Phút 95 trận tiếp Milan ở vòng 15 Serie A ngày 3/12/2017, tỷ số đang là 1-2 nghiêng về đội khách, và Bevenento được hưởng một quả đá phạt. Thủ môn Benevento, Alberto Brignoli chạy thẳng sang vòng cấm đối phương với hy vọng mong manh, giật lại một điểm cho đội nhà. Đó là khoảnh khắc mà bao nhiêu áp lực dồn nén bây lâu đã được giải tỏa. "Điên rồ" chính là từ ngữ lột tả chân thực nhất cảm xúc vào lúc ấy.
Pha làm bàn của Brignoli năm 2017.
Benevento bước vào tháng 12 với tư cách đội bóng khởi đầu tệ hại nhất lịch sử Serie A, với 14 trận đầu mùa toàn thua, trở thành đề tài đàm tiếu, giễu cợt của cả nền bóng đá Italy. Thị trưởng thành phố lúc ấy còn lo ngại đội bóng sẽ biến Benevento thành trò cười. Đã có HLV, khi bị đặt dưới áp lực về thành tích, đã lấy Benevento ra để bào chữa trước báo giới: "Này, nó còn có thể tồi tệ hơn rất nhiều đấy. Ít nhất chúng tôi không phải là Benevento".
Khi bóng được câu vào cấm địa Milan, Brignoli đã làm điều mà ít thủ môn khác có thể. Thủ môn của Benevento nhắm mắt lại, thay vì chỉ thụ động nhận đường tạt, bay người dũng mãnh, lắc đầu lái bóng về phía góc xa cầu môn. Donnarumma hoàn toàn bó tay. CĐV có mặt trên sân Ciro Vigorito hò hét trong niềm vui sướng tột cùng. Brignoli không chỉ giúp Benevento có điểm đầu tiên tại Serie A, mà còn trở thành thủ môn đầu tiên ghi bàn tại sân chơi này, sau Massimo Taibi năm 2001.
"Đây là phép thuật gì vậy?", nhiều CĐV đã đặt câu hỏi một cách hồ nghi khi đội bóng của Benevento - thành phố nổi danh với các truyền thuyết về phù thủy này - "bỏ bùa" những người hâm mộ. Không lâu sau đó, Benevento lần đầu thắng trận, hạ Chievo 1-0 ở vòng 19. Họ bổ sung cựu tiền vệ Tottenham Sandro, và tiền đạo cao 1,94m Cheick Diabate trong tháng 1/2018. Cùng những chỉ đạo sáng suốt của HLV Roberto De Zerbi, Benevento đã chơi thứ bóng đá hay nhất của họ.
Nhưng ngay cả khi Zoccolara, Janna và Manolonga - bộ ba phù thủy mạnh nhất trong truyền thuyết ở Benevento - có thức cả đêm quanh cái vạc để cố gắng tạo ra thứ phép màu giúp đội bóng trụ lại Serie A, thì đó cũng là quá muộn. Pha đánh đầu của Brignoli chỉ mang lại một khoảnh khắc khó quên, chứ không thể thay đổi vận mệnh của đội bóng. Họ phải trở lại Serie B chỉ sau một mùa giải.
Benevento (áo vàng đỏ) chỉ thắng sáu trận tại Serie A mùa 2017-2018, và kết thúc cuộc phiêu lưu ngắn ngủi này ở vị trí chót bảng. Ảnh: AP
Gần ba năm sau, Benevento lại đứng dưới ánh mặt trời Serie A, lần này với Filippo Inzaghi - trung phong khét tiếng một thời của bóng đá Italy - trên băng ghế chỉ đạo. Đội bóng miền Nam Italy này lập kỷ lục ở Serie B khi thăng hạng sớm tới bảy vòng mùa trước, và nuôi quyết tâm tạo ra một ấn tượng rất khác so với chính họ ở mùa 2017-2018.
Quyết tâm ấy được họ thể hiện ngay trận ra quân, trên sân Luigi Ferraris của Sampdoria hôm 26/9. Thầy trò Inzaghi sớm nhận liền hai bàn thua sau chưa đến 20 phút đầu trận. Thủ môn Lorenzo Montipo chuyền bóng thẳng vào chân Federico Bonazzoli, để anh này căng ngang cho Fabio Quagliarella dễ dàng đệm bóng mở tỷ số ngay phút thứ tám. 10 phút sau, hàng thủ Benevento để xổng Omar Colley, giúp anh này thoải mái nhận quả tạt của Antonio Candreve, đánh đầu nhân đôi cách biệt cho Sampdoria.
