Hằng đêm, những ánh đèn hàn lấp loáng trên bầu trời phía trên thành phố lạnh giá này. Những tòa cao ốc văn phòng bằng kính và thép, cùng những khu giải trí cùng loại vật liệu đó trông như những ảo ảnh trong ánh sáng mờ mờ của bóng đêm.
 |
|
Nhà thờ Chúa ba ngôi ở khu ngoại ô Orekhovo-Borisovo. |
Cạnh công viên Tsaritsyno, nơi một cung điện nguy nga đứng đó hàng thế kỷ, những công trình hiện địa bằng thép đang che dần các bức tường thanh lịch của tòa kiến trúc cũ.
Thành phố đã chi rất nhiều tiền để làm một gương mặt mới cho mình kể từ sau khi Liên Xô tan rã, và làn sóng xây mới chưa hề có dấu hiệu dịu đi. Được khởi xướng và thúc đẩy bởi Yury Luzhkov, thị trưởng năm 1992, những công trình mới mọc lên ngày càng nhiều, đến mức một số người e sợ rằng chúng sẽ lấn át hết các di sản kiến trúc của Matxcơva cổ kính.
Hiệp hội bảo tồn kiến trúc Matxcơva (MAPS) đặc biệt chú ý đến các tòa nhà đang bị hủy hoại dần. Khoảng 2.000 tòa nhà cũ ở trung tâm thành phố đã bị san phẳng kể từ khi ông Luzhkov lên nhậm chức, theo ước tính của MAPS, trong khi việc tu sửa những ngôi nhà khác thì thường qua loa và không chú trọng những chi tiết đặc trưng của từng thời kỳ.
Người đứng đầu phong trào vận động bảo tồn là một nhà báo Anh sống ở Matxcơva, bình luận rằng sự thay đổi kiến trúc ở thành phố này hiện nay là vì mục tiêu lợi nhuận, và gây hại chẳng kém gì vụ đại hỏa hoạn năm 1812 và thời tái thiết của Stalin năm 1935.
 |
|
Khách sạn Krasnye Holmy gần Quảng trường Đỏ, một trong những công trình đáng chú ý ở trung tâm Matxcơva, nhất là về đêm |
Ông Mikhail Moskvin-Tarkhanov, chủ tịch Ủy ban xây dựng và phát triển của Matxcơva, kể lại rằng trước nănm 1980, khi việc chuẩn bị cho Thế vận hội bắt đầu, thì việc trung tu các công trình cổ bị đình lại hết. Chỉ đến thời của Luzhkov, công việc mới được nối lại.
"Thành phố này đã sống nhiều chục năm với một vẻ ngoài xinh đẹp, rất xinh đẹp, nhưng mọi thứ bên trong các bức tường thì xấu, nham nhở và ruỗng cả rồi", Moskvin-Tarkhanov nhận xét.
Giải pháp mà giới chức Matxcơva đưa ra là cho phép cư dân được sở hữu nhà của họ và tạo ra một thị trường bất động sản, nơi giá trung bình cho mỗi mét vuông đất vào khoảng 3.000 USD.
Từ đó, những ngôi nhà xập xệ cũ kỹ được kéo xuống, cư dân từng ở trong đó được đền bù những căn nhà mới to hơn ở cùng khu vực. Thành phố vẫn duy trì những công trình cần được bảo tồn, trùng tu những tòa nhà cổ kính hoặc xây lại giống hệt như cũ, bằng các loại vật liệu mới.
Gây nhiều chú ý về mặt kiến trúc đô thị nhất hiện nay là "Moscow City" - một khu vực kinh doanh mới được hình thành quanh cầu Bagration, về phía tây thành phố. Tại đây đã mọc lên những tòa nhà theo phong cách hiện đại bằng kính và thép.
"Khi có nhiều tiền và có công nghệ mới, người ta muốn xây những thứ khác thường", Moskvin-Tarkhanov nhận xét. "Người Matxcơva là những người kỳ lạ: một mặt, họ muốn mọi thứ vẫn giữ như từ thời các sa hoàng. Mặt khác, họ lại muốn thành phố có bộ mặt của Manhattan."
T. Huyền (theo BBC)