Trong cáo trạng vừa hoàn tất của VKSND Tối cao, giám đốc 7 công ty, xí nghiệp thủy sản ở Cà Mau gồm: Đặng Thị Ngợi (Xí nghiệp kinh doanh chế biến thủy sản và xuất khẩu Ngọc Sinh - DNTN Ngọc Sinh); Nguyễn Tấn Hải (Tổng giám đốc Công ty TNHH chế biến và xuất nhập khẩu Việt Hải - Công ty Việt Hải); Huỳnh Minh Trung (Công ty TNHH Nhật Đức - Công ty Nhật Đức) và 4 giám đốc công ty kinh doanh thủy sản khác bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Liên quan đến vụ án, 10 bị cáo khác là các cựu nhân viên của các công ty này cũng bị truy tố về cùng tội danh, với vai trò đồng phạm giúp sức.
Một trong những công ty thủy sản liên quan trong vụ án. Ảnh: Phúc Hưng.
Theo cáo trạng, từ năm 2009 đến 2011, lợi dụng chủ trương hỗ trợ xuất khẩu của Nhà nước, sự lỏng lẻo trong việc xét duyệt cho vay của cán bộ lãnh đạo Ngân hàng Phát triển Việt Nam chi nhánh Minh Hải, 7 người đứng đầu các doanh nghiệp đã chỉ đạo thuộc cấp lập hồ sơ tài chính khống vay vốn tại VDB Minh Hải. Các đại gia thủy sản này đã sử dụng vốn vay trái mục đích dẫn đến mất khả năng thanh toán. Trong đó, Đặng Thị Ngợi bị cáo buộc chiếm đoạt của VDB Minh Hải số tiền lớn nhất, lên đến hơn 266,7 tỷ đồng.
DNTN Ngọc Sinh thành lập năm 2000 và từng là đối tác lâu dài của VDB Minh Hải. Sau thời gian hoạt động kinh doanh thua lỗ, để có vốn tiếp tục duy trì việc làm ăn, giám đốc Ngợi đã chỉ đạo kế toán trưởng Dương Minh Chánh lập các báo cáo tài chính khống cho thấy doanh nghiệp kinh doanh có lãi để hợp thức hóa hồ sơ vay vốn.
Theo chỉ đạo của nữ giám đốc, Chánh lập 3 báo cáo thể hiện kết quả kinh doanh có lãi dù đã lỗ hơn chục tỷ đồng.
Ngoài ra, 2009-2010, Ngợi còn ủy quyền cho chồng là Nguyễn Trung Thành ký khống 31 hợp đồng xuất khẩu với đối tác nước ngoài có tổng giá trị hơn 21 triệu USD (dù giá trị các hợp đồng chỉ hơn 6,5 triệu USD). Bà này cũng chỉ đạo kế toán Chánh và nhân viên nâng khống giá trị hàng hóa mua vào lên hơn 220,6 tỷ đồng để gửi cho ngân hàng làm hồ sơ xin vay vốn.
Không chỉ lập khống báo cáo tài chính và hợp đồng xuất khẩu, giám đốc Ngợi còn được xác định đã kê khống giá trị tài sản như máy móc, thiết bị, phương tiện vận tải, quyền sử dụng đất… từ 24,5 lên 115 tỷ đồng để vay tiền. Tổng cộng, công ty của bà Ngợi đã được VDB Minh Hải giải ngân hơn 303 tỷ.
Công ty Việt Hải được xác định chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng của ngân hàng. Ảnh: Phúc Hưng.
Cũng với thủ đoạn tương tự, Huỳnh Minh Trung - giám đốc công ty Nhật Đức đã chiếm đoạt của VDB Minh Hải số tiền trên 143,2 tỷ đồng.
Cơ quan công tố xác định, do kinh doanh thua lỗ, Trung chỉ đạo vợ là Trần Thị Thanh Thúy (phó giám đốc) và Nguyễn Hoàng Nam - kế toán trưởng, lập nhiều hồ sơ, báo cáo tài chính khống để vay vốn tại VDB Minh Hải. Trung và vợ ký khống 41 hợp đồng xuất khẩu với đối tác nước ngoài có tổng giá trị hơn 13.000 USD và nhiều bảng thu mua nguyên liệu khống. Vợ chồng Trung đã ký 21 hợp đồng tín dụng với VDB Minh Hải và được giải ngân hơn 212 tỷ đồng.
Kết quả điều tra cũng xác định, Nguyễn Tấn Hải chiếm đoạt trên 75,6 tỷ đồng; Phan Xuân chiếm đoạt hơn 85,2 tỷ đồng; Nguyễn Hữu Thành chiếm đoạt trên 107,6 tỷ đồng của VDM Minh Hải…
VKSND Tối cao cho rằng những công ty thủy sản này đã dùng các thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tổng cộng hơn 1.069 tỷ đồng của Ngân hàng phát triển Việt Nam chi nhánh Minh Hải. Để xảy ra việc này, 8 người nguyên là lãnh đạo, nhân viên VDB Minh Hải bị truy tố tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Trong đó, ông Trịnh Tuấn Mẫn – nguyên giám đốc VDB Minh Hải bị cáo cuộc ký 70 hồ sơ thẩm định cho vay trên 376 tỷ đồng, ký 90 hợp đồng tín dụng xuất khẩu cho vay gần 672 tỷ đồng và ký 61 hồ sơ giải ngân 240 tỷ đồng.
Các bị can còn lại là: Vũ Văn Hoan – nguyên phó giám đốc phụ trách công tác tín dụng xuất khẩu; Huỳnh Quang Xuân – nguyên trưởng phòng tín dụng xuất khẩu; Phan Văn Toàn – nguyên phó phòng tín dụng xuất khẩu; Phan Thanh Hải; Trần Kỳ Oanh đều là nguyên cán bộ tín dụng; Phan Thanh Bình – nguyên phó giám đốc và Hà Tùng – nguyên trưởng phòng tín dụng xuất khẩu cùng bị buộc tội tham mưu, ký vào các hồ sơ vay vốn gây thiệt hại cho VDB Minh Hải.
Phúc Hưng