 |
|
Những người thuộc dân tộc Hán tuần hành tại Urumqi chiều nay. Ảnh: Getty Images. |
Vài nghìn người biểu tình thuộc dân tộc Hán trang bị gậy gộc, dao và cả xẻng tuần hành trên các con phố dẫn tới trung tâm Urumqi. Họ hô vang các khẩu hiệu kêu gọi bảo vệ nhà cửa và gia đình mình. Một số nguồn tin cho biết có người đã tấn công các cửa hàng thuộc sở hữu của người dân tộc Duy Ngô Nhĩ. Cảnh sát vũ trang bằng súng và khiên được triển khai để bảo vệ các ngã tư chính ở trung tâm thành phố.
Những người biểu tình thuộc sắc tộc Hán tuyên bố họ tuần hành để phản đối nạn bạo lực do người Duy Ngô Nhĩ theo đạo Hồi gây ra. Cảnh sát đã phải dùng hơi cay để giải tán một số đám đông quá khích va chạm nhau. Trong khi đó, khoảng 200 người thuộc sắc tộc Duy Ngô Nhĩ bản địa, chủ yếu là phụ nữ, cũng tuần hành để phản đối vụ bắt giữ hơn 1.400 người sau vụ bạo loạn đêm chủ nhật vừa qua. Cả hai phe người Hán và Duy Ngô Nhĩ đều cáo buộc nhau đã châm ngòi bạo lực.
Người của một số khu dân cư ở Urumqi đã trang bị gậy để tự vệ, đề phòng bị người biểu tình đập phá nhà cửa. Một người dân đứng trước tòa nhà ở khu Shihezi cho biết: "Chúng tôi sẽ không trốn thêm nữa. Chúng tôi sẽ đẩy lui nếu những kẻ bạo loạn kéo tới". Nhiều người đã tìm cách tới bệnh viện trung tâm thành phố để ẩn náu vì sợ hãi, trong khi các cửa hiệu bên đường đều đóng kín.
 |
|
Một phụ nữ người Duy Ngô Nhĩ biểu tình trước hàng rào cảnh sát có vũ trang tại Urumqi. Ảnh: Reuters. |
Các nhân chứng chiều nay nhìn thấy một nhóm người quây quanh cửa hàng vịt quay ở khu trung tâm Urumqi và đánh đập một người đàn ông đơn độc. Cảnh sát lập tức có mặt để ngăn chặn vụ tấn công và giải cứu người đàn ông này. Lực lượng an ninh cũng bắt một số người quá khích trong chiều nay nhưng hiện chưa rõ số lượng.
Trong khi đó, chính quyền khu tự trị Tân Cương hôm nay ban bố thiết quân luật tại Urumqi từ 21h đến 8h sáng mai, nhằm tránh những vụ bạo loạn tiếp theo. Lãnh đạo Tân Cương cũng kêu gọi tránh đối đầu sắc tộc tại địa phương, trong bối cảnh căng thẳng giữa hai cộng đồng người Hán và người Duy Ngô Nhĩ dâng cao.
Trước đó vào đêm chủ nhật, hàng nghìn người biểu tình Duy Ngô Nhĩ đã tấn công xe cộ và cả các quan chức địa phương người Hán và lực lượng an ninh ở Urumqi. Các nhóm người thuộc sắc tộc này cho rằng nạn nhân thiệt mạng trong vụ bạo loạn còn cao hơn số 156 do chính quyền công bố và 90% là người Duy Ngô Nhĩ. Một số nguồn tin chính thức khác lại cho rằng đa số người chết thuộc dân tộc Hán.
Căng thẳng được cho là xuất phát từ một vụ va chạm giữa người Duy Ngô Nhĩ và người Hán từ vài tuần trước, tại một nhà máy sản xuất đồ chơi ở tỉnh Quảng Đông, cách Tân Cương hàng nghìn km.
Một quan chức tỉnh Tân Cương là Li Zhi mô tả sự kiện đêm chủ nhật là "một trong những vụ bạo loạn đẫm máu nhất kể từ khi nhà nước Trung Hoa mới ra đời năm 1949". Ông khẳng định thủ phạm gây ra bạo loạn sẽ bị trừng phạt vì đã "vi phạm luật pháp và phá hoại lợi ích cơ bản của tất cả các dân tộc Trung Quốc". Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc thì khẳng định, vụ bạo loạn này không phải là biểu tình hòa bình mà là "vụ giết chóc, đốt phá và cướp bóc".
Khu tự trị Tân Cương nằm ở vùng biên giới phía tây bắc Trung Quốc được thành lập từ thời nhà Thanh. Vùng đất này có diện tích trên 1,6 triệu km vuông (lớn nhất trong số các tỉnh và khu khác tại Trung Quốc). Tân Cương có dân số khoảng 20 triệu người, trong đó 45% là người Duy Ngô Nhĩ và 40% là người Hán, còn lại là các dân tộc thiểu số.
 |
|
Một chiếc xe bị đốt phá trên đường phố Urumqi trong vụ bạo loạn đêm chủ nhật 5/7. Ảnh: Xinhua. |
Đình Chính (theo Xinhua, BBC)