Bạo loạn và cướp bóc hậu biểu tình chủ yếu diễn ra ở tỉnh Gauteng và KwaZulu-Natal, khiến một đài phát thanh phải ngừng phát sóng và một số trung tâm tiêm chủng vaccine Covid-19 phải đóng cửa. Cảnh sát Nam Phi đã bắt hơn 1.200 người có hành vi bạo lực.
Tỉnh Gauteng ghi nhận 45 người chết trong các sự cố giẫm đạp liên quan đến tình trạng hôi của do bạo loạn. Số người thiệt mạng ở tỉnh KwaZulu-Natal lân cận là 27 và có thể tăng lên. Hai tỉnh này những ngày qua chìm vào hỗn loạn khi hàng nghìn người xông vào các cửa hàng thực phẩm, đồ dùng để cướp bóc trong lúc biểu tình.
Tướng cảnh sát Mathapelo Peters tối 13/7 cho biết ngoài những người biểu tình thiệt mạng do giẫm đạp trong cơn hỗn loạn, lực lượng này đang điều tra các trường hợp tử vong do nhóm người gài thiết bị nổ để ăn cắp tiền trong máy ATM cùng những người chết do các vụ xả súng.
Cảnh sát Nam Phi tại 7 tỉnh khác cũng được đặt trong tình trạng báo động để ngăn cản nguy cơ nổ ra bạo loạn tương tự.
Bạo loạn bùng phát tại Nam Phi sau khi cựu tổng thống Jacob Zuma bắt đầu thực hiện bản án 15 tháng tù vì tội coi thường tòa án từ tuần trước. Zuma trước đó từ chối trình diện tại ủy ban chống tham nhũng để trả lời câu hỏi về các cáo buộc nhằm vào ông trong thời gian lãnh đạo đất nước từ năm 2009 đến 2018.
Theo số liệu thông kê, hơn một nửa trong khoảng 60 triệu dân Nam Phi đang sống trong cảnh đói nghèo, với tỷ lệ thất nghiệp khoảng 32%. Đại dịch Covid-19, dẫn tới suy giảm việc làm, suy thoái kinh tế cũng như gia tăng nạn đói, dường như cũng góp phần biến các cuộc biểu tình của người dân Nam Phi nhanh chóng trở thành bạo loạn.
"Chúng tôi hiểu những người thất nghiệp không đủ ăn, hiểu rằng tình hình đang tồi tệ thêm do đại dịch. Tuy nhiên, nạn cướp bóc đang phá hoại các hoạt động kinh doanh của chúng tôi, phá hủy nền kinh tế và cộng đồng của chúng ta", một người dân Nam Phi nghẹn ngào nói.
Nam Phi đã triển khai khoảng 2.500 binh sĩ để hỗ trợ cảnh sát địa phương, song vẫn chưa thể dẹp được nạn cướp bóc tràn lan. Tại một số khu vực, nhiều kẻ bạo loạn còn ném gạch đá về phía cảnh sát và đòi thả những người biểu tình bị bắt. Tới đêm tối, đám đông vẫn tập trung xung quanh các khu mua sắm, buộc lực lượng an ninh phải dựng rào chắn.
Ngọc Ánh (Theo AP)