Khởi đầu ấy thật sự là thách thức cho Inzaghi. Cựu tiền đạo Juventus, Milan sốt ruột, đi đi lại lại trong khu vực kỹ thuật như thể muốn trực tiếp xỏ giày vào sân. Những bóng ma thất bại trong quá khứ hiện về. Trên cương vị HLV, ông từng bị Milan và Bologna sa thải chỉ sau một thời gian ngắn, và đến giờ, những trải nghiệm ấy còn được nhắc đến nhiều hơn cả việc ông từng đưa Venezia từ Serie C lên Serie B, hay chức vô địch Serie B với chính Benevento mùa trước.
Những nhận xét tiêu cực từ một số học trò cũ tạo ấn tượng rằng Inzaghi không đủ khả năng quản lý phòng thay đồ. Thời còn thi đấu, ông từng là một thiên tài trong kỹ năng phá bẫy việt vị và ghi bàn. Nhưng cầm quân lại là chuyện khác.
Inzaghi từng thất bại khi khởi nghiệp cầm quân đỉnh cao ở Milan. Ảnh: ACMilan
Adil Rami, trung vệ người Pháp từng làm việc dưới trướng Inzaghi tại Milan, khó chịu ra mặt khi được L'Équipe hỏi về ý định trở thành HLV. Anh nói: "Tôi có rất nhiều hình mẫu trong sự nghiệp. Bạn biết đấy, Rudi Garcia, Laurent Blanc, Didier Deschamps, Unai Emery, Clarence Seedorf. Khi quan sát họ làm việc, tôi tự hỏi công việc phải vô cùng khó khăn đối với họ. Sau đó, Inzaghi đến và tôi tin rằng bất cứ ai cũng có thể làm được HLV. Ông ta là một thảm họa".
Marco van Ginkel, một cựu cầu thủ Milan khác, cũng không mấy ấn tượng về HLV Inzaghi. "Ông ta đưa nhiều quyết định mà tôi không thể hiểu nổi", tiền vệ này kể. "Nếu tôi đá tốt hai trận liền, tôi sẽ không được chơi trận thứ ba. Chả có logic nào ở đây cả. Đó chỉ là những quyết định mang tính chính trị mà thôi". Yếu tố chính trị mà Van Ginkel nhắc đến ở đây là sự can thiệp thô bạo từ ông chủ Milan, Silvio Berlusconi, nhưng cũng đồng thời nói lên sự nhu nhược của Inzaghi khi làm việc ở San Siro.
Milan không phải là nơi dễ dàng để Inzaghi khởi nghiệp cầm quân, vì Berlusconi làm hình ảnh của Inzaghi bị lu mờ một cách tồi tệ. Có một giai thoại tại đại bản doanh Milanello của Milan vào giai đoạn này, theo đó, Berlusconi tập hợp các cầu thủ tại phòng thay đồ và yêu cầu Inzaghi hét vào mặt họ để đưa ra mệnh lệnh tấn công. "Gào to hơn nữa", Berlusconi ra lệnh, và sau đó tất cả đều phải co rúm vì ông ta, thay vì HLV Inzaghi.
Cùng thời gian, sự thăng tiến của người em trai Simone ở Lazio và việc Sinisa Mihajlovic tiếp quản vị trí của Inzaghi tại Bologna, đưa đội bóng từ bờ vực xuống hạng đến cán đích ở giữa bảng, càng làm lu mờ hình ảnh của "Siêu Pippo". Tuy nhiên, cũng với cách mà ông đã xây dựng lại danh tiếng của mình tại Venezia sau khởi đầu đáng quên tại Milan, Inzaghi không để tâm nhiều đến quá khứ, để làm lại sự nghiệp với Benevento.
