Hà Linh -
Chi tiết trong cuốn nhật ký của Jacques Brenner - nhà văn từng là thành viên Ban giám khảo Prix Renaudot từ những năm 1980 đến 1990 được công bố tuần trước trên tạp chí Le Figaro. Theo đó, cuốn sách đã vạch rõ sự không minh bạch, không trong sáng trong quá trình lựa chọn và quyết định trao giải của giải thưởng này.
Nhật ký của Brenner đã thổi bùng lên những nghi ngờ về thói tham nhũng, đút lót, móc ngoặc làm ăn của 3.000 giải thưởng văn học hàng năm tại Pháp.
Vị trí chủ tịch Ban giám khảo trong các giải thưởng thường là niềm ao ước của rất nhiều nhà văn. Dù chiếc ghế này không được trả thù lao nhưng nó sẽ đem lại cho chủ nhân vô số lời mời tới các cuộc hội thảo văn học danh giá, các chuyến du lịch khắp thế giới. Nó đồng thời còn là tín vật đảm bảo rằng không một nhà xuất bản nào dám cả gan từ chối xuất bản sách của người nắm quyền quyết định tối cao này.
 |
|
Madeleine Chapsal - mất ghế vì dám công bố sự thật. |
Sức hấp dẫn của đồng tiền, sự cám dỗ của những lời hứa xuất bản đã khiến cho những người cầm cân nảy mực dễ dàng đánh đổi lá phiếu của mình. Trong nhật ký, Brenner đã phải thốt lên: "Thật kinh tởm cho những giải thưởng này".
Brenner cho biết, ông đã bị gây áp lực buộc phải bỏ phiếu cho những tác giả đã được ấn định từ trước. Với cách làm ăn này, NXB Grasset cùng với "kỳ phùng địch thủ" của mình là Gallimard đã khuân về khoảng một nửa giải thưởng Prix Goncourt kể từ khi giải thưởng này được thành lập năm 1903.
Để chứng minh những tệ nạn mà Brenner miêu tả vẫn còn tồn tại đến ngày nay, Madeleine Chapsal - thành viên Ban giám khảo gồm toàn các quý bà, quý cô của giải Prix Femina - cũng tung ra nhật ký với những thông tin "vạch áo cho người xem lưng", tỏ rõ sự ám muội trong quy trình trao tặng của giải Femina. Theo Chapsal, Ban giám khảo thường móc ngoặc với Gallimard để trao giải cho những đầu sách do của NXB này. Và vì vậy cuốn sách được trao giải thường là nhờ vào "tài quan hệ" của NXB đã khai sinh và bảo trợ cho nó chứ không vì bản thân chất lượng và giá trị tác phẩm. Cuốn nhật ký cùng những thông tin gây sốc đó đã khiến cho Chapsal bị chủ tịch Ban giám khảo Diane de Margerie để nghị từ chức trong phiên họp của hội đồng giám khảo. Nhà văn Regine Deforges - một thành viên khác của Ban giám khảo - đã bỏ ra ngoài để bày tỏ sự ủng hộ với Chapsal.
"Có một mối quan hệ khăng khít giữa các NXB và những nhà văn ngồi tại vị trí giám khảo. Đó là điều vô cùng tệ hại. Nó biến giải thưởng thành một hệ thống hối lộ và ăn tham nhũng", Guy Konopnicki, nhà văn từng lên tiếng kêu gọi tiến hành cải cách giải thưởng, cho biết.
Những tiết lộ gây xôn xao này diễn ra trước giải Prix Goncourt - giải thưởng sẽ đưa bất cứ nhà văn vô danh nào lên ngang hàng với những tên tuổi lớn như Marguerite Duras, Marcel Proust và Simone de Beauvoir. Tuy được coi là giải văn học uy tín và danh giá nhất của Pháp nhưng Goncourt cũng phải hứng chịu không ít lời ì xèo khi giải thưởng chỉ vòng đi vòng lại rồi về tay những tập đoàn xuất bản lớn.
(Nguồn: CBC)