Ba cậu bé gõ lên tấm kim loại để giả tiếng súng. Các em học sinh đồng loạt phản ứng nhanh chóng. Một số nấp trong lớp, số khác nấp ở hành lang hoặc sân trường tiểu học và trung học cơ sở Manuel Aguirre trong khu ổ chuột Petare, thủ đô Caracas.
Giáo viên dạy học sinh tiểu học bảo vệ đầu và mặt trong buổi diễn tập phòng đấu súng ở sân trường Manuel Aguirre, thủ đô Caracas, Venezuela, ngày 23/2. Ảnh: AFP
Đây là một trong những khu dân cư bạo lực nhất Venezuela. Vài ngày trước, ở đây xảy ra vụ đấu súng giữa các băng nhóm tội phạm, buộc các lớp học phải nghỉ giữa chừng. Cuộc diễn tập đề phòng đấu súng ở trường diễn ra trong 20 phút.
Đối với lớp nhỏ nhất, buổi diễn tập bắt đầu khi các em đang chơi lắc vòng trong tiết thể dục. Học sinh nằm rạp xuống sàn, bò tới "không gian an toàn" ở gần tường. Một số trẻ hét lên khi cúi người, úp mặt, bịt tai.
Cuối cùng, chuông réo lên ba lần, báo hiệu buổi diễn tập kết thúc. Trường sẽ tiếp tục tổ chức hoạt động này trong hai tháng tới.
"Giống như dạy đọc dạy viết, chúng tôi phải cung cấp cho các em công cụ tự bảo vệ", Yanet Maraima, hiệu trưởng ngôi trường có 900 học sinh, nói. Điều quan trọng nữa là các em có thể áp dụng những gì đã học nếu gặp tình huống khẩn cấp tại nhà.
Khóa đào tạo do Ủy ban Chữ thập Đỏ Quốc tế (ICRC) tổ chức tại Manuel Aguirre và những ngôi trường khác ở Caracas. Manuel Aguirre nằm ở khu vực Petare đầy nhà xây bằng gạch thô và mái tôn trên sườn núi, nối với nhau bằng cầu thang và những con dốc chật hẹp.
Bạo lực giữa các băng đảng ma túy phổ biến tới nỗi trẻ em có thể dễ dàng phân biệt âm thanh phát ra từ loại súng nào, khoảng cách bao xa. "Đây là khu vực nguy hiểm", Breylis Breindenbach, học sinh 16 tuổi, nói. "Có lúc cháu rất sợ đi học".
Tỷ lệ người chết vì bạo lực ở Petare là 80/100.000 dân năm 2022, theo tổ chức phi chính phủ Nhóm Giám sát Bạo lực Venezuela. Chính quyền không đưa ra số liệu thống kê. Tỷ lệ này cao gấp đôi so với mức trung bình toàn quốc là 35,3/100.000 dân, con số gấp 6 lần mức trung bình toàn thế giới.
Xơ Marisela Mujica hướng dẫn buổi cầu nguyện tại trường Jesus Maestro ở Jose Felix Ribas, khu phố thường xuyên diễn ra bạo lực giữa các băng đảng tương tự Petare. "Chúng ta vừa trải qua một tuần căng thẳng, chúng ta sẽ cầu nguyện cho một tương lai yên bình", nữ tu sĩ nói với học sinh ở sân trường.
"Chúng ta muốn gì?" bà hỏi. "Yên bình", các em học sinh đồng thanh trả lời.
Trường Jesus Maestro có 722 học sinh mẫu giáo và tiểu học, nhưng khi căng thẳng bùng lên, chưa tới 200 em đến trường, nhiều người lớn cũng sợ hãi không dám ra khỏi nhà.
"Chúng tôi luôn sống thấp thỏm trong tiếng súng, trong nỗi lo thường trực", hiệu trưởng Ivonne Gonzalez nói. "Cảm giác giống như ngôi trường đang ở thời kỳ miền Tây hoang dã".
Học sinh trường Manuel Aguirre trong giờ học kỹ năng sống sót ngày 23/2. Ảnh: AFP
Các buổi diễn tập tương tự cũng diễn ra ở nhiều nước Mỹ Latinh khác có tình trạng bạo lực cao như Brazil hay Mexico. Tại Rio de Janeiro, diễn tập được thực hiện từ năm 2009 ở hơn 1.500 ngôi trường tại các khu vực mà băng đảng ma túy hay phiến quân hoành hành.
"Đào tạo cách sống sót trong môi trường như thế này rất quan trọng", Renan Ferreirinha, giám đốc sở giáo dục thành phố Rio de Janeiro, nói. "Hy vọng có ngày chúng tôi không phải dạy các em nữa".
Đối với Gonzalez, điều quan trọng là trẻ em tiếp thu được những gì đã học. Cô cho hay gần đây một học sinh đã kể lại cảnh mắc kẹt giữa vụ xả súng trên đường phố. "Em đã làm gì?" cô hỏi. "Em nằm xuống đất, chui vào gầm ôtô", học sinh trả lời.
Mujica đi từ lớp này sang lớp khác để nhắc nhở các em về những điều đã học. "Điều đầu tiên cần làm trong trường hợp gặp đấu súng là gì?", cô hỏi một nhóm học sinh.
"Phải giữ bình tĩnh ạ", một học sinh nữ trả lời đáp án chính xác.
Hồng Hạnh (Theo AFP)