Inzaghi cùng các học trò Benevento lập kỷ lục về điểm số và giành vé thăng hạng sớm tại Serie B mùa 2019-2020. Ảnh: Lega Serie B
Trước chuyến làm khách ở Luigi Ferraris hôm 26/9 ấy, Inzaghi đã cảnh báo toàn Serie A. "Các đối thủ của chúng tôi phải hiểu rằng Benevento của ba mùa trước không còn tồn tại nữa. Gió đã đổi chiều", nhà cầm quân 47 tuổi tuyên bố.
Sự thay đổi mà Inzaghi nói tới gợi nhớ về hoàn cảnh lần Benevento ra mắt ở Serie A năm 2017. Khi đó, họ không chuẩn bị thật sự tốt cho chuyến phiêu lưu ở hạng đấu cao nhất bóng đá Italy. Ít ai ngờ Benevento được lên Serie A khi đó. Nên dù ông chủ CLB Oreste Vigorito rất chịu chi - tiêu nhiều tiền hơn tới tám đội khách trên sàn chuyển nhượng, trong đó có cả ông lớn Napoli, Benevento vẫn sụp đổ. Những cầu thủ đẳng cấp như Bakary Sagna tỏ ra bối rối về đội bóng mới, hơn là giúp gia tăng sức mạnh cho Benevento.
So với ba năm trước, nhiều bài học đã được rút ra. Vigorito thừa nhận từng nghĩ đến việc mời Zlatan Ibrahimovic về hồi tháng 1/2020, và nhắm tới một số cái tên như Loic Remy, Mario Mandzukic, Fernando Llorente, Gervinho và ngôi sao đã giải nghệ Andre Schurrle trong phiên chợ hè này. Nhưng sau khi họp bàn với Inzaghi, quyết định được đưa ra là đội chưa cần thiết phải thay đổi ồ ạt nhân sự ngay lúc này. Việc thăng hạng được dự trù trong một lộ trình được tính toán cẩn thận. Ở Serie B mùa trước, Benevento cán đích với 18 điểm cách biệt.
Không đội Serie B nào kể từ Ascoli cuối những năm 1970 đạt nhiều điểm đến vậy trong một chiến dịch thăng hạng. Và diễn biến tại Luigi Ferraris hôm 26/9 cho thấy những tính toán, chuẩn bị của Benevento là có cơ sở. Ở đó, các học trò của Inzaghi chứng tỏ họ không quen với khái niệm thua cuộc. Khi bị dẫn 0-2, Benevento vẫn kiểm soát thế trận, với 60% thời lượng giữ bóng. Họ rút ngắn tỷ số, rồi gỡ hòa từ hai tình huống phạt góc, trước khi ấn định thắng lợi 3-2 từ một pha phất bóng dài lên của thủ môn Montipo. "Đối thủ hôm nay hoàn toàn xứng đáng thắng", HLV Sampdoria Claudio Ranieri thừa nhận sau trận.
Diễn biến chính trận Sampdoria 2-3 Benevento ở vòng 1 Serie A hôm 26/9.
Thành phần cầu thủ Benevento hiện tại không có nhiều tên tuổi lớn, nhưng bù lại có thừa khao khát chứng tỏ. Đội trưởng Luca Caldirola từng chơi bóng tại Champions League cùng Inter Milan, nhưng trận đấu với Sampdoria mới là lần đầu tiên anh trải nghiệm hương vị Serie A, và đó sẽ là một trận đấu mà Caldirola sẽ rất khó quên. Trung vệ 29 tuổi ghi cả hai bàn đầu, giúp đội gỡ hòa 2-2
Màn ngược dòng của Benevento hoàn tất vào phút 88, khi Gaetano Letizia nã đại bác từ ngoài vòng cấm. Hậu vệ phải này đến từ Scampia - quận khét tiếng của Napoli nổi tiếng là bối cảnh cho serie phim tội phạm Gomorra, và từng làm việc tại một quán bar khi bắt đầu sự nghiệp từ những giải đấu thấp nhất trong hệ thống bóng đá Italy. Letizia đã chạy đến mừng bàn thắng mà anh gọi là "một mùa mới có một lần" với Inzaghi. Tuy nhiên, điều mà anh nhận lại từ HLV là thông báo rằng Letizia cần tập trung luôn vào trận đấu vì nó chưa kết thúc. "Tất cả những gì ông ấy làm lúc ấy là mắng tôi", Letizia cười khi kể lại.
