quỳnh Anh, Phó trưởng khoa Mắt, cho biết bệnh viêm kết mạc cấp là tình trạng viêm phần lòng trắng trong suốt của mắt (kết mạc nhãn cầu và mi mắt), thường xuất hiện vào mùa xuân hè, dễ lây lan thành dịch.
Bệnh khởi phát 3-7 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây, triệu chứng là xung huyết kết mạc (đỏ mắt), kích thích chảy nước mắt, mắt có nhiều ghèn rỉ (có thể rỉ trắng, tiết tố dính nếu bệnh do virus; hoặc có thể rỉ xanh – vàng nếu do bội nhiễm vi khuẩn). Ở trẻ nhỏ kèm viêm mũi, họng, sốt.
Đặc biệt, ở trẻ em, bệnh nguy cơ xuất hiện giả mạc (là một lớp màng trắng, mỏng phủ lên trên kết mạc gây chảy máu, khiến bệnh lâu khỏi hoặc gây tổn thương giác mạc). Một số ít trường hợp có thể bội nhiễm gây biến chứng viêm loét, ảnh hưởng thị lực lâu dài của trẻ.
Dịch viêm kết mạc thường do virus gây ra, 80% là adenovirus; còn lại là virus herpes, thủy đậu, poxvirus... Trẻ lây bệnh qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ mắt, mũi, miệng của người bệnh, hoặc dụi tay vào mắt, sử dụng chung đồ cá nhân.
Một bệnh nhi bị đau mắt đỏ. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Với trẻ nhỏ bị viêm kết mạc cấp, đặc biệt trường hợp bệnh nặng, người chăm sóc cần ngăn không cho trẻ dụi tay vào mắt. Cố gắng tra thuốc vào mắt và dỗ trẻ không khóc để không rửa trôi thuốc ra ngoài. Tuân thủ đúng những khuyến cáo của bác sĩ về điều trị, chăm sóc mắt và đưa trẻ tái khám đúng hẹn, hoặc khám ngay khi có bất thường.
Để phòng tránh, cần hạn chế dụi tay vào mắt, mũi, miệng; rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn tay. Nếu mắt chảy nhiều nước, có nhiều ghèn rỉ, cần sử dụng khăn giấy hoặc bông gạc y tế (một lần) để vệ sinh, sau đó bỏ vào thùng rác có nắp đậy, tránh tạo nguồn lây cho gia đình và người xung quanh; sát khuẩn tay sau khi vệ sinh mắt.
Ngoài ra, không đeo kính áp tròng khi đang bị viêm kết mạc. Người bệnh sử dụng riêng các vật dụng cá nhân như thực phẩm, chậu, khăn rửa mặt, chăn, gối ngủ. Hạn chế tiếp xúc ở nơi đông người.
Lê Nga