Inzaghi nhắc nhở không thừa. Dù để Letizia sút tung lưới ở phút 88, Sampdoria nhanh chóng xốc lại tinh thần, và suýt gỡ hòa nếu cột dọc không từ chối cú đánh đầu của Manolo Gabbiadini. Dù vậy, sau cùng, Benevento vẫn giữ vững lợi thế và trở thành đội bóng mới lên hạng đầu tiên sau 13 năm ghi ba bàn trong ngày khai mạc mùa giải, kể từ Juventus. Khi trọng tài cắt còi tan trận, từ ngoài đường piste, Inzaghi phấn khích hét lớn "Siiiiiiiiiiiiii", cứ như ông vừa mừng một bàn thắng tại Champions League thời còn thi đấu.
Cùng thời gian, tại đảo Sardegna, người em trai Simone của Filippo cũng có chiến thắng thuyết phục khi cùng Lazio đánh bại Cagliari, đội gia cố hàng thủ bằng việc Diego Godin từ Inter. Khi được thông báo và hỏi về chiến tích của anh trai trong cuộc họp báo sau trận, Simone Inzaghi không giấu vui mừng. "Tôi muốn chúc mừng Pippo," HLV của Lazio nói. "Anh ấy xứng đáng với chiến thắng đó vì sự tận tâm, cống hiến và đam mê đặt vào công việc. Trận đấu của anh ấy khó khăn hơn tôi. Họ vừa mới thăng hạng và đã phải chạm trán một đội bóng mạnh như Sampdoria".
Anh em nhà Inzaghi vốn luôn khăng khít. Họ vừa cùng nhau tổ chức một trận giao hữu khởi động mùa giải vào tuần trước, nơi Simone và Filippo cùng chứng kiến một trận hòa 0-0. Để phân biệt cao thấp và tìm ra người chiến thắng giữa, cặp anh em này sẽ phải chờ tới tháng 12 tới, khi Lazio và Benevento chạm trán tại Serie A.
Trong tư dinh ấm cúng của gia đình ở quê nhà Piacenza, bố mẹ của anh em Inzaghi rất vô cùng tự hào với những diễn biến trên truyền hình. Nhưng Simone thừa nhận: "Tôi không rõ họ sẽ xem đội của ai nếu các trận đấu của hai anh em tôi diễn ra cùng giờ. Chắc họ sẽ xem chương trình tổng hợp bàn thắng". Tại Luigi Ferraris, Filippo thì kể với báo giới: "Tôi có gọi về nhà, nhưng không nghe thấy bố tôi nói gì, vì ông ấy đang khóc".
Sự hưng phấn của Benevento ít nhiều giảm đi khi họ đụng ngay ứng cử viên vô địch Inter ngay vòng hai hôm 30/9, và thua đậm 2-5 trên sân nhà. Tuy nhiên, thất bại này, trong chừng mực nào đó, vẫn là điều tốt, giúp thầy trò Inzaghi cảm nhận rõ nhất sự khắc nghiệt ở Serie A và chuẩn bị tâm thế cho chặng đường dài tiếp theo của hành trình hứa hẹn chông gai mang tên "trụ hạng".
Inzaghi nhìn thấy nhiều tín hiệu lạc quan từ trận thua Inter 2-5 hôm 30/9. Ảnh: Photo Mosca
"Chúng tôi ý thức được rủi ro và lọt lưới vài bàn, dù một hai tình huống trong đó là có thể tránh được. Nhưng những thất bại như thế này sẽ giúp đội trưởng thành", Inzaghi nói sau trận thua 2-5. "Tôi có đùa với các cầu thủ rằng nên xem đây như một trận giao hữu, vì đằng nào Inter cũng quá mạnh. Tôi thích cách đội thua như hôm nay, khi chúng tôi vẫn chứng tỏ được khả năng tấn công, với bốn cơ hội rõ rệt tạo ra, và hai bàn thắng ghi được. Đó là chỉ dấu cho sức mạnh của chúng tôi. Tôi lạc quan về tương lai của Benevento".
Hôm nay, Inzaghi sẽ có cơ hội cùng Benevento tiếp tục chứng tỏ sự trưởng thành khi tiếp chính Bologna - đội ông từng thất bại ở chặng đầu sự nghiệp. Bóng lăn lúc 20h, giờ Hà Nội.
Chấn